Chủ động khám sàng lọc, phát hiện sớm bệnh nhân lao

Bên cạnh những giải pháp đã được triển khai, những năm gần đây, Bệnh viện (BV) Lao và Bệnh phổi tỉnh đẩy mạnh việc khám sàng lọc lao, lao tiềm ẩn tại cộng đồng theo chiến lược 2X. Qua đó, chủ động phát hiện sớm bệnh nhân mắc lao mới, góp phần hạn chế lây lan trong cộng đồng, hướng tới chấm dứt bệnh lao vào năm 2035.

Bác sĩ thực hiện ca chụp X-quang di động tầm soát lao cho trẻ em ở huyện Khánh Vĩnh.

Triển khai chiến lược 2X

Bác sĩ chuyên khoa I Huỳnh Minh Tâm - Giám đốc BV Lao và Bệnh phổi tỉnh cho biết, nhằm chủ động phát hiện sớm bệnh nhân mắc lao mới, bên cạnh những giải pháp đã được triển khai, BV đẩy mạnh việc khám sàng lọc lao tại cộng đồng theo chiến lược 2X (sử dụng các thiết bị hiện đại gồm: Máy chụp X-quang di động, máy xét nghiệm Gene Xpert để phát hiện sớm ca bệnh, đưa vào điều trị và cắt đứt nguồn lây).

Khám sàng lọc bệnh lao cho trẻ em ở huyện Khánh Vĩnh.

Thực hiện chiến lược 2X, giữa tháng 12-2023, BV Lao và Bệnh phổi tỉnh phối hợp với Trung tâm Y tế huyện Khánh Vĩnh thực hiện khám sàng lọc lao chủ động cho 300 trẻ em trên địa bàn huyện. Từ trước đến nay, ở Khánh Vĩnh chỉ có các chương trình khám bệnh miễn phí cho người lớn nên khi biết chương trình này khám miễn phí cho trẻ em, nhiều người dân rất phấn khởi. Trẻ được khám, chụp X-quang, có kết quả chẩn đoán ngay nên người dân rất yên tâm và mong chương trình sẽ được tiếp tục thực hiện trong thời gian tới. Trước đó, BV tổ chức khám, tầm soát bệnh lao tại cộng đồng cho người dân có nguy cơ cao mắc lao ở tất cả các xã thuộc huyện Diên Khánh. Tất cả những người đến khám đều được chụp X-quang để kiểm tra phổi, kết quả được thông báo nhanh tại chỗ. Đồng thời, người dân được đội ngũ y, bác sĩ tư vấn và hướng dẫn các thông tin cần thiết trong phòng, chống bệnh lao tại cộng đồng. Đối với những người có dấu hiệu nghi ngờ sẽ được làm xét nghiệm Gene Xpert để chẩn đoán bệnh lao; những người thuộc nhóm đối tượng tiếp xúc sẽ được chỉ định xét nghiệm IGA để chẩn đoán nhiễm lao tiềm ẩn. 

Nhiều kết quả tích cực

Năm 2023, BV Lao và Bệnh phổi - Chương trình chống lao tỉnh triển khai Dự án USAID hỗ trợ chấm dứt bệnh lao do Tổ chức FHI 360 phối hợp với Chương trình chống lao quốc gia hỗ trợ. Dự án hỗ trợ đẩy nhanh quá trình thanh toán bệnh lao thông qua các cách tiếp cận mới, mang tính chiến lược trong phát hiện ca bệnh, cải thiện kết quả điều trị và phòng bệnh.

Thực hiện công đoạn xét nghiệm tìm vi khuẩn lao tại Bệnh viện Lao và Bệnh phổi tỉnh.

Kết quả, đã triển khai chiến dịch 2X, khám sàng lọc cho hơn 3.160 người tại 13 xã thuộc huyện Vạn Ninh và gần 3.850 người ở 18 xã thuộc huyện Diên Khánh; thực hiện tầm soát lao tiềm ẩn cho 250 cán bộ, chiến sĩ Trại giam A2; sàng lọc định kỳ cho hơn 2.000 phạm nhân trong Trại giam A2; sàng lọc lao cho 100 người tại Trung tâm Bảo trợ xã hội tỉnh; khám sàng lọc, chẩn đoán và thu nhận lao tiềm ẩn tại 8 huyện, thị xã, thành phố trong toàn tỉnh với tổng số 1.004 người; khám sàng lọc lao cho 500 đối tượng thuộc nhóm dễ tổn thương thông qua mạng lưới cộng đồng tại 3 địa phương: Nha Trang, Cam Ranh và Cam Lâm. Trong năm 2023, Chương trình chống lao tỉnh đã chuyển đổi thành công thanh toán thuốc lao từ nguồn ngân sách nhà nước sang Quỹ bảo hiểm y tế, góp phần hỗ trợ cho người bệnh lao trong việc chi trả chi phí điều trị. Ngoài những hoạt động khám phát hiện, BV Lao và Bệnh phổi - Chương trình chống lao tỉnh cũng tận dụng các nguồn tài trợ để hỗ trợ mua thẻ bảo hiểm y tế cho 33 người bệnh lao có hoàn cảnh khó khăn trên địa bàn tỉnh.

Năm 2023, toàn tỉnh phát hiện và thu nhận điều trị cho hơn 1.840 bệnh nhân lao các thể (đạt 116,7% so với chỉ tiêu); tỷ suất phát hiện lao/100.000 dân toàn tỉnh là 136,7; tỷ lệ điều trị khỏi bệnh của bệnh nhân lao các thể đạt 94,6%, cao hơn 4% so với chỉ tiêu của Chương trình chống lao quốc gia; tỷ lệ điều trị khỏi bệnh nhân lao phổi có bằng chứng vi khuẩn mới đạt 93,9%, cao hơn 3,9% so với chỉ tiêu của Chương trình chống lao quốc gia.

Theo bác sĩ Huỳnh Minh Tâm, để hướng tới chấm dứt bệnh lao vào năm 2035 theo cam kết của Chính phủ, cần có sự chung tay của các sở, ngành, tổ chức chính trị - xã hội góp sức vào hoạt động phòng, chống lao của tỉnh. Đặc biệt, cần chú trọng tăng cường, tạo ra những đột phá trong công tác truyền thông về bệnh lao trong cộng đồng.

C.ĐAN