Dù được thực hiện theo phương thức nào thì tuyển sinh lớp 10 cũng luôn thu hút sự quan tâm đặc biệt của các bậc phụ huynh học sinh có con em mới tốt nghiệp cấp trung học cơ sở.
Dù được thực hiện theo phương thức nào thì tuyển sinh lớp 10 (TS 10) cũng luôn thu hút sự quan tâm đặc biệt của các bậc phụ huynh học sinh (HS) có con em mới tốt nghiệp cấp trung học cơ sở (THCS). Đây là điều dễ hiểu vì kết quả của kỳ TS 10 có ảnh hưởng quan trọng đến con đường học tập lâu dài của các em, kể cả cơ hội trúng tuyển vào các trường đại học, cao đẳng sau này. Điều quan tâm lớn nhất của các em HS và các bậc phụ huynh hiện nay vẫn là tỷ lệ “chọi” của các trường trung học phổ thông (THPT) và cơ hội trúng tuyển của mình!
Nhiều trường không đủ chỉ tiêu được giao
Theo thống kê của Sở Giáo dục và Đào tạo (GD-ĐT), năm nay có 13.127 hồ sơ đăng ký dự thi vào 23 trường THPT công lập, đạt tỷ lệ 88,31% so với HS lớp 9 có mặt đầu năm học 2012 - 2013. So với chỉ tiêu tuyển mới lớp 10 năm học 2013 - 2014, tỷ lệ “chọi” TS 10 chung trong toàn tỉnh là 1/1,15. Tính theo địa bàn từng huyện, thị xã, thành phố thì tỷ lệ “chọi” cao nhất vẫn là Nha Trang (1/1,60) và tính từ cao xuống thấp lần lượt là: Khánh Sơn (1/1,34), Cam Ranh (1/1,17), Diên Khánh (1/1,1), Ninh Hòa (1/1,07), Vạn Ninh (1/1,06) và cuối cùng là Cam Lâm, Khánh Vĩnh (1/1,01).
Có đến 7 trường THPT số lượng hồ sơ đăng ký dự tuyển thấp hơn chỉ tiêu được giao, tính từ ít đến nhiều là các trường: Hoàng Hoa Thám - Diên Khánh (thiếu 4 HS), Phan Bội Châu - Cam Ranh (5), Tô Văn Ơn - Vạn Ninh (8), Trần Cao Vân - Ninh Hòa (19), Lê Hồng Phong - Vạn Ninh (24), Nguyễn Trãi - Ninh Hòa (29) và Nguyễn Huệ - Cam Lâm (61). Trường THPT Lý Tự Trọng - Nha Trang dù có 764 hồ sơ/600 chỉ tiêu nhưng thực chất sẽ thiếu khoảng 100 HS vì hầu hết số HS trúng tuyển vào trường chuyên Lê Quý Đôn (với chỉ tiêu tuyển mới 315 HS lớp 10) cũng đã nộp hồ sơ đăng ký dự thi vào Lý Tự Trọng.
Điều đáng lưu ý là số lượng HS đăng ký dự thi vào Trường chuyên Lê Quý Đôn năm nay giảm khá mạnh, chỉ có 731 hồ sơ, ít hơn năm trước 236 hồ sơ. Hầu hết các môn chuyên đều giảm, trong đó các môn: Văn, Tiếng Anh giảm khá mạnh; riêng môn Tin học chỉ có 12 HS đăng ký dự thi/35 chỉ tiêu được giao. Nếu đảm bảo chất lượng đầu vào, có khả năng nhiều lớp chuyên sẽ không tuyển đủ HS. Đây quả là điều đáng tiếc và cũng là hiện tượng lạ trong “làng” trường chuyên toàn quốc, phần lớn các trường luôn có sức thu hút mạnh mẽ đông đảo HS tốt nghiệp THCS đăng ký dự thi, dù chỉ là để thử sức mình.
Khu vực Nha Trang căng thẳng nhất
Trừ Trường THPT Lý Tự Trọng, các trường THPT công lập khác ở Nha Trang đều có tỷ lệ “chọi” khá cao như: Nguyễn Văn Trỗi (1/1,6), Hoàng Văn Thụ (1/1,75), Hà Huy Tập (1/2,1). Con số HS dôi ra so với chỉ tiêu TS 10 của riêng 3 trường nói trên lên tới 1.194 em, trong khi đó, rất hiếm trường hợp HS đăng ký dự thi vào các trường này có nguyện vọng 2 vào Trường Lý Tự Trọng và cũng rất ít HS có hồ sơ đăng ký dự thi vào Trường chuyên Lê Quý Đôn. Điều này cho thấy những HS có học lực loại khá không dám dự tuyển vào Lê Quý Đôn và cũng đã “né” Lý Tự Trọng, trong khi những em học lực vào loại trung bình - khá trở xuống có xu hướng tràn về các trường ngoài khu vực trung tâm thành phố, làm cho sức cạnh tranh của các trường Hoàng Văn Thụ, Hà Huy Tập càng thêm nóng bỏng.
Hiện tượng này cũng lặp lại ở các huyện, thị xã, thành phố khác khi các trường có số hồ sơ đăng ký dự thi cao hơn khá nhiều so với chỉ tiêu được giao đều thuộc khu vực nông thôn như các trường: Tôn Đức Thắng - Ninh Hòa (642 hồ sơ/520 chỉ tiêu), Nguyễn Thái Học - Diên Khánh (640/520), Ngô Gia Tự - Cam Ranh (493/400) hoặc không thuộc trường tốp trên như: Nguyễn Thị Minh Khai - Vạn Ninh (318/240), Trần Hưng Đạo - Cam Ranh (685/520)…
Các trường phổ thông ngoài công lập khó tuyển đủ chỉ tiêu
Tổng số HS dôi ra so với chỉ tiêu TS 10 năm nay trong toàn tỉnh là 1.727 em, riêng khu vực Nha Trang là 1.194 em. Con số này quả là khá nhỏ so với chỉ tiêu tuyển mới lớp 10 của 6 trường THPT ngoài công lập đều thuộc địa bàn Nha Trang (Chu Văn An, Nguyễn Thiện Thuật, Lê Thánh Tôn, Hermann Gmeiner, Đại Việt, APC) là 1.210 HS. Ngoài ra, 4 đơn vị có làm nhiệm vụ giáo dục thường xuyên ở Nha Trang còn được giao tuyển mới 380 chỉ tiêu lớp 10. Đó là chưa kể đến các hệ đào tạo nghề đang thu hút ngày càng mạnh các HS có trình độ học lực thuộc loại trung bình trở xuống. Xem ra các trường phổ thông ngoài công lập phải có chiến lược tuyên truyền, quảng bá và thu hút HS vào trường mình hấp dẫn, thiết thực hơn nữa thì mới có hy vọng lấp đầy chỉ tiêu được giao.
Nếu không tính 1.719 HS lớp 9 năm học 2012 - 2013 không đăng ký dự thi vào lớp 10 (trong đó có những em đã bỏ học hoặc không đủ điều kiện tốt nghiệp THCS) thì ngành GD-ĐT đã có thể đáp ứng một cách đầy đủ nhu cầu học tập của HS theo nhiều loại hình trường lớp khác nhau. Chắc chắn không có trường hợp HS tốt nghiệp THCS không được tiếp tục học lên vì thiếu chỗ học. Nhưng sẽ có nhiều HS không vào được trường THPT công lập vừa sức mình vì đã thiếu may mắn trong việc chọn trường đăng ký dự thi. Đó cũng sẽ là một thiệt thòi lớn cho các em. Vì thế, Sở GD-ĐT cần có sự vận dụng quy chế TS 10 hợp tình, hợp lý để tạo thêm cơ hội cho các em được vào học ở các trường công lập đủ chỉ tiêu đề ra.
LÊ VĂN