Hoạt động hòa giải, đối thoại tại tòa án được thực hiện trên nguyên tắc nào để bảo đảm quyền của người dân trong hoạt động tố tụng?
Hỏi: Hoạt động hòa giải, đối thoại tại tòa án được thực hiện trên nguyên tắc nào để bảo đảm quyền của người dân trong hoạt động tố tụng?
Lê Nguyên (phường Cam Nghĩa, TP. Cam Ranh, Khánh Hòa)
Trả lời: Theo Điều 3 của Luật Hòa giải, đối thoại tại tòa án, hoạt động hòa giải, đối thoại tại tòa án được tiến hành theo nguyên tắc sau đây: Các bên tham gia hòa giải, đối thoại (các bên) phải tự nguyện hòa giải, đối thoại; tôn trọng sự tự nguyện thỏa thuận, thống nhất của các bên, không được ép buộc các bên thỏa thuận, thống nhất trái với ý chí của họ; bảo đảm bình đẳng về quyền và nghĩa vụ giữa các bên; nội dung thỏa thuận hòa giải, thống nhất đối thoại không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội, không nhằm trốn tránh nghĩa vụ với Nhà nước hoặc cơ quan, tổ chức, cá nhân khác, không xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân khác. Việc hòa giải, đối thoại tại tòa án cũng phải bảo đảm nguyên tắc: Các thông tin liên quan đến vụ việc hòa giải, đối thoại phải được giữ bí mật theo quy định của luật; phương thức hòa giải, đối thoại được tiến hành linh hoạt, phù hợp với tình hình thực tế, đặc điểm của mỗi loại vụ việc; hòa giải viên tiến hành hòa giải, đối thoại độc lập và tuân theo pháp luật. Tiếng nói và chữ viết dùng trong hòa giải, đối thoại là tiếng Việt. Người tham gia hòa giải, đối thoại có quyền dùng tiếng nói, chữ viết của dân tộc mình; trường hợp này họ có thể tự bố trí hoặc đề nghị Hòa giải viên bố trí phiên dịch cho mình. Người tham gia hòa giải, đối thoại là người khuyết tật nghe, nói hoặc khuyết tật nhìn có quyền dùng ngôn ngữ, ký hiệu, chữ dành riêng cho người khuyết tật; trường hợp này phải có người biết ngôn ngữ, ký hiệu, chữ dành riêng cho người khuyết tật để dịch lại và họ cũng được coi là người phiên dịch.
Trong hòa giải, đối thoại phải bảo đảm bình đẳng giới, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của trẻ em.
Luật sư Nguyễn Thiện Hùng