Tình trạng đào núi, phân lô bán nền không chỉ xảy ra trên địa bàn xã Phước Đồng, mà còn diễn ra trên sườn núi Cô Tiên ở phường Vĩnh Hòa (thành phố Nha Trang). Men theo sườn núi, ngược lên những con dốc ngoằn ngoèo, chúng tôi phát hiện những khu đất bị đào ủi, những kè móng mới xây lên và một khu dân cư tự phát ngày càng đông đúc.
Tình trạng đào núi, phân lô bán nền không chỉ xảy ra trên địa bàn xã Phước Đồng, mà còn diễn ra trên sườn núi Cô Tiên ở phường Vĩnh Hòa (TP. Nha Trang). Men theo sườn núi, ngược lên những con dốc ngoằn ngoèo, chúng tôi phát hiện những khu đất bị đào ủi, những kè móng mới xây lên và một khu dân cư tự phát ngày càng đông đúc.
Ngang nhiên đào núi, kè móng
Theo chỉ dẫn của người dân địa phương, chúng tôi chạy xe máy hết đường Ngô Văn Sở rồi rẽ trái, men theo sườn núi để lên hồ Suối Tôm. Đây là điểm nóng về tình trạng xây dựng trái phép, đào núi, san ủi đất rừng làm nhà ở. Ngay đối diện hồ nước này là một khoảng đất rộng chừng 1.000m2 đã bị san ủi, chia làm 3 bậc từ thấp lên cao rồi kè móng bằng đá chẻ, đổ bê tông cốt thép. Đây là khu đất đang san ủi dở dang thì bị lực lượng chức năng phường Vĩnh Hòa phát hiện vào cuối tháng 10 vừa qua. Cạnh đó, một khu đất rộng tương tự đã được san ủi bằng phẳng và kè móng kiên cố.
Chúng tôi tiếp tục đi theo đường đổ bê tông tạm bợ sâu vào trong núi. Hiện ra trước mắt là hàng chục ngôi nhà xây dựng trái phép. Xen giữa các ngôi nhà là những khu đất trống đã được đào lên, san gạt tạo mặt bằng để bán. Một người dân ở đây cho biết, mua đất ở khu vực này rất dễ và rẻ, giá chỉ từ 2 đến 4 triệu đồng/m2. Chỉ về những khu đất tít trên sườn núi đã được san ủi bằng phẳng, người này cho biết, một chủ đất mới san ủi để làm vườn, trồng cây nhưng ai cần mua là họ bán ngay; chỉ hơn 100 triệu đồng là có một lô đất để xây nhà ở.
Từ con đường chính, tại khu vực hồ Suối Tôm có hàng chục đường nhánh nhỏ chạy lên núi được đổ bê tông. Trên đó, nhiều khu vực mới được đào ủi, san gạt, tạo mặt bằng để phân lô bán nền. Theo lãnh đạo UBND phường Vĩnh Hòa, trong đợt ra quân kiểm tra các điểm có nguy cơ gây sạt lở vừa qua, phường đã phát hiện và ngăn chặn kịp thời một trường hợp khoét núi, lấn chiếm đất rừng xây dựng trái phép ở khu vực hồ Suối Tôm thuộc tổ 13 Đường Đệ. Nhiều đoạn các đối tượng đào đất lên, vết xi măng còn mới. UBND phường đã lập biên bản, tạm giữ tang vật, phương tiện vi phạm hành chính. Đồng thời, có biện pháp ngăn chặn người dân không đến gần khu vực núi bị khoét trong thời gian mưa bão. Tiếp tục kiểm tra khu vực này, lực lượng chức năng của phường phát hiện hàng chục khu vực mới được đào lên, san ủi.
Có một xóm Núi thứ 2
Người dân ở khu vực hồ Suối Tôm cho biết, ở đây đông đúc và nguy hiểm không kém gì xóm Núi, xóm Mũi thôn Thành Đạt ở xã Phước Đồng. Đường dẫn lên khu dân cư này dốc cao, gập ghềnh. Dọc đường là từng bó dây điện sà sát mặt đất, được kéo tạm bợ từ chân núi lên, rất nguy hiểm. Cố gắng lắm chúng tôi mới chạy xe máy lên được một khu dân cư trên núi. Trên khu vực này, những căn nhà cũ kỹ xen lẫn những căn nhà mới xây dựng. Ông Tuấn - người dân ở đây cho biết, gia đình ông xây nhà ở khu vực này từ năm 2004. Khi đó, quanh đây chỉ lác đác vài căn nhà. Sau đó, nhiều người đến đây san ủi, dựng nhà để ở. Chỉ về căn nhà đối diện, ông Tuấn cho biết, khu đất này mới được san ủi năm trước, cách đây mấy tháng có một gia đình đến xây nhà lên để ở, nhưng cũng không thấy cán bộ đến xử lý.
Tiếp tục men theo các con dốc ngoằn ngoèo, chúng tôi phát hiện có những căn nhà vừa mới xây xong nhưng chủ nhà đã treo biển rao bán. Dọc đường đi, rất nhiều số điện thoại được viết lên tường gạch, nền đường để người cần mua đất liên hệ. Gọi vào số máy treo ngay trước căn nhà đang xây trái phép, một người tên Hiền cho biết, ông có lô đất rừng rộng 380m2 đã được san ủi bằng phẳng, giá 5,5 triệu đồng/m2. Chúng tôi tỏ ý chê giá cao, diện tích lớn, ông Hiền liền đưa ra phương án: “Nếu em không đủ tiền, anh sẽ làm một lối đi giữa khu đất rộng chừng 1,5m rồi chia khu này thành 3 lô. Khi xây nhà, nếu em không quen biết anh sẽ đứng ra lo thủ tục bảo đảm không có đô thị đến hỏi thăm”. Theo ông Hiền, để xây nhà được êm xuôi, tùy vào mối quan hệ, nhưng cơ bản giá khoảng 20 đến 25 triệu đồng/căn. Khi chúng tôi tỏ vẻ băn khoăn, ông Hiền dẫn chứng: “Em đi qua thấy rồi đó, căn nhà trước mặt đang xây to đùng có ai hỏi han gì đâu?”.
Theo lãnh đạo UBND phường Vĩnh Hòa, khu dân cư tự phát ở khu vực hồ Suối Tôm đã hình thành hàng chục năm nay và ngày càng “phình” ra do nhu cầu ở của người dân nhiều. Tuy cán bộ phường liên tục kiểm tra, xử lý, nhưng do lực lượng mỏng nên khó quản lý tình trạng này. Hiện nay, chưa có thống kê cụ thể, nhưng ước tính khu vực hồ Suối Tôm đang có hơn 100 hộ sinh sống.
Lên kế hoạch kiểm tra, xử lý
Trao đổi với phóng viên, ông Trần Lê Hữu Thọ - Phó Chủ tịch UBND phường Vĩnh Hòa cho biết, tình trạng san ủi đất rừng, xây dựng nhà trái phép ở khu vực hồ Suối Tôm rất phức tạp. Qua kiểm tra, phường phát hiện có những căn nhà nằm cheo leo ở lưng chừng núi, rất nguy hiểm, nhất là vào mùa mưa bão. Mới đây, phường phát hiện 2 trường hợp xây nhà trên đất rừng tại khu vực này và đã đình chỉ, lập biên bản vi phạm hành chính, đang hoàn thiện hồ sơ để trình thành phố ban hành quyết định cưỡng chế. Cuối tháng 10 vừa qua, phường cũng bắt quả tang một xe múc đang hủy hoại khoảng 400m2 đất rừng tại khu vực gần chùa Đa Bảo và đã tạm giữ phương tiện. Tuy nhiên, khi làm việc với chủ đất thì họ chối không chủ trương làm việc này, còn chủ phương tiện máy múc thì bỏ trốn.
Trong quá trình kiểm tra, lực lượng chức năng của phường còn phát hiện một trường hợp xây dựng nhà trên mương thoát lũ Đường Đệ và đã thực hiện tháo dỡ. Ngoài ra, phường đang hoàn thiện hồ sơ để cưỡng chế một con đường bê tông mới được xây dựng dài khoảng 300m, rộng khoảng 3m. Người xây dựng đường bê tông này là bà Sanh, với mục đích tạo lối đi để dễ bán các lô đất rừng đã san ủi, phân lô nằm ở cuối đường. Tại đây, lực lượng chức năng còn phát hiện một công trình xây dựng nhà ở cao khoảng 3m, đã đình chỉ thi công, chờ cưỡng chế.
Với tình trạng san ủi đất rừng, xây dựng trái phép diễn ra phức tạp, ngày 2-11, UBND phường Vĩnh Hòa đã ban hành kế hoạch kiểm tra, xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai, xây dựng. Theo đó, lực lượng chức năng của phường sẽ kiểm tra hàng ngày (kể cả ngày lễ, Tết) nhằm kịp thời phát hiện và xử lý các trường hợp hủy hoại đất rừng, san lấp mặt bằng để xây nhà trái phép; khi phát hiện trường hợp vi phạm, tổ công tác sẽ tiến hành bảo vệ giữ nguyên hiện trạng, không cho chủ đầu tư đưa vật tư, tài sản đi nơi khác; đồng thời, báo cáo ngay cho Chủ tịch UBND phường để xử lý. Ông Thọ cho biết, từ ngày 9-11 đến 31-12, lực lượng của phường sẽ thường xuyên tuần tra, xử lý các trường hợp vi phạm. Về khu dân cư tự phát tại khu vực hồ Suối Tôm, phường đã kiến nghị lên UBND TP. Nha Trang thành lập tổ kiểm đếm các công trình xây dựng trái phép, lập biên bản vi phạm hành chính và báo cáo xin ý kiến chỉ đạo xử lý của UBND TP. Nha Trang.
Văn Kỳ