Nỗ lực kéo giảm tỷ lệ sử dụng thuốc lá

Chiến lược quốc gia về phòng, chống tác hại của thuốc lá (PCTHCTL) đến năm 2030 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt vào giữa năm 2023. Chiến lược đã đề ra nhiều mục tiêu và giải pháp cụ thể nhằm nỗ lực kéo giảm tỷ lệ sử dụng thuốc lá.

Triển khai nhiều giải pháp

Trạm Y tế xã Phước Đồng, TP. Nha Trang truyền thông về tác hại của khói thuốc lá.

Chiến lược đề ra mục tiêu cụ thể được chia thành 2 giai đoạn. Giai đoạn 2023 - 2025, toàn quốc nỗ lực giảm tỷ lệ sử dụng thuốc lá trong nhóm nam từ 15 tuổi trở lên xuống dưới 39%, nhóm nữ từ 15 tuổi trở lên xuống dưới 1,4%; giảm tỷ lệ tiếp xúc thụ động với khói thuốc lá tại nơi làm việc xuống dưới 30%, tại nhà hàng xuống dưới 75%, tại quán bar và cà phê xuống dưới 80%, tại khách sạn xuống dưới 60%. Đồng thời, đẩy mạnh ngăn ngừa việc sử dụng các sản phẩm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, shisha và các sản phẩm thuốc lá mới khác trong cộng đồng. Giai đoạn 2026 - 2030, mục tiêu đề ra là giảm tỷ lệ tiếp xúc thụ động với khói thuốc lá tại nơi làm việc xuống dưới 25%, tại nhà hàng xuống dưới 65%, tại quán bar và cà phê xuống dưới 70%, tại khách sạn xuống dưới 50%...

Để thực hiện thành công các mục tiêu nêu trên, chiến lược đề ra 7 nhóm nhiệm vụ, giải pháp. Cụ thể, hoàn thiện cơ chế, chính sách, pháp luật về PCTHCTL; tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy, chính quyền và phối hợp liên ngành đối với công tác này; đổi mới hoạt động thông tin, giáo dục, truyền thông; tăng cường thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm về PCTHCTL; đẩy mạnh nghiên cứu khoa học, hoàn thiện hệ thống giám sát; kiện toàn, nâng cao năng lực mạng lưới và đẩy mạnh hợp tác quốc tế. Trong đó, tập trung xây dựng lộ trình tăng thuế đối với các sản phẩm thuốc lá đảm bảo đến năm 2030, mức thuế đạt tỷ trọng trên giá bán lẻ theo khuyến nghị của Tổ chức Y tế thế giới; quy định mức giá bán tối thiểu các sản phẩm thuốc lá; nghiên cứu, đánh giá hiệu quả của phương án tính thuế các sản phẩm thuốc lá trên giá bán lẻ để đạt mục tiêu giảm tỷ lệ sử dụng thuốc lá; hạn chế, kiểm soát chặt chẽ việc bán các sản phẩm thuốc lá tại cửa hàng miễn thuế. Bên cạnh đó, đề xuất ban hành quy định về ngăn ngừa các sản phẩm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, shisha và các sản phẩm thuốc lá mới khác trong cộng đồng; việc bán thuốc lá cho trẻ vị thành niên hoặc trẻ vị thành niên bán thuốc lá theo Công ước Khung về kiểm soát thuốc lá của Tổ chức Y tế thế giới. Đồng thời, xây dựng chương trình, kế hoạch thông tin, truyền thông về PCTHCTL phù hợp với từng giai đoạn; thường xuyên tổ chức các hoạt động truyền thông về PCTHCTL với hình thức đa dạng, phù hợp đặc điểm từng vùng, miền, từng nhóm đối tượng; tăng cường sử dụng công nghệ thông tin, mạng xã hội trong truyền thông. Cùng với đó, kiện toàn ban chỉ đạo Chương trình PCTHCTL trung ương và các tỉnh, thành phố; xây dựng, ban hành quy định về chức năng, nhiệm vụ, cơ chế phối hợp giữa các bộ, ngành, cơ quan, tổ chức từ trung ương đến địa phương để bảo đảm triển khai có hiệu quả công tác PCTHCTL...

Huy động sự tham gia của toàn xã hội

Theo bác sĩ Tôn Thất Toàn - Phó Giám đốc phụ trách Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh, chiến lược yêu cầu các tỉnh, thành phố phải kiện toàn ban chỉ đạo chương trình PCTHCTL với sự tham gia của các sở, ban, ngành và các tổ chức chính trị - xã hội phù hợp để bảo đảm triển khai có hiệu quả công tác PCTHCTL tại địa phương; xây dựng chương trình, kế hoạch hoạt động hàng năm để thực hiện chiến lược. Các tỉnh, thành phố phải đưa chỉ tiêu giảm tỷ lệ sử dụng thuốc lá vào chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội của địa phương theo từng thời kỳ; lồng ghép hoạt động PCTHCTL vào các chiến lược, quy hoạch, kế hoạch, chương trình, dự án; chủ động huy động nguồn lực, bố trí ngân sách hàng năm đáp ứng yêu cầu của công tác PCTHCTL. Đồng thời, đẩy mạnh các hoạt động thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm thuộc thẩm quyền quản lý; tăng cường thực hiện lồng ghép hoạt động trên vào các phong trào: “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh"; “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa"...; nhân rộng các mô hình xã, phường, thị trấn, cơ quan, đơn vị điển hình trong PCTHCTL.

Thực hiện Chiến lược quốc gia về PCTHCTL đến năm 2030, Ban Chỉ đạo PCTHCTL tỉnh vừa có kế hoạch PCTHCTL trên địa bàn tỉnh năm 2024. Mục tiêu của kế hoạch nhằm nâng cao nhận thức của cộng đồng về tác hại của thuốc lá, lợi ích của môi trường không khói thuốc, các quy định của Luật PCTHCTL và các văn bản hướng dẫn thực hiện; tăng cường việc thực hiện các quy định về môi trường không khói thuốc lá và phát triển mô hình cai nghiện thuốc lá…

C.ĐAN