Việc mua tạm trữ muối năm 2015: Thiếu sự công khai, minh bạch

Đó là ý kiến đánh giá của ông Đào Công Thiên - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa sau khi đi kiểm tra thực tế tại xã Ninh Thọ (thị xã Ninh Hòa) và làm việc với đại diện các sở, ngành, địa phương, doanh nghiệp...

Đó là ý kiến đánh giá của ông Đào Công Thiên - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa sau khi đi kiểm tra thực tế tại xã Ninh Thọ (thị xã Ninh Hòa) và làm việc với đại diện các sở, ngành, địa phương, doanh nghiệp về việc triển khai thực hiện chủ trương thu mua tạm trữ muối niên vụ 2015 và phương hướng đối với những niên vụ tiếp theo.

Trước đó, Báo Khánh Hòa Chủ nhật ngày 3-7 có phóng sự: “Chủ trương hỗ trợ mua muối tạm trữ cho diêm dân: Ai được hưởng lợi?”, nêu lên những mối hoài nghi, bức xúc của diêm dân thôn Xuân Mỹ (xã Ninh Thọ) cũng như những vấn đề bất cập trong việc thực hiện chủ trương thu mua muối tồn đọng của Công ty Cổ phần Muối Cam Ranh. Sau đó, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ đã yêu cầu UBND tỉnh khẩn trương kiểm tra, làm rõ phản ánh của báo chí về vấn đề này; nếu đúng phải xử lý nghiêm đối với các cá nhân, tổ chức vi phạm; báo cáo Thủ tướng Chính phủ trước ngày 30-8.

Ông Đào Công Thiên (thứ hai từ phải sang) kiểm tra thực tế tại gò muối đã được Công ty Cổ phần Muối Cam Ranh thu mua

Doanh nghiệp nhận thiếu sót

Tại buổi làm việc, nhiều diêm dân đã nêu những bức xúc liên quan đến việc triển khai thực hiện chủ trương thu mua muối niên vụ 2015. Bà Nguyễn Thị Hợp (thôn Xuân Mỹ) cho rằng có sự khuất tất trong thu mua khi nhiều người không có muối tồn, không nằm trong danh sách đăng ký bán muối cho Công ty Cổ phần Muối Cam Ranh nhưng lại được công ty mua muối. Còn ông Trần Văn Lực - Trưởng thôn Xuân Mỹ nói: “Tôi đã đến từng hộ, lập danh sách cụ thể 44 hộ với tổng số lượng muối tồn đọng đăng ký bán cho công ty là 9.230 tấn. Tôi cũng là người trực tiếp dẫn người của công ty đi lấy mẫu muối để chào hàng. Thế nhưng, chờ mãi không thấy phản hồi của công ty về chuyện mua hay không mua muối cho diêm dân. Điều đó đã làm ảnh hưởng đến uy tín của cá nhân tôi đối với người dân, gây những dư luận không hay trong thôn xóm”, ông Lực nói.

Diêm dân xã Ninh Thọ sản xuất muối

Trả lời về vấn đề này, ông Nguyễn Văn Châu - Phó Giám đốc Công ty Cổ phần Muối Cam Ranh cho biết: “Đối với lượng muối còn tồn của diêm dân xã Ninh Thọ, sở dĩ chúng tôi không thu mua bởi sau khi lấy mẫu muối đi chào hàng thì khách hàng trả lời không đạt chất lượng theo yêu cầu”. Ông Châu thừa nhận trong việc triển khai thu mua tạm trữ muối tồn đọng niên vụ 2015, công ty đã không có sự phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương để thông báo cụ thể việc thu mua muối cho diêm dân. Công ty cũng thiếu sót khi không làm việc trực tiếp với diêm dân về việc thu mua muối. Đồng thời, cũng không thông báo kịp thời cho diêm dân biết về chất lượng muối cũng như nguyên nhân dẫn đến việc không mua muối.

Theo ông Đào Công Thiên, việc thu mua muối tồn đọng cho diêm dân là một chủ trương đúng của tỉnh nhằm chia sẻ những khó khăn của người làm muối. Công ty Cổ phần Muối Cam Ranh là doanh nghiệp triển khai thực hiện chủ trương đó. Công ty được tỉnh hỗ trợ 100% lãi suất vốn vay ngân hàng với mức lãi suất là 6,6%/năm. Tuy nhiên, quá trình thu mua muối của công ty tại xã Ninh Thọ lại thiếu minh bạch, rõ ràng. Công ty chưa mua được hết lượng muối tồn kho trong dân, mới chỉ mua được 6.350/9.230 tấn và cũng chỉ mua của 8 hộ nên đã để lại nhiều mối hoài nghi, bức xúc trong nhân dân. Ngoài ra, công ty cũng chưa có sự bàn bạc rõ ràng với chính quyền địa phương (công ty chỉ mới liên hệ với thôn), điều này làm cho chính quyền ở thị xã Ninh Hòa không nắm được vấn đề, gây nên những dư luận không hay trong nhân dân.

Nên hỗ trợ theo cách thức khác

Niên vụ 2016, tính đến thời điểm này, lượng muối tồn đọng của diêm dân trên địa bàn thị xã Ninh Hòa không đáng kể. Vì vậy, ông Đào Công Thiên đề nghị sẽ không triển khai chủ trương thu mua muối tồn đọng trong năm nay. Tuy nhiên, để chủ trương hỗ trợ diêm dân của tỉnh được thiết thực, có hiệu quả rõ ràng, đồng chí cho rằng nên tìm những cách thức hỗ trợ khác mang tính bền vững hơn, như: hỗ trợ diêm dân xây dựng kho tạm trữ muối; cho diêm dân vay vốn và tỉnh sẽ hỗ trợ lãi suất; thực hiện việc liên kết trong các khâu sản xuất, tiêu thụ muối giữa diêm dân với doanh nghiệp; hỗ trợ việc tiêu thụ muối cho diêm dân...

Gò muối đã được Công ty Cổ phần Muối Cam Ranh thu mua tạm trữ trong niên vụ 2015

Ông Đào Công Thiên giao Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn lập đề án cho diêm dân vay vốn được hỗ trợ lãi suất để sản xuất muối. Trước mắt, sẽ làm thí điểm 2 năm tại thôn Xuân Mỹ (xã Ninh Thọ). Mức vốn vay đối với 1ha muối là 15 triệu đồng và được ngân sách tỉnh hỗ trợ 100% lãi suất vay 6,6%/năm. Về phía xã Ninh Thọ, cần vận động diêm dân thành lập các tổ liên kết sản xuất muối để có hình thức quản lý tốt hơn. Đối với những diêm dân có diện tích muối từ 10ha trở lên, nếu gặp khó khăn về kho chứa, vốn sản xuất thì cần lập đề án cụ thể để nhận được sự hỗ trợ từ Nhà nước. Các công ty muối trên địa bàn tỉnh cũng cần hợp tác với diêm dân trong sản xuất, bao tiêu sản phẩm.

NHÂN TÂM