Ninh Hòa: Khắc phục vi phạm trong hoán đổi đất công ích 

Thanh tra thị xã Ninh Hòa vừa ban hành kết luận thanh tra việc hoán đổi đất nông nghiệp thuộc quỹ đất công ích cho các hộ dân để thực hiện đầu tư xây dựng các công trình công cộng tại 4 xã, phường: Ninh Hiệp, Ninh Hà, Ninh Giang, Ninh Tân. Qua đó, chỉ ra nhiều vi phạm về trình tự, thủ tục trong quá trình thực hiện, giao đất trái thẩm quyền. UBND thị xã Ninh Hòa đã chỉ đạo các cơ quan chuyên môn, địa phương khẩn trương khắc phục vi phạm, đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của người dân.

Hoán đổi chưa đúng quy định

Theo kết luận của Thanh tra thị xã Ninh Hòa tại 4 xã, phường: Ninh Hiệp, Ninh Hà, Ninh Giang, Ninh Tân, trong một thời gian dài, khi thực hiện các công trình công cộng ảnh hưởng đến đất của các hộ dân, thuộc trường hợp thu hồi đất, các xã, phường đã không đề xuất thu hồi đất, bồi thường theo quy định của Luật Đất đai mà tự ý thỏa thuận hoán đổi đất với các hộ dân. Cụ thể, sai phạm xảy ra tại các công trình: Mở rộng Trường Mẫu giáo 2-9, xây dựng nhà sinh hoạt cộng đồng Tổ dân phố 4, xây dựng Khu thể thao thị trấn Ninh Hòa (phường Ninh Hiệp); Nhà sinh hoạt cộng đồng thôn Bắc, mở rộng khuôn viên Trường Mẫu giáo Ninh Tân, điểm thôn Trung (xã Ninh Tân); xây dựng tràn Ninh Thành, đường bê tông xi măng liên thôn Hội Thành - Phú Thạnh - Phú Thứ, sửa chữa đường nội đồng Phú Thạnh, sửa chữa đường liên xóm Phú Thứ - Phú Thạnh, sửa chữa đường khu dân cư Hội Thành, nhà sinh hoạt cộng đồng thôn Phú Thứ và thôn Phú Thạnh (phường Ninh Giang); Trường Mẫu giáo Ninh Hà (phường Ninh Hà).

Ngoài những sai phạm nêu trên, một số xã, phường còn giao đất trái thẩm quyền cho các hộ dân trong quy trình thực hiện hoán đổi đất. Cụ thể, phường Ninh Hiệp có 2 hộ, phường Ninh Giang có 9 hộ, phường Ninh Hà 4 hộ. Bên cạnh đó, các công trình Khu quy hoạch phân lô chi tiết, khép kín tại 2 phường Ninh Giang và Ninh Hà đã sử dụng đất của các hộ dân, nhưng không thuộc các trường hợp thu hồi đất theo Luật Đất đai.

Do tự thỏa thuận hoán đổi đất giữa UBND các xã, phường với các hộ dân nên cơ quan chức năng không có cơ sở pháp lý để chỉnh lý biến động Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ), ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của người dân, phát sinh những khiếu kiện, khiếu nại thời gian qua.

Công trình đường bê tông xi măng liên thôn Hội Thành - Phú Thạnh - Phú Thứ (phường Ninh Giang).

Triển khai khắc phục

Bà Nguyễn Thị Hồng Hải - Quyền Chủ tịch UBND thị xã Ninh Hòa cho biết, sau khi có kết luận thanh tra, thị xã đã chỉ đạo xử lý, khắc phục những vi phạm trong việc hoán đổi đất nông nghiệp thuộc quỹ đất công ích của Nhà nước cho các hộ dân thực hiện đầu tư xây dựng các công trình công cộng tại 4 xã, phường nêu trên. Cụ thể, đối với các công trình thuộc trường hợp thu hồi đất theo quy định của Luật Đất đai đã được UBND tỉnh cấp GCNQSDĐ, gồm: Công trình mở rộng Trường Mẫu giáo 2-9, Trường Mẫu giáo Ninh Hà, Trường Mầm non Ninh Tân, UBND thị xã đã giao Phòng Tài nguyên và Môi trường (TN-MT) chủ trì, phối hợp với UBND các xã, phường Ninh Hiệp, Ninh Hà, Ninh Tân và các cơ quan, đơn vị có liên quan tham mưu thị xã thực hiện việc thu hồi đất của các hộ gia đình, cá nhân đã bàn giao cho Nhà nước thực hiện công trình; chỉnh lý biến động GCNQSDĐ của các hộ dân đã hoán đổi theo quy định; trình UBND tỉnh quyết định thu hồi thửa đất công ích do UBND xã Ninh Tân quản lý để thực hiện việc giao đất nông nghiệp (bồi thường) cho người dân.   

Đối với các công trình thuộc trường hợp thu hồi đất nhưng chưa thực hiện thu hồi, bồi thường, gồm: Nhà sinh hoạt cộng đồng thôn Bắc, đường bê tông xi măng liên thôn Hội Thành - Phú Thạnh - Phú Thứ, sửa chữa đường nội đồng Phú Thạnh, sửa chữa đường liên xóm Phú Thứ - Phú Thạnh, sửa chữa đường khu dân cư Hội Thành, nhà sinh hoạt cộng đồng thôn Phú Thứ và thôn Phú Thạnh, mặc dù các công trình này đã hoàn thành, nghiệm thu đưa vào sử dụng song quy trình để thực hiện dự án thu hồi đất chưa đúng quy định nên UBND thị xã giao Phòng TN-MT phối hợp với các địa phương, Trung tâm Phát triển quỹ đất thị xã và các cơ quan, đơn vị có liên quan tham mưu thị xã kiến nghị UBND tỉnh trình HĐND tỉnh chấp thuận cho phép thực hiện dự án. 

Cùng với đó, UBND thị xã giao Trung tâm Phát triển quỹ đất thị xã chủ trì, phối hợp với Phòng TN-MT cùng các cơ quan có liên quan căn cứ Luật Đất đai, tham mưu thị xã thu hồi đất của các hộ dân đã bàn giao để thực hiện công trình; lập phương án bồi thường theo hướng tham mưu UBND thị xã trình UBND tỉnh quyết định thu hồi đất 5% do UBND các xã, phường quản lý để thực hiện giao đất nông nghiệp (bồi thường) cho các hộ dân; giao UBND các phường: Ninh Hiệp, Ninh Hà, Ninh Giang có văn bản hướng dẫn các hộ dân đăng ký đề nghị cấp GCNQSDĐ với các trường hợp giao đất không đúng thẩm quyền khi hoán đổi đất thực hiện các công trình. 

Đối với các công trình Khu quy hoạch phân lô chi tiết, khép kín khu dân cư tại 2 phường Ninh Giang và Ninh Hà, việc sử dụng đất của các hộ dân vào mục đích quy hoạch khép kín khu dân cư không thuộc trường hợp thu hồi đất theo quy định. Tuy nhiên, các quy hoạch này đã thực hiện xong việc đấu giá và cấp GCNQSDĐ cho người trúng đấu giá. Mặt khác, qua xác minh các hộ dân có đất thuộc quy hoạch phân lô này đều có nhu cầu được chỉnh lý biến động GCNQSDĐ đối với phần đất đã bàn giao cho địa phương thực hiện công trình và đề nghị được cấp GCNQSDĐ đối với thửa đất đã được hoán đổi sử dụng. Do đó, nhằm đảm bảo quyền lợi của người trúng đấu giá, quyền lợi của các hộ dân được địa phương hoán đổi đất, UBND thị xã giao Phòng TN-MT hướng dẫn 2 phường Ninh Giang, Ninh Hà làm thủ tục để các hộ dân được chỉnh lý biến động, cấp GCNQSDĐ đối với thửa đất đã được hoán đổi theo quy định của pháp luật.

Bà NGUYỄN THỊ HỒNG HẢI - Quyền Chủ tịch UBND thị xã Ninh Hòa: Qua kết quả thanh tra việc hoán đổi đất nông nghiệp thuộc quỹ đất công ích của Nhà nước cho các hộ dân thực hiện đầu tư xây dựng các công trình công cộng tại các xã, phường: Ninh Hiệp, Ninh Hà, Ninh Giang, Ninh Tân nhận thấy, những sai sót của tập thể các xã, phường qua các thời kỳ xuất phát từ nguyên nhân nhận thức không rõ ràng các quy định của pháp luật liên quan đến thu hồi đất, bồi thường; chưa phát hiện vấn đề vụ lợi thông qua hoán đổi đất. Thực tế, việc sử dụng đất của các hộ dân đều nhằm thực hiện các công trình vì lợi ích quốc gia, cộng đồng, phát triển kinh tế - xã hội. Do đó, hiện nay, cùng với việc tập trung khắc phục những vi phạm, thị xã đã chỉ đạo các địa phương rút kinh nghiệm đối với những tồn tại kết luận thanh tra đã chỉ ra.

THÁI THỊNH