1. Có lẽ tôi không nhớ Nha Trang đến thế nếu sáng nay tôi không ra chợ gần nhà và thấy một rổ khoai từ nằm lạc lõng bên cạnh những thùng hoa đủ màu sắc, tươi tắn, rực rỡ.
1. Có lẽ tôi không nhớ Nha Trang đến thế nếu sáng nay tôi không ra chợ gần nhà và thấy một rổ khoai từ nằm lạc lõng bên cạnh những thùng hoa đủ màu sắc, tươi tắn, rực rỡ. Cô bán hàng khoảng bốn mươi tuổi, người nhỏ nhắn, mỗi tháng cô hiện diện nơi góc đường này vào mùng một và rằm, mỗi lần khoảng 3 ngày để bán hoa. Cô nói với mọi người là hoa nhà. Nhà cô ở xa phố lắm, trồng hoa chủ yếu bán những ngày này và dịp Tết. Cô thường chỉ bán có hai loại là hoa hạnh phúc và cúc. Cúc đủ màu, vàng, tím, đỏ, cúc kim, cúc đại… Lâu lâu, có một thùng hoa hồng, đóa nhỏ, không thơm, như kiểu bán thêm cho có chị, có em với cúc.
Ảnh: Internet. |
Tôi hình thành thói quen mua hoa vào dịp rằm và mùng một từ hàng hoa của cô. Hoa cô bán giá “mềm” và tươi mới hơn ở chợ. Tôi chỉ chọn mỗi cúc vàng vì loại này chưng lâu và có màu đẹp rực, tươi. Bình hoa làm sáng nhà, ngay cả đặt nó trong góc khuất nhất.
2. Trở lại chuyện rổ khoai từ. Cô bán hàng nói với tôi là khoai vườn nhà. Vùi một ít xuống đất, tháng Mười dỡ khoai, nhà ăn không hết nên mang ra chợ. Nó làm tôi nhớ mùa gió heo may ở Nha Trang quá chừng, dứt khoát nhà tôi một tuần phải có 3 bữa canh khoai từ. Mùa này canh rau, canh chua ngó lơ chỗ khác, phải là canh khoai, canh củ, thêm nồi thịt hay cá kho tiêu mới đúng điệu.
Canh khoai từ ngon nhất là nấu với tôm tươi. Khoai gọt vỏ, rửa sạch, cắt đôi rồi đập dập. Cho ít dầu vào xoong, hành khô thái mỏng phi thơm rồi bỏ tôm vào. Khi tôm săn lại thì cho nước vô nồi. Tiếp đó cho khoai từ vào, khi khoai mềm rục thì nêm nếm, bắc xuống thêm hành ngò. Canh khoai từ nấu với thịt nạc cũng ngon. Nói chung, khoai từ vốn đã ngon rồi nên không kén thứ nấu. Trời mưa lạnh, nồi cơm nóng, chỉ cần món mặn như mắm ruốc kho thịt hay món cá chưng mặn và tô canh khoai từ. Gắp miếng thịt, và miếng cơm rồi húp miếng canh. Còn gì bằng!
Cô hàng hoa nói tôi mua khoai từ để dành nấu, đủ ăn đến đợt rằm cô lại mang ra. “Chỉ có hai tháng thôi cô ạ, đang mùa nên củ nào cũng bùi, cũng ngon, không lo hư”.
3. Nồi canh khoai từ ngon quá càng khiến tôi nhớ Nha Trang mùa mưa lụt với cá bống kho tiêu. “Cá bống kho tiêu, cá thiều nấu ngọt”, cả chục loại: cá bống cát, bống thệ, cá bống dừa, cá bống kèo… và còn một loại cá bống lòng tong, nhỏ xíu gọi là cá bống nồm, đem về chà qua rổ, rửa muối cho sạch nhớt, sau đó kho tiêu.
Mỗi vùng đất, con cá bống ngon mỗi kiểu và cũng tùy theo đặc trưng tính chất vùng miền mà có những kiểu chế biến khác nhau. Dù là kiểu chế biến gì, cá bống chỉ kho tiêu là ngon nhất!
Mùa cá kho tiêu đâu chỉ mỗi cá bống. Cá liệt, phèn, bè… kho tiêu cũng bá cháy. Nồi cá kho tiêu đơn giản, chỉ có đường, mắm và tiêu. Tôi không ướp hành vì nó sẽ làm mất đi mùi và vị ngon nguyên thủy của cá và… tiêu. Để lửa riu, mở nắp cho nước thoát hơi, sắc sệt lại, con cá dảnh cong đậm đà, trên mình lấm tấm hạt tiêu.
Cơm nóng, đĩa cá kho tiêu làm tâm điểm và tô canh khoai từ. Nhớ đừng quên chén nước mắm nguyên chất dằm vài trái ớt xiêm. Và miếng cơm, vẽ miếng cá, thêm miếng ớt, xong húp miếng canh. Chỉ nhiêu đó thôi đã khiến người xa xứ nôn nao nỗi nhớ quê nhà.
ĐÀO THỊ THANH TUYỀN
