Trước dư luận cho rằng đang có tình trạng đánh giá sai lệch chất lượng và kết quả học tập của học sinh để nắm chắc 1 suất vào lớp 10 các trường công lập.
Trước dư luận cho rằng đang có tình trạng đánh giá sai lệch chất lượng và kết quả học tập của học sinh (HS) để nắm chắc 1 suất vào lớp 10 các trường công lập. Tháng 5-2013, Sở Giáo dục và Đào tạo (GD-ĐT) đã kiểm tra đột xuất một số trường trung học cơ sở (THCS) về việc đánh giá, xếp loại HS, đặc biệt là HS đang học lớp 9...
Nhiều sai lệch bất thường
Trong số 15 trường THCS được kiểm tra đợt này, có 6 trường được đánh giá là đã cơ bản thực hiện nghiêm túc việc chấm bài kiểm tra học kỳ II (theo đề chung của Sở) và vào điểm chính xác. Đó là các trường: THCS Thái Nguyên, Nguyễn Hiền (TP. Nha Trang), Nguyễn Trung Trực, Trần Quốc Tuấn (huyện Vạn Ninh), Trần Phú (TP. Cam Ranh) và Đinh Bộ Lĩnh (huyện Diên Khánh). Mặt khác, các trường này đã thực hiện khá tốt yêu cầu đánh giá, xếp loại HS nói chung, trong đó có việc xếp loại hạnh kiểm HS đúng quy trình, chặt chẽ, khách quan, công bằng theo quy định hiện hành của Bộ GD-ĐT.
Tuy vậy, điều đáng nói là có đến 9 trường THCS khác đã xảy ra tình trạng sai lệch trong việc cho điểm và vào điểm. Điều này có thể dẫn đến việc thay đổi kết quả xếp loại học lực cuối năm lớp 9 của HS, vốn là một trong những yếu tố quan trọng để tính điểm tuyển sinh vào lớp 10. Đó là các trường: THCS Âu Cơ, Bùi Thị Xuân, Trần Hưng Đạo, Võ Thị Sáu (TP. Nha Trang); Nguyễn Huệ, Trịnh Phong, Phan Chu Trinh (huyện Diên Khánh); Nguyễn Trọng Kỷ (TP. Cam Ranh); Văn Lang (huyện Vạn Ninh). Qua kiểm tra bước đầu cho thấy, có trường chỉ sai lệch với vài HS/1 môn học; nhưng cũng có không ít trường có con số sai lệch cao hơn nhiều về cả số lượng HS lẫn môn học.
Để nâng cao tính khách quan, chính xác trong việc đánh giá HS thông qua kiểm tra học kỳ, Sở GD-ĐT đã chỉ đạo các trường thực hiện cắt phách, chấm chéo bài kiểm tra. Trong thực tế, việc chấm bài của hầu hết các môn có đề kiểm tra chung của Sở đều sát với đáp án, biểu điểm; trừ phần luận của môn Tiếng Anh ở một số trường vận dụng chưa sát đáp án nên có sự lệch điểm ít nhiều. Hiện tượng sai lệch đáng chú ý nhất, nếu không nói là bất thường chính là độ chênh khó hiểu giữa điểm đã được giáo viên trực tiếp chấm ghi ở bài kiểm tra và điểm được giáo viên bộ môn ghi vào sổ điểm. Nhiều trường hợp, điểm thấp dưới trung bình đã được nâng vống lên; trong đó, rất nhiều HS được nâng thêm từ 1,5 đến 3 điểm (như từ 1,75 lên 4,3 điểm, từ 2,5 lên 4 điểm, từ 2,5 lên 5,5 điểm…). Không thiếu các trường hợp đã đạt điểm trên trung bình nhưng lại được nâng cao hơn nữa như: từ 6,5 lên 8,5 điểm hoặc từ 7 lên 8,8 điểm, thậm chí nhiều HS đã đạt mức 9,5 điểm nhưng vẫn được tiếp tục nâng lên 9,8 điểm.
Mặc dù đến nay chưa có giải trình cụ thể của các giáo viên liên quan, nhưng theo nhận định của các thành viên tham gia đoàn kiểm tra, đây chính là thủ thuật để nâng kết quả xếp loại học lực cho HS. Một số bộ môn cũng có hiện tượng điểm kiểm tra thường xuyên và kiểm tra định kỳ của HS cao hơn khá nhiều so với điểm kiểm tra học kỳ do Sở ra đề, dù đề này được đánh giá là vừa sức với HS trên phạm vi toàn tỉnh.
Tuy vậy, cũng có không ít trường hợp điểm ghi ở sổ điểm lại thấp hơn điểm ở bài kiểm tra. Trong đó, nhiều em bị thiệt từ 1 đến 2 điểm (từ 5,5 xuống 3,3 điểm, từ 8 xuống 7,3 điểm…); lại có những HS bị chấm quá chặt nên điểm bài làm thấp hơn mức điểm do đáp án quy định từ 1 điểm trở lên. Nếu không được kiểm tra, phát hiện thì sẽ rất oan uổng cho những HS này, vì bị điểm thấp một môn học cũng có thể hạ kết quả xếp loại học lực chung của các em trong suốt một năm học. Điều đáng nói, sự sai lệch như trên càng làm cho HS và các bậc phụ huynh thêm nghi ngờ về sự công tâm, khách quan của các thầy cô giáo.
Cần kiểm tra thường xuyên
Số lượng trường được Sở GD-ĐT kiểm tra lần này chỉ chiếm khoảng 15% trong tổng số trường THCS toàn tỉnh, phạm vi kiểm tra cũng chỉ mới dừng lại ở lớp 9. Tuy vậy, đợt kiểm tra này cũng đã có tác động đáng kể trong toàn ngành, trước hết là đã cảnh báo cho giáo viên các trường THCS về trách nhiệm của mình trong việc đánh giá, xếp loại HS. Ông Lê Biên Hải - Phó Trưởng phòng Giáo dục Trung học cho biết, Sở đã có công văn chỉ đạo các phòng GD-ĐT tiến hành kiểm tra, rà soát lại việc chấm và vào điểm ở tất cả các trường THCS thuộc thẩm quyền quản lý, đồng thời tổ chức kiểm điểm, phê bình các giáo viên sai phạm trong việc chấm điểm và vào điểm. Ông Hải cũng cho biết, trong tháng vừa qua, số lượng giáo viên đến mua sổ điểm để thay các sổ ghi sai đã tăng lên bất thường…
Qua đợt kiểm tra này, Sở GD-ĐT cũng đã có cơ sở để xem xét, chấn chỉnh tình trạng tắc trách, thiếu chu đáo và cẩn thận trong đánh giá, xếp loại HS. Người dân cũng mong ngành GD-ĐT mở rộng việc kiểm tra, không chỉ ở lớp 9 mà còn các lớp khác của toàn cấp THCS. Ngoài ra, cũng cần kiểm tra cả cấp tiểu học và trung học phổ thông, bởi việc đánh giá chất lượng ở các trường này cũng có nhiều điểm lệch pha oái ăm không kém gì THCS. Điều quan trọng là công tác này cần được duy trì thường xuyên để góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả giáo dục một cách bền vững, lâu dài.
LÊ VĂN
