Đất đai cha mẹ tôi có được chủ yếu do khai hoang trước đây. Chúng tôi đóng góp công sức rất nhiều để tạo nên tài sản đó. Nay cha mẹ tôi qua đời, di chúc để lại toàn bộ nhà đất cho hai con trai, còn hai chị em gái chúng tôi không có gì. Xin hỏi như vậy có phù hợp với quy định của pháp luật không?
Hỏi: Đất đai cha mẹ tôi có được chủ yếu do khai hoang trước đây. Chúng tôi đóng góp công sức rất nhiều để tạo nên tài sản đó. Nay cha mẹ tôi qua đời, di chúc để lại toàn bộ nhà đất cho hai con trai, còn hai chị em gái chúng tôi không có gì. Xin hỏi như vậy có phù hợp với quy định của pháp luật không?
Đinh Thị Ba (TP. Cam Ranh)
Trả lời: Pháp luật về thừa kế ghi nhận cá nhân có quyền lập di chúc để định đoạt tài sản của mình, thể hiện ý chí của mình nhằm chuyển tài sản cho người khác sau khi chết. Người lập di chúc phải minh mẫn, sáng suốt trong khi lập di chúc; không bị lừa dối, đe doạ, cưỡng ép khi lập di chúc; nội dung của di chúc không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội; hình thức di chúc không trái quy định của luật. Đó là điều kiện để một bản di chúc được coi là hợp pháp.
Đối với người thừa kế, pháp luật có quy định những người không được quyền hưởng di sản, gồm:
a) Người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng, sức khỏe hoặc về hành vi ngược đãi nghiêm trọng, hành hạ người để lại di sản, xâm phạm nghiêm trọng danh dự, nhân phẩm của người đó;
b) Người vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ nuôi dưỡng người để lại di sản;
c) Người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng người thừa kế khác nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ phần di sản mà người thừa kế đó có quyền hưởng;
d) Người có hành vi lừa dối, cưỡng ép hoặc ngăn cản người để lại di sản trong việc lập di chúc; giả mạo di chúc, sửa chữa di chúc, hủy di chúc, che giấu di chúc nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ di sản trái với ý chí của người để lại di sản. Nếu người để lại di sản đã biết hành vi của những người này nhưng vẫn cho họ hưởng di sản theo di chúc thì họ vẫn được hưởng di sản.
Theo các điều kiện được dẫn ra trên đây và hai chị em bạn không thuộc trường hợp không có khả năng lao động thì hai người con trai được hưởng toàn bộ tài sản theo di chúc.
Luật sư Nguyễn Thiện Hùng