Kết quả đề tài “Khảo sát thực trạng sử dụng thuốc lá ở người từ 15 tuổi trở lên tại tỉnh Khánh Hòa” cho thấy tỷ lệ người hút thuốc lá hàng ngày còn cao. Do đó, các cấp, ngành, địa phương, đơn vị cần thực hiện nhiều giải pháp về phòng, chống tác hại của thuốc lá, trong đó cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền.

Tỷ lệ người hút thuốc lá hàng ngày còn cao

Đề tài do Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh thực hiện năm 2020 tại 3 địa phương: Nha Trang, Diên Khánh và Khánh Vĩnh, với số người tham gia khảo sát (cả nam và nữ) gần 2.400 người. Trong đó, độ tuổi trung bình đối tượng nghiên cứu là 40,9; nhóm 25-44 tuổi chiếm 38,7% và nhóm 45-64 tuổi chiếm 36,1%.

Kết quả khảo sát của đề tài cho thấy, tỷ lệ đang hút thuốc lá chung toàn tỉnh là 27,2%, tỷ lệ này thấp hơn so với khảo sát của Sở Y tế năm 2014 (31,1%). Tình trạng hút thuốc lá hàng ngày ở nhóm 45-64 tuổi chiếm cao nhất với 27,2%; nhóm ở thành thị hút thuốc lá hàng ngày nhiều hơn so với nhóm nông thôn (24,7% so với 21,7%). Nhóm người có việc làm không ổn định, hoặc không có việc làm hút thuốc lá hàng ngày chiếm 31,4%. Tuy nhiên, khi phân tích cho từng nhóm đối tượng nghiên cứu, tỷ lệ hút thuốc lá trong nam giới là 49,6%, trong đó có 41,3% hút thuốc lá hàng ngày. Như vậy, có thể nói, cứ 2 nam giới thì có 1 người hút thuốc lá.

Nghiên cứu cũng cho thấy, độ tuổi trung bình một người khi bắt đầu hút thuốc lá là 23,9 tuổi; nhóm tuổi hơn 20 bắt đầu hút thuốc lá có tỷ lệ cao nhất (49,4%). Tỷ lệ người hút thuốc lá ngay sau khi ngủ dậy buổi sáng hàng ngày từ 6 đến 30 phút chiếm 30,3%; hơn 60 phút sau ngủ dậy chiếm 30,3%. Đây là điều đáng lo ngại vì người vừa ngủ dậy sau một đêm sẽ có tình trạng đói nicotin (chất gây nghiện), cần phải hút ngay thuốc lá để bù lại tình trạng này. Vì vậy, nhóm này nghiện thuốc lá nặng hơn so với những nhóm khác, cần phải có những hành động can thiệp phòng, chống tác hại của thuốc lá mạnh hơn, liên tục hơn. Ở khu vực nông thôn, tỷ lệ phơi nhiễm với khói thuốc lá trong nhà cao hơn so với khu vực thành thị; nữ giới phơi nhiễm khói thuốc lá nhiều hơn nam giới. Tỷ lệ phơi nhiễm thuốc lá tại các cơ quan nhà nước là 5,9%; tại các cơ sở y tế là 5,3%.

Tăng cường công tác truyền thông

Kết quả khảo sát cũng cho thấy, chỉ có 43,2% đối tượng nghiên cứu cho rằng việc hút thuốc lá tại nơi làm việc là bị cấm; nguồn thông tin về phòng, chống tác hại của thuốc lá chủ yếu từ các phương tiện thông tin đại chúng (chiếm hơn 60%); từ tờ gấp, tờ rơi, áp phích chỉ chiếm khoảng gần 20%. Đối với thuốc lá điện tử, có 32,4% số người được khảo sát đã từng nghe về thuốc lá điện tử, trong đó có 4,4% đã từng sử dụng thuốc lá điện tử và đang sử dụng thuốc lá điện tử. Kết quả nghiên cứu chỉ ra, chỉ có 1/3 đối tượng nghiên cứu cho là thuốc lá điện tử cũng có hại như thuốc lá điếu.

Bác sĩ Tôn Thất Toàn - Phó Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh cho biết, thuốc lá điện tử là loại thuốc lá có nicotin gây nghiện, ngoài ra còn trộn nhiều hương liệu khác. Hiện nay, giới trẻ sử dụng thuốc lá điện tử đang có chiều hướng gia tăng. Tổ chức Y tế thế giới (WHO) và Bộ Y tế đã và đang cảnh báo việc hút thuốc lá điện tử gây ra nhiều tác hại sức khỏe cho giới trẻ không kém với thuốc lá truyền thống. Do vậy, các cấp, ngành, đơn vị, địa phương cần đẩy mạnh công tác truyền thông về tác hại của thuốc lá điện tử cho giới trẻ, cho cộng đồng để nâng cao nhận thức, giảm nguy cơ tiếp xúc, nói không với thuốc lá điện tử. Đồng thời khuyến nghị, tất cả các sở, ban, ngành, địa phương, trường học, cơ quan, đơn vị cần có kế hoạch triển khai công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá thật cụ thể. Trong đó, tập trung vào đẩy mạnh việc thực thi Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá; đa dạng công tác truyền thông, có thông điệp phù hợp đến từng nhóm đối tượng, đặc biệt là đối với giới trẻ; tăng cường truyền thông phòng, chống tác hại của thuốc lá trong trường học và cả cộng đồng. UBND các xã, phường, thị trấn tăng cường kiểm tra, giám sát công tác tuyên truyền và thực hiện xử phạt hành chính các hành vi vi phạm theo quy định. Hàng năm, các địa phương, cơ quan, đơn vị cần có khảo sát đánh giá thực trạng công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá, qua đó có giải pháp phù hợp để nâng cao chất lượng công tác truyền thông.

LY DUNG