Thôn Hòa An (xã Cam Phước Đông) vẫn còn một số khu vực chưa có nước sạch. Nhà bà Bùi Thị Trang (thôn Hòa An) khá xa khu dân cư chính, xung quanh là cánh đồng nên nước giếng thường xuyên bị nhiễm phèn.
Nước nhiễm phèn, vôi
Thôn Hòa An (xã Cam Phước Đông) vẫn còn một số khu vực chưa có nước sạch. Nhà bà Bùi Thị Trang (thôn Hòa An) khá xa khu dân cư chính, xung quanh là cánh đồng nên nước giếng thường xuyên bị nhiễm phèn. “Chúng tôi chỉ sử dụng nước giếng để tắm giặt, còn ăn uống thì phải mua nước bình; một tháng nhà 7 người lớn và trẻ em mất ngót 200 ngàn đồng tiền nước”, bà Trang chia sẻ. Thiếu nước sạch, bà Trang và một số hộ xung quanh phải tranh thủ dùng bi, vại hứng nước mưa để dùng. Tuy nhiên, năm nay, lượng mưa ít nên cũng không đủ sinh hoạt.
Ông Nguyễn Hường - Trưởng thôn Hòa An cho hay, hiện nay, nước sạch chỉ phủ được khoảng 50% địa bàn, tương đương 200 hộ, 50% còn lại phải dùng các nguồn nước chưa đảm bảo như nước giếng, nước mưa. Nguyên nhân chủ yếu do đường ống cấp nước chưa phủ khắp địa bàn; các tuyến nhánh chưa phát triển do thiếu kinh phí. Người dân các vùng xa tuyến đường chính muốn có nước sạch phải tự kéo ống. Toàn thôn muốn phủ nước sạch cần hơn 2km đường ống nữa.
Thôn Hòa Bình (xã Cam Phước Đông) cũng thiếu nước sạch. Ông Nguyễn Xuân Hiển - Trưởng thôn Hòa Bình cho biết, trên địa bàn vẫn còn 2/5 tuyến đường chính chưa được kéo ống, với gần 20% (60/335) hộ thiếu nước sạch. Để có nước sử dụng, nhiều hộ dùng giếng khoan. Tuy nhiên, đa phần giếng bị nhiễm phèn nặng nên việc sinh hoạt khó khăn. Thôn, xã đã kiến nghị Công ty Cổ phần Đô thị Cam Ranh phát triển thêm tuyến ống nhưng chưa được phản hồi.
Khu vực Nghĩa An (phường Cam Nghĩa) cũng là “vùng lõm” về nước sạch. Ông Lê Ngọc Thạch - Chủ tịch UBND phường Cam Nghĩa cho biết, tổ dân phố Nghĩa An có khoảng 20 hộ thiếu nước sạch nhưng nhà cửa nằm thưa thớt, rải rác, xa khu dân cư nên việc cung cấp nước sạch gặp nhiều khó khăn. Do ngại đầu tư dàn trải tốn kém nên Công ty Cổ phần Đô thị Cam Ranh chưa lắp đặt đường ống cung cấp nước sạch cho khu vực này. Phường dự kiến mời đơn vị cấp nước về khảo sát, đưa ra dự toán, sau đó họp dân chọn phương án tốt nhất. Nếu người dân chịu đóng góp kinh phí lắp đặt đường ống thì sẽ đề nghị đơn vị thi công ngay, đảm bảo có nước trước Tết Nguyên đán 2020, xã chỉ hỗ trợ một số trường hợp như hộ nghèo, hộ quá khó khăn.
Chưa có phương án hỗ trợ
Theo lãnh đạo xã Cam Phước Đông, hiện nay, trên địa bàn xã có khoảng 60% số hộ được cung cấp nước sạch theo quy chuẩn của Bộ Y tế. Số còn lại sử dụng nguồn nước chưa đảm bảo như: bị nhiễm phèn, vôi... Việc phủ kín đường ống nước sạch đến tận các hộ gặp khó khăn do không có kinh phí. Vừa qua, thành phố đã hỗ trợ việc mở rộng khu vực đấu nối nước sạch cho các địa phương với tổng kinh phí khoảng 3 tỷ đồng, trong đó ngân sách 30%, Công ty Cổ phần Đô thị Cam Ranh 70%. Tuy nhiên, việc phủ kín nước sạch cho vùng lõm vẫn chưa thể thực hiện. “Hộ nào có nhu cầu nước sạch thì phải bỏ tiền ra kéo đường ống, Nhà nước và doanh nghiệp không thể bao cấp. Vừa qua, Công ty Cổ phần Đô thị Cam Ranh cũng chỉ khuyến mãi được 15m kể từ đường ống chính”, ông Nguyễn Văn Phụng - Phó Chủ tịch UBND xã Cam Phước Đông nói.
Ông Lê Minh Hải - Trưởng phòng Kinh tế TP. Cam Ranh cho biết, theo kết quả Bộ chỉ số theo dõi, đánh giá nước sạch nông thôn của tỉnh vừa phê duyệt, trên địa bàn TP. Cam Ranh, tỷ lệ hộ gia đình sử dụng nước sinh hoạt hợp vệ sinh và tỷ lệ hộ sử dụng nước sạch lần lượt là 100% và 40,3%. Công ty Cổ phần Đô thị Cam Ranh đang xin chủ trương đầu tư từ nguồn vốn vay Ngân hàng Thế giới (WB) giai đoạn 2021 - 2025 để thi công tuyến ống chuyển tải HDPE D500 dài 13km, đấu nối từ Nhà máy nước Cam Ranh theo đường Mỹ Ca - Vĩnh Cẩm về đến ngã ba Mỹ Ca (đường Hùng Vương). Tuyến ống này sẽ đấu nối vào hệ thống cấp nước của 4 xã thuộc TP. Cam Ranh (Cam Thành Nam, Cam Phước Đông, Cam Thịnh Đông và Cam Thịnh Tây) và 5 xã thuộc huyện Cam Lâm (Cam An Nam, Cam An Bắc, Cam Hiệp Nam, Cam Hiệp Bắc, Cam Thành Bắc) với kinh phí dự kiến hơn 77 tỷ đồng, cung cấp cho hơn 7.000 hộ, hơn 28.000 nhân khẩu. Sau năm 2025, Cam Ranh kiến nghị tỉnh quan tâm đầu tư nối mạng vào công trình cấp nước của Công ty Cổ phần Đô thị Cam Ranh để cung cấp nước sạch cho số hộ còn lại tại xã Cam Phước Đông.
Ông Trần Văn Bé - Giám đốc Công ty Cổ phần Đô thị Cam Ranh cho hay, tại khu vực Cam Nghĩa, hiện nay, công ty đã có trạm tăng áp hoàn thành từ tháng 4-2019 và khu vực Hòa An, Hòa Bình, Cam Phước Đông đang triển khai lắp đặt đường ống chính, dự kiến hoàn thành trong quý I/2020. Tại những khu vực này, nếu người dân có nhu cầu nước sạch thì đăng ký với công ty để được khảo sát và lên dự toán lắp đặt. Hiện tại, công ty chưa có phương án hỗ trợ đối với các hộ cách xa đường ống chính.
V.L