Tầm soát bệnh lao tại cộng đồng

Với nhiều hỗ trợ thiết thực, nhất là hoạt động tầm soát tại cộng đồng, Dự án USAID-SET (hỗ trợ chấm dứt bệnh lao do Cơ quan Phát triển quốc tế Hoa Kỳ tài trợ) đã giúp các huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh được thụ hưởng dự án thực hiện tốt hơn công tác phòng, chống bệnh lao.

Phát hiện nhiều bệnh nhân lao tại cộng đồng

Nằm trong hoạt động của dự án, từ ngày 1 đến 7-8, thực hiện chiến dịch 2X (X-quang và Xpert), Bệnh viện Lao và bệnh phổi tỉnh tổ chức khám, tầm soát bệnh lao tại cộng đồng cho người dân có nguy cơ cao mắc lao ở các xã: Diên Thạnh, Diên Điền, Diên Lạc, thị trấn Diên Khánh (huyện Diên Khánh). Tất cả những người đến khám đều được chụp X-quang để kiểm tra phổi, kết quả được thông báo nhanh tại chỗ; đồng thời được đội ngũ y, bác sĩ tư vấn và hướng dẫn các thông tin cần thiết trong phòng, chống bệnh lao tại cộng đồng. Đối với những người có dấu hiệu nghi ngờ sẽ được làm xét nghiệm Xpert, xét nghiệm TST để chẩn đoán bệnh lao.

Ông Nguyễn Đình Nghĩa (55 tuổi, xã Diên Thạnh) cho biết, ông có triệu chứng ho kéo dài, khó thở, mất ngủ…, nghĩ do bệnh tuổi già nên ông chủ quan. Đợt này, nhận được giấy mời nên gia đình đưa ông tới khám. Kết quả khám nghi ngờ ông mắc lao. “Theo hướng dẫn của bác sĩ, tôi sẽ thực hiện các biện pháp phòng bệnh trong khi chờ kết quả xét nghiệm”, ông Nghĩa nói.

Người dân xã Diên Thạnh được cán bộ y tế hướng dẫn tư thế đúng để chụp X-quang tại buổi tầm soát.

Bác sĩ Phạm Tấn Đức - Giám đốc Trung tâm Y tế huyện Diên Khánh cho biết: “Trong 4 ngày triển khai tại các địa phương của huyện, chương trình đã khám sàng lọc hơn 700 người, phát hiện nhiều trường hợp nghi ngờ mắc lao. Điều này cho thấy tầm quan trọng của tầm soát lao tại cộng đồng, qua đó giúp cán bộ y tế nắm và quản lý được các bệnh nhân lao trên địa bàn; người dân được điều trị kịp thời, giúp hạn chế tối đa nguy cơ lây nhiễm tại cộng đồng”. Trước đó, trong tháng 7, chương trình đã thực hiện tầm soát tại huyện Vạn Ninh cho hơn 3.100 người, kết quả xét nghiệm Xpert xác định 22 ca mắc bệnh lao. Được biết, chiến dịch tầm soát lao 2X tại cộng đồng sẽ được thực hiện tại 3 địa phương: Ninh Hòa, Diên Khánh và Vạn Ninh.

Nhiều hoạt động hỗ trợ thiết thực

Bác sĩ Bệnh viện Lao và bệnh phổi tỉnh khám sàng lọc cho người dân xã Diên Thạnh.

Việt Nam là một trong những quốc gia có gánh nặng bệnh lao cao nhất thế giới. Mỗi năm, có hàng trăm ngàn bệnh nhân mắc lao mới. Cho đến nay, bệnh lao vẫn là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trong các bệnh truyền nhiễm, do đó, việc tầm soát lao rất quan trọng. Tại Khánh Hòa, hoạt động tầm soát bệnh lao tại cộng đồng đang được Dự án USAID-SET hỗ trợ tích cực, nhằm góp phần ngăn chặn nguy cơ lây nhiễm, từ đó nâng cao hiệu quả điều trị bệnh lao. Đây cũng là một trong những giải pháp chiến lược trong chương trình mục tiêu chống lao quốc gia, hướng tới loại trừ bệnh lao vào năm 2030 trên địa bàn tỉnh. 

Dự án USAID-SET được thực hiện bởi Tổ chức Sức khỏe gia đình Quốc tế (FHI 360). Tại Việt Nam, dự án được triển khai tại 6 tỉnh, thành phố, trong đó có Khánh Hòa. Các hoạt động dự án đã và đang triển khai tại tỉnh gồm: Cải thiện chất lượng chương trình phòng, chống lao; phát hiện tích cực bệnh lao tại cơ sở y tế cho các nhóm đối tượng bệnh nhân ngoại trú có triệu chứng hô hấp, bệnh nhân nội trú mắc bệnh phổi, bệnh nhân tiểu đường, đối tượng nguy cơ cao, trẻ em dưới 15 tuổi. Đồng thời, tăng cường năng lực hệ thống cung cấp dịch vụ khám chữa bệnh, tầm soát lao tại cộng đồng và tại các cơ sở y tế; cải thiện các hoạt động phát hiện, điều trị và dự phòng lao nhạy cảm với thuốc và lao kháng thuốc; tăng cường vai trò nguồn lực địa phương; hỗ trợ tài liệu cho hoạt động phòng, chống lao, bảo hiểm y tế cho người mắc lao… Dự án được triển khai từ tháng 10-2022 đến tháng 12-2023, có 6 đơn vị được thụ hưởng gồm: Trung tâm Y tế Ninh Hòa, Vạn Ninh, Diên Khánh, Bệnh viện Đa khoa tỉnh, Bệnh viện Đa khoa khu vực Ninh Diêm, Bệnh viện Đa khoa khu vực Ninh Hòa.

Dưới sự hỗ trợ của dự án, từ tháng 10-2022 đến tháng 6-2023, các đơn vị thụ hưởng dự án đã thực hiện chụp X-quang phổi tầm soát cho hơn 15.260 người nghi ngờ, kết quả phát hiện hơn 1.700 người nghi lao; chuyển xét nghiệm Xpert hơn 1.300 ca, qua đó phát hiện 235 ca nhiễm lao trên địa bàn triển khai dự án.  

Bác sĩ chuyên khoa I Nguyễn Thị Lệ - Bệnh viện Lao và bệnh phổi tỉnh cho biết: "Thông qua dự án, các đối tượng từng tiếp xúc và hộ gia đình có bệnh nhân lao, các trường hợp mắc lao đã điều trị khỏi; người cao tuổi, người mắc bệnh tiểu đường, tăng huyết áp, người có nguy cơ cao về bệnh phổi... sẽ được khám tầm soát lao. Bệnh lao sẽ được chữa khỏi hoàn toàn nếu phát hiện sớm và điều trị kịp thời. Trong đó, việc tổ chức khám sàng lọc là giải pháp cần thiết để ngăn chặn sự lây lan của bệnh lao ở cộng đồng. Đây là hoạt động nhằm giảm tỷ lệ mắc bệnh lao, phát hiện sớm người có triệu chứng nghi lao để khám và điều trị kịp thời".

Mục tiêu Dự án USAID-SET đặt ra là tăng cường phát hiện bệnh lao, đưa vào điều trị cho hơn 90% người được phát hiện; đảm bảo điều trị thành công ít nhất 90% bệnh nhân lao, tiến tới hỗ trợ Việt Nam chấm dứt bệnh lao vào năm 2030.

C.ĐAN