Hút thuốc lá: Hiểm họa ung thư phổi

Thuốc lá là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ra bệnh tật và tử vong trên thế giới. Một báo cáo do Mỹ công bố cho thấy khói, thuốc lá chứa 7.000 chất độc hóa học, trong đó có hàng trăm chất cực độc và ít nhất 70 chất có thể gây ung thư. Tuy nhiên, vì 7.000 chất độc này không hiện hữu nên người hút thuốc lá vẫn dửng dưng.

Thuốc lá là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ra bệnh tật và tử vong trên thế giới. Một báo cáo do Mỹ công bố cho thấy khói, thuốc lá chứa 7.000 chất độc hóa học, trong đó có hàng trăm chất cực độc và ít nhất 70 chất có thể gây ung thư. Tuy nhiên, vì 7.000 chất độc này không hiện hữu nên người hút thuốc lá vẫn dửng dưng.

Bác sĩ Nguyễn Thế Tài - Phó Giám đốc Bệnh viện Lao và Bệnh phổi cho biết, thuốc lá là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ra bệnh tật và tử vong trên thế giới. Theo báo cáo của Mỹ, những chất có thể gây ung thư trong thuốc lá, đó là axeton (chất tẩy trong thuốc sơn móng tay), amoniac (chất tẩy rửa sàn nhà và bồn vệ sinh), DDT/Dieldrin (thuốc trừ sâu), phoóc-môn và CO (khí thải ô tô), toluene (dung môi công nghiệp), methanol formaldehyde (chất để ướp xác chết)… Những chất này khi đi vào cơ thể sẽ ảnh hưởng đến toàn bộ hệ thần kinh, mạch máu và nội tiết gây ra nhiều loại bệnh khác nhau như: ung thư phổi, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, tràn dịch màng phổi do lao, ung thư thanh quản, ung thư khoang miệng, ung thư da, các bệnh tim mạch...

Nghiên cứu của Viện Chiến lược và chính sách y tế năm 2011 cho thấy có khoảng 11% tổng số ca tử vong ở nam giới có liên quan đến thuốc lá. Tỷ lệ nam thanh thiếu niên ở Việt Nam bắt đầu hút thuốc ở độ tuổi trung bình là 19 và khoảng 43% người hút thuốc hiện nay nằm trong độ tuổi từ 15 đến 45. Riêng tại tỉnh Khánh Hòa, theo kết quả điều tra (năm 2014) của Ban chỉ đạo phòng, chống tác hại thuốc lá tỉnh (thực hiện trên 430 người) cho thấy tỷ lệ người hút thuốc lá trên địa bàn tỉnh là 31,1%, trong đó có 26,5% người hút hàng ngày.

Mới đây, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đã tiến hành thử nghiệm tác hại của thuốc lá đến lá phổi của con người. Các nhà khoa học thử nghiệm với 400 điếu thuốc. Kết quả cho thấy, khi đốt hết 150 điếu thuốc thì màu nước trong bình (tượng trưng cho lá phổi con người) đã chuyển từ màu trắng trong sang màu vàng như nước chè pha loãng. Khi đốt đến điếu thứ 380 thì nước đã chuyển thành màu đen đặc như cà phê do thấm nhựa và sau 400 điếu, nước đen kịt như nước cống. Sau khi tiến hành đun chỗ nước này lên, bốc hết hơi nước, các nhà khoa học thu lại được 7,2g nhựa, rất dính và đắng. Tương tự như vậy, khi hút thuốc, với số lượng đạt như mức thử nghiệm, lá phổi của con người cũng trở nên đen kịt do hắc ín dính chặt. Và đó là nguyên nhân gây nên bệnh ung thư phổi ngày càng phổ biến trên thế giới nói chung và ở Việt Nam nói riêng.

Theo số liệu của Bệnh viện Đa khoa tỉnh, số bệnh nhân mắc bệnh ung thư phổi đến khám và điều trị tại Khoa Ung bướu của bệnh viện những năm gần đây ngày càng tăng. Nếu năm 2011, số ca mắc là 187 ca thì năm 2012 tăng lên 257 ca, năm 2013 là 279 ca, đến năm 2016 tăng hơn 400 ca. Trong số bệnh nhân trên, chiếm hơn một nửa là những người nghiện hút thuốc lá. Tỷ lệ bệnh nhân mắc căn bệnh này dưới 40 tuổi chiếm khoảng 1/3. Tương tự tại Khoa Nội tổng hợp thần kinh, số bệnh nhân mắc bệnh phổi tắt nghẽn mãn tính nhập viện điều trị cũng tăng nhiều trong những năm gần đây, trong đó gần 90% bệnh nhân mắc căn bệnh này đều có hút thuốc lá. Và một điều đáng lo ngại là tỷ lệ bệnh nhân trẻ hóa ngày càng nhiều. 

 
Bác sĩ Nguyễn Thế Tài cảnh báo những người hút thuốc lá hơn 2 gói mỗi ngày có nguy cơ chết vì ung thư phổi gấp 30 lần so với người không hút. Khói thuốc lá làm đột biến gen các tế bào bên trong cuống phổi. Ngoài ra, người không hút thuốc lá nhưng thường tiếp xúc với khói thuốc lá (còn gọi là hút thuốc lá thụ động) có nguy cơ ung thư phổi từ 20 đến 50%.

Biện pháp tối ưu cho mỗi người để phòng, chống ung thư phổi là không hút thuốc lá, ăn uống dinh dưỡng hợp lý, giữ cân nặng cơ thể phù hợp và thường xuyên tập thể dục mỗi ngày 30 phút.

T.Ly