Vì nhiều lý do, hơn 1 năm qua, hầu hết các hoạt động đầu tư liên quan đến chương trình xây dựng nông thôn mới trên địa bàn huyện Cam Lâm phải tạm dừng.
Vì nhiều lý do, hơn 1 năm qua, hầu hết các hoạt động đầu tư liên quan đến chương trình xây dựng nông thôn mới (NTM) trên địa bàn huyện Cam Lâm phải tạm dừng. Khó khăn càng tăng lên khi yêu cầu chuẩn NTM của giai đoạn này cao hơn nhiều so với trước. Huyện đã xin ý kiến tỉnh về việc điều chỉnh lộ trình xây dựng NTM của địa phương.
Chưa có xã đạt chuẩn theo bộ tiêu chí mới
Cam Lâm có 12 xã tham gia chương trình NTM. So với nhiều địa phương khác, Cam Lâm có số xã đạt chuẩn ở mức cao, chất lượng NTM khá đồng đều và hoàn thành chương trình theo lộ trình, kế hoạch. Tính theo bộ tiêu chí giai đoạn đến năm 2020, huyện đã có 10 xã đạt chuẩn NTM, gồm: Cam Hải Tây, Cam Thành Bắc, Cam Hải Đông, Cam Tân, Suối Cát, Cam Hòa, Cam Hiệp Bắc, Cam An Nam, Cam An Bắc, Cam Hiệp Nam. Trong đó, xã Cam Hải Tây và Cam Thành Bắc đã đạt NTM nâng cao. Huyện cũng đang hoàn tất theo lộ trình đạt chuẩn NTM của 2 xã còn lại; đồng thời nỗ lực để các xã đạt chuẩn NTM nâng cao, kiểu mẫu, phấn đấu đến năm 2025 trở thành huyện NTM.
Tuy vậy, nếu tính theo bộ tiêu chí NTM giai đoạn 2022-2025 thì toàn bộ 10 xã nêu trên đều chưa đạt chuẩn NTM, NTM nâng cao và NTM kiểu mẫu. Một số xã có mức đạt cao nhất cũng chỉ dừng lại ở 16/19 tiêu chí. Điểm chung của toàn bộ 12 xã ở địa phương này là đều “vướng” 3 tiêu chí: Quy hoạch; tổ chức sản xuất và phát triển kinh tế nông thôn; y tế.
Ở tiêu chí quy hoạch, quy hoạch của huyện giai đoạn trước đã hết hạn, quy hoạch giai đoạn 2021-2025 chưa được phê duyệt. Điều này đồng nghĩa với việc hầu như toàn bộ các công trình xây dựng cơ bản đều phải tạm dừng, trong đó có các công trình đầu tư xây dựng thuộc chương trình NTM. Với tiêu chí tổ chức sản xuất và phát triển kinh tế nông thôn, giai đoạn này bắt buộc các xã phải có tổ khuyến nông cộng đồng hoạt động hiệu quả. Tuy nhiên, các xã đều chưa thành lập được tổ này. Ngoài ra, nhiều xã chưa thực hiện truy xuất nguồn gốc các sản phẩm chủ lực của xã gắn với xây dựng vùng nguyên liệu và được chứng nhận VietGAP hoặc tương đương. Với tiêu chí y tế, chương trình NTM giai đoạn này yêu cầu xã NTM phải có ít nhất một nửa dân số có sổ khám, chữa bệnh điện tử. Đây là nội dung mới, cần có thời gian để hoàn thành cũng như thống kê, cập nhật.
Xin điều chỉnh lộ trình
Mới đây, đoàn công tác của các sở, ngành, đơn vị liên quan đã làm việc với UBND huyện Cam Lâm về tình hình thực hiện chương trình NTM. Theo báo cáo của UBND huyện, hiện nay, địa phương triển khai thực hiện Nghị quyết số 09 của Bộ Chính trị về xây dựng, phát triển tỉnh Khánh Hòa đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045; Quyết định của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt nhiệm vụ quy hoạch chung đô thị mới Cam Lâm đến năm 2045. Do đó, từ đầu năm 2022 đến nay, hầu hết các công trình trong phạm vi quy hoạch đều không triển khai và phải tạm dừng thi công. Để bảo đảm duy trì những tiêu chí NTM của các xã đã đạt được và tránh lãng phí trong đầu tư các dự án trong vùng quy hoạch, UBND huyện đề xuất, kiến nghị tỉnh về việc tiếp tục triển khai xây dựng NTM đối với 2 xã Cam Phước Tây và Sơn Tân theo lộ trình đã đăng ký. Đối với 8 xã đã đạt NTM theo chuẩn cũ nhưng chưa bảo đảm theo chuẩn mới thì tiếp tục thực hiện để hoàn thành theo chuẩn giai đoạn 2022-2025. 2 xã đã đạt NTM nâng cao giai đoạn trước tiếp tục nỗ lực để hoàn thành đạt NTM, NTM nâng cao giai đoạn này.
Riêng đối với các xã đăng ký NTM nâng cao (Cam Tân, Cam Hải Đông, Cam Hòa, Cam Hiệp Nam), NTM kiểu mẫu (Cam Hải Tây, Cam Thành Bắc) và huyện đạt chuẩn NTM, UBND huyện xin ý kiến tỉnh đưa các xã này ra khỏi lộ trình thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM giai đoạn 2021-2025.
Tại buổi làm việc, các sở, ngành, đơn vị liên quan thống nhất với đề xuất của UBND huyện Cam Lâm về việc tiếp tục đầu tư đối với các xã đạt chuẩn NTM giai đoạn 2021-2025. Đối với đề xuất không tiếp tục thực hiện đầu tư để có thêm xã mới đạt chuẩn NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu và huyện đạt chuẩn NTM trong giai đoạn 2021-2025, đoàn kiểm tra ghi nhận và sẽ báo cáo Ban Chỉ đạo các chương trình mục tiêu quốc gia tỉnh xem xét.
Hồng Đăng