. Hỏi: Tranh chấp đất đai mà hòa giải tại cấp xã không thành thì được khởi kiện. Nay có quy định hòa giải, đối thoại tại tòa án, vậy trường hợp xảy ra tranh chấp, tôi có thể chỉ đưa lên tòa mà không cần phải qua hòa giải ở xã hay không?

Phan Tấn Hưng (TP. Cam Ranh, Khánh Hòa)

. Trả lời: Tại điều 202 và 203 Luật Đất đai, Nhà nước khuyến khích các bên tranh chấp đất đai tự hòa giải hoặc giải quyết tranh chấp thông qua hòa giải ở cơ sở. Các bên tranh chấp không hòa giải được thì gửi đơn đến UBND cấp xã nơi có đất tranh chấp để hòa giải. Hòa giải không thành thì do tòa án giải quyết. Như vậy, điều kiện để Tòa án thụ lý vụ kiện tranh chấp đất đai là khi tranh chấp đó đã qua hòa giải tại UBND cấp xã.

Theo Luật Hòa giải, đối thoại tại tòa án thì hòa giải theo quy định của luật này được thực hiện trước khi tòa án thụ lý vụ án về tranh chấp dân sự thuộc thẩm quyền giải quyết của tòa án theo quy định của Bộ luật Tố tụng dân sự. Điều 192 Bộ luật Tố tụng dân sự quy định về việc trả lại đơn khởi kiện. Theo đó, thẩm phán trả lại đơn khởi kiện trong trường hợp người khởi kiện chưa có đủ điều kiện khởi kiện theo quy định của pháp luật.

Như vậy, các tranh chấp đất đai (tranh chấp về quyền sử dụng đất, tranh chấp ranh giới thửa đất) mà chưa qua thủ tục hòa giải ở UBND cấp xã thì không được hòa giải theo Luật Hòa giải, đối thoại tại tòa án, không thuộc thẩm quyền giải quyết của tòa án.

Luật sư NGUYỄN THIỆN HÙNG