Hơn 4 năm nay, 20 hộ thuê đất tại chợ thôn Đại Điền Trung và thôn Đại Điền Đông, xã Diên Điền (huyện Diên Khánh) luôn mong mỏi được Nhà nước hóa giá, giao đất có thu tiền sử dụng đất không qua đấu giá để ổn định cuộc sống. Tuy nhiên, nguyện vọng này lại không phù hợp các quy định hiện hành.
Hơn 4 năm nay, 20 hộ thuê đất tại chợ thôn Đại Điền Trung và thôn Đại Điền Đông, xã Diên Điền (huyện Diên Khánh) luôn mong mỏi được Nhà nước hóa giá, giao đất có thu tiền sử dụng đất không qua đấu giá để ổn định cuộc sống. Tuy nhiên, nguyện vọng này lại không phù hợp các quy định hiện hành.
Đang buôn bán hàng tạp hóa, mỹ phẩm tại chợ thôn Đại Điền Trung, bà Trần Thị Hằng luôn thấp thỏm không biết số phận ngôi nhà gia đình bà đang ở sẽ như thế nào. Năm 1997, bà Hằng thuê lại 2 lô đất (24m2/lô) của một người quen (đã ký hợp đồng thuê đất với UBND xã trong thời hạn 20 năm tính từ năm 1996) với trị giá 13 triệu đồng. Trong thời gian thuê đất, do nhu cầu về chỗ ở nên gia đình bà đã bỏ hơn 200 triệu đồng xây nhà để ở và kinh doanh. Năm 2016, hợp đồng thuê đất với xã hết hạn, nhưng đến nay, bà cũng như các hộ xung quanh khu vực chợ này chưa biết chính quyền sẽ xử lý như thế nào? “Gia đình tôi đã dồn hết tiền của để xây nhà và sinh sống ổn định ở đây gần 24 năm. Nếu bây giờ Nhà nước thu hồi lại đất thì gia đình tôi không còn chỗ nào để ở. Chúng tôi chỉ mong chính quyền địa phương cho hóa giá, giao đất có thu tiền sử dụng đất không qua đấu giá để yên tâm ổn định cuộc sống”, bà Hằng kiến nghị. Tương tự, gia đình ông Nguyễn Thu Khanh cũng buôn bán và sinh sống 17 năm nay trên lô đất mà bố mẹ đã thuê ở chợ thôn Đại Điền Đông. Ông cũng mong Nhà nước có giải pháp hợp tình, hợp lý và sớm cho người dân biết chủ trương xử lý như thế nào do hợp đồng đã hết hạn nhiều năm nay.
Theo báo cáo của UBND huyện Diên Khánh, năm 1996, UBND xã Diên Điền cho các tiểu thương thuê ki ốt tại chợ thôn Đại Điền Trung và thôn Đại Điền Đông với thời hạn 20 năm, đóng tiền một lần. Trong quá trình cho thuê, các tiểu thương đã tự chuyển nhượng cho người khác và một số hộ đã xây dựng nhà ở kiên cố. Mảnh trích đo địa chính do Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai huyện Diên Khánh thể hiện, số lô đất cụ thể gồm: Chợ thôn Đại Điền Đông có 25 lô đang được các hộ sử dụng với diện tích xây dựng từ 31,8m² đến 402,9m² (kể cả chỉ giới quy hoạch giao thông), đường đi hiện trạng rộng từ 1,1m, bề rộng thửa đất từ 4m. Chợ thôn Đại Điền Trung có 11 lô với diện tích xây dựng từ 44,5m² đến 226,9m² (kể cả chỉ giới quy hoạch giao thông), đường đi hiện trạng rộng từ 1,1m, bề rộng thửa đất từ 3,07m. Theo ông Phan Văn Trí - Chủ tịch UBND xã Diên Điền, ngay sau khi hợp đồng thuê đất hết hạn, xã đã tổ chức rà soát, thống kê lại hiện trạng sử dụng đất; đồng thời, họp các hộ để nắm ý kiến, nguyện vọng của người dân. Phần lớn các hộ đều mong muốn được hóa giá, giao đất có thu tiền sử dụng đất không qua đấu giá. Vấn đề này nằm ngoài thẩm quyền nên xã đã báo cáo UBND huyện để xin chủ trương, hướng giải quyết.
Ông Võ Thành Nhân - Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Diên Khánh cho biết: Qua rà soát, hiện nay, trong các lô đất cho thuê có những lô đủ điều kiện tách thửa, tiếp giáp đường giao thông rộng hơn 3m và các lô không đủ điều kiện tách thửa theo Quyết định số 32 ngày 21-12-2014 của UBND tỉnh quy định diện tích tối thiểu được phép tách thửa đất và mở đường đi. Căn cứ Điều 118 Luật Đất đai năm 2013, các trường hợp nói trên phải thông qua đấu giá quyền sử dụng đất, không được bán chỉ định. Vì vậy, các hộ đã xây dựng nhà ở và kinh doanh, đủ điều kiện tách thửa, nếu bán đấu giá công khai cũng rất khó mua được lô đất đang sử dụng. Mặt khác, theo quy hoạch sử dụng đất khu vực này, các lô đất có một phần thuộc quy hoạch đất chợ. Do đó, việc các hộ đề nghị được mua hóa giá, giao đất có thu tiền sử dụng đất không qua đấu giá quyền sử dụng đất là không phù hợp quy định. Huyện đang nghiên cứu các quy định của pháp luật và điều kiện thực tế để tiếp tục cho thuê đất theo mục đích thương mại.
MAI HOÀNG