Những bất cập trong đấu giá quyền sử dụng đất

UBND tỉnh Khánh Hòa vừa có văn bản gửi Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN-MT) báo cáo về việc rà soát công tác đấu giá quyền sử dụng đất (QSDĐ) theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. Theo đó, trên địa bàn tỉnh vẫn còn tồn tại tình trạng dàn xếp, thỏa thuận từ trước giữa những người tham gia đấu giá, dẫn đến cuộc đấu giá không mang nhiều tính cạnh tranh.

UBND tỉnh Khánh Hòa vừa có văn bản gửi Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN-MT) báo cáo về việc rà soát công tác đấu giá quyền sử dụng đất (QSDĐ) theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. Theo đó, trên địa bàn tỉnh vẫn còn tồn tại tình trạng dàn xếp, thỏa thuận từ trước giữa những người tham gia đấu giá, dẫn đến cuộc đấu giá không mang nhiều tính cạnh tranh.

Vẫn còn dàn xếp đấu giá  

Theo báo cáo của UBND tỉnh, thời gian qua, các cơ quan chức năng đã thực hiện đấu giá QSDĐ đối với quỹ đất gồm: Đất ở tại các khu, điểm dân cư để giao đất có thu tiền sử dụng đất cho hộ gia đình, cá nhân; đất nông nghiệp thuộc quỹ đất công ích do các xã, thị trấn quản lý để cho hộ gia đình, cá nhân thuê đất sản xuất nông nghiệp. Công tác tổ chức đấu giá QSDĐ đều đảm bảo thực hiện theo quy định của Luật Đất đai năm 2013, Luật Đấu giá tài sản năm 2016, Thông tư liên tịch số 14 ngày 4-4-2015 của Bộ TN-MT và Bộ Tư pháp quy định việc tổ chức thực hiện đấu giá QSDĐ để giao đất có thu tiền sử dụng đất hoặc cho thuê đất. Quỹ đất đấu giá, giá khởi điểm đấu giá, thời gian và địa điểm tổ chức đấu giá, phương án đấu giá QSDĐ đều được thông báo trên phương tiện truyền thông và công khai, minh bạch tại trụ sở đơn vị được giao tổ chức thực hiện việc đấu giá QSDĐ, trụ sở UBND cấp xã có quỹ đất đấu giá nhằm đảm bảo mọi người dân đều biết được thông tin và có thể nộp hồ sơ đấu giá khi có nhu cầu.

Hoạt động tổ chức đấu giá QSDĐ trên địa bàn tỉnh trong thời gian qua không xảy ra các trường hợp vi phạm quy định của pháp luật về đấu giá QSDĐ. Tuy nhiên, trong các cuộc đấu giá vẫn tồn tại tình trạng dàn xếp, thỏa thuận từ trước giữa những người tham gia đấu giá, dẫn đến cuộc đấu giá không mang nhiều tính cạnh tranh mặc dù số lượng người tham gia đấu giá trong mỗi lô đất khá nhiều. Kết quả mức giá trúng đấu giá đa phần chỉ cao hơn mức giá khởi điểm từ 1 đến 2 bước giá.

UBND tỉnh đã chỉ đạo Sở Tư pháp phối hợp với các sở, ngành, địa phương rà soát, kiểm tra hoạt động của các tổ chức đấu giá QSDĐ trên địa bàn tỉnh, đảm bảo đúng quy định của pháp luật. Ngoài ra, quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất và các quy hoạch có liên quan đều được các cấp chính quyền tổ chức công bố, công khai theo đúng quy định pháp luật, bằng nhiều hình thức gồm: Thông báo trên các phương tiện truyền thông, đăng tải trên trang thông tin điện tử và công khai tại trụ sở UBND cấp huyện, cấp xã hoặc nơi triển khai thực hiện các dự án. Tất cả nhằm bảo đảm các tổ chức, cá nhân trên địa bàn tỉnh nắm bắt được thông tin, hạn chế hiện tượng tung tin đồn thổi, đầu cơ nhằm đẩy giá đất để trục lợi bất hợp pháp.

Bất cập trong định giá đất

Trong văn bản, UBND tỉnh đề nghị Bộ TN-MT hướng dẫn cụ thể về trường hợp tổ chức thực hiện đấu giá QSDĐ, trong đó khi tổ chức bán đấu giá tài sản trên đất, chuyển nhượng QSDĐ thì các cơ quan nhà đất dự kiến bán đấu giá cần phải có kế hoạch sử dụng đất hàng năm của cấp huyện được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt hay không để đảm bảo cơ sở pháp lý khi triển khai thực hiện.

Theo UBND tỉnh, hiện nay, các quy định về giá đất cụ thể, phương pháp xác định giá đất cụ thể còn nhiều bất cập. Việc quy định giá trị khu đất để xác định phương pháp định giá đất bằng phương pháp hệ số điều chỉnh hay so sánh trực tiếp, chiết trừ... không phù hợp với thực tế vì giá đất trên thị trường thông thường cao hơn rất nhiều lần so với giá đất quy định tại bảng giá đất. Do đó, giá đất cụ thể được xác định bằng phương pháp hệ số điều chỉnh giá đất đối với các khu đất có giá trị dưới 20 tỷ đồng (tính theo giá đất trong bảng giá đất) sẽ thấp hơn rất nhiều so với giá đất cụ thể được xác định bằng phương pháp so sánh trực tiếp. Do vậy, UBND tỉnh đề nghị các cấp có thẩm quyền nghiên cứu, điều chỉnh, bổ sung các quy định có liên quan đến công tác xác định giá đất cụ thể để làm cơ sở xác định giá khởi điểm đấu giá QSDĐ đảm bảo phù hợp với tình hình thực tế hiện nay.

UBND tỉnh nhận thấy, việc thực hiện công tác đấu giá QSDĐ rất khó khăn, phức tạp. Các quy định của pháp luật còn bất cập, thiếu đồng bộ dẫn đến việc đấu giá QSDĐ bị điều chỉnh bởi nhiều văn bản quy phạm pháp luật như: Pháp luật về đất đai, về đấu giá tài sản, quản lý thuế. Những hiện tượng chèn ép, thông thầu, vi phạm quy chế cuộc bán đấu giá QSDĐ vẫn còn, gây thiệt hại cho ngân sách nhà nước. Các văn bản pháp luật cũng chưa quy định cụ thể về quyền hạn và trách nhiệm của tổ giám sát cuộc bán đấu giá nên tại cuộc bán đấu giá QSDĐ, các thành viên được mời tham dự, giám sát không có chính kiến cụ thể. UBND tỉnh đề nghị Bộ TN-MT cần sửa đổi bổ sung quy định cụ thể về quyền hạn và trách nhiệm của tổ giám sát cuộc bán đấu giá QSDĐ.

VĂN KỲ