Vừa qua, do ảnh hưởng của bão số 9, trên địa bàn tỉnh có một số hồ chứa nước tổ chức xả điều tiết lũ. Đây là hoạt động bình thường với mục đích điều tiết mực nước trong hồ, vừa để đón đợt mưa lũ mới, vừa bảo vệ công trình.
Một thông báo gây hoang mang
Vừa qua, do ảnh hưởng của bão số 9, trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa có một số hồ chứa nước tổ chức xả điều tiết lũ. Đây là hoạt động bình thường với mục đích điều tiết mực nước trong hồ, vừa để đón đợt mưa lũ mới, vừa bảo vệ công trình. Tuy nhiên, ngày 28-10, Công ty TNHH MTV Khai thác công trình Thủy lợi Khánh Hòa đã ban hành thông báo việc điều tiết lũ và cảnh báo mức độ ảnh hưởng ngập lụt vùng hạ du hồ chứa nước Hoa Sơn (huyện Vạn Ninh) với mức xả từ 10 đến 300m3/s. Theo thông báo này, với mức xả như trên, một số khu vực dân cư ở 2 thôn: Tân Phước Tây và Tân Phước Nam của xã Vạn Phước có thể bị ngập tới 2m nước; chưa kể một số đoạn đường giao thông trên địa bàn xã này có thể ngập tới 2,8m. Còn ở khu dân cư của xã Vạn Long và Vạn Khánh, nhiều nơi có thể ngập sâu đến 1,4m. Nhiều đoạn đường giao thông ở 2 xã này có thể chìm sâu trong nước phổ biến từ 1m trở lên, có đoạn ngập tới 2,8m.
Thông báo cũng cảnh báo chính quyền và nhân dân 3 xã nêu trên “đặc biệt chú ý di dời dân ở các khu dân cư; các cơ sở sản xuất gạch ngói; chợ Vạn Phước; neo đậu ghe thuyền; các hộ chăn nuôi gia súc, gia cầm, nuôi trồng thủy sản hai bên sông Tô Giang và vùng cửa biển; ngăn chặn người dân không được qua lại trên các tuyến đường bị ngập lụt”.
Cần sát thực hơn
Ngày 29-10, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN-PTNT) đã có văn bản gửi Công ty TNHH MTV Khai thác công trình Thủy lợi Khánh Hòa chấn chỉnh việc thực hiện thông báo điều tiết xả lũ hồ chứa nước trên địa bàn tỉnh trong mùa mưa lũ. Đối với hồ Hoa Sơn, công ty căn cứ vào mực nước hiện tại của hồ và tình hình thời tiết có mưa lớn, mực nước hồ đang lên nhanh để đưa ra thông báo việc điều tiết xả lũ từ 10 đến 300m3/s. Tuy nhiên, theo rà soát thông tin, sở nhận thấy mực nước hồ Hoa Sơn tại thời điểm ban hành thông báo điều tiết là 22,2m, thấp hơn mực nước cho phép tích trong tháng là 3,8m và thấp hơn mực nước dâng bình thường là 4,3m (mực nước dâng bình thường là 26,5). Mực nước hồ Hoa Sơn trong ngày 28-10 tăng nhẹ từ 22,15m đến 22,2m. Ngoài ra, dự báo mưa khu vực phía bắc tỉnh Khánh Hòa trong ngày 28-10 từ 40 đến 60mm; do đó, việc căn cứ để đưa ra quyết định xả lũ là chưa phù hợp với tình hình thực tế. “Việc thông báo xả lũ của công ty với lưu lượng dao động lớn, từ 10 - 300m3/s chưa sát với tình hình thực tế, không theo từng kịch bản mưa lũ đã làm bị động trong công tác sơ tán dân của chính quyền địa phương vùng hạ du và gây hoang mang tâm lý cho người dân”, văn bản nêu rõ.
Theo lãnh đạo Sở NN-PTNT, việc điều tiết xả lũ phải thực hiện theo các trình tự gồm: Tính toán của công ty để quyết định việc xả lũ (số cửa, độ mở và thời gian mở...); báo cáo Sở NN-PTNT, Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn tỉnh... về việc xả lũ trước khi thông báo chính quyền địa phương để chỉ đạo ứng phó và phổ biến cho nhân dân vùng hạ du. Tuy nhiên, Công ty TNHH MTV Khai thác công trình Thủy lợi Khánh Hòa không thực hiện theo trình tự trên mà thực hiện thông báo ngay đến chính quyền địa phương việc xả lũ của hồ chứa là chưa đúng với quy định.
Sở NN-PTNT yêu cầu Công ty TNHH MTV Khai thác công trình Thủy lợi Khánh Hòa chấn chỉnh lại việc thực hiện thông báo điều tiết, xả lũ các hồ chứa do đơn vị quản lý cho phù hợp với quy trình vận hành đã được phê duyệt. Trong đó, phải bám sát vào tình hình thực tế và thông qua tính toán để quyết định việc xả lũ của các hồ chứa, báo cáo với cơ quan thẩm quyền về quyết định việc xả lũ trước khi thông báo với chính quyền địa phương.
Còn nhớ quá trình chủ động ứng phó với mưa lũ do ảnh hưởng của cơn bão số 5 xảy ra cuối tháng 10-2019, Công ty TNHH MTV Khai thác công trình Thủy lợi Khánh Hòa cũng đã ban hành các thông báo điều tiết lũ cho một số hồ chứa (Hoa Sơn, Cam Ranh, Suối Hành, Tà Rục, Suối Dầu, Láng Nhớt) gửi đến các địa phương. Lưu lượng xả điều tiết của các hồ chứa này có mức dao động rất lớn, trung bình từ 5 đến 800m3/s, cá biệt hồ Suối Dầu từ 5 đến 1.200m3/s. Việc thông báo với khoảng cách lưu lượng xả như trên là chưa hợp lý, ảnh hưởng đến công tác chỉ đạo, điều hành ứng phó của chính quyền địa phương ở vùng hạ du, đặc biệt trong công tác sơ tán dân. Ngay sau đó, Sở NN-PTNT cũng đã có văn bản đề nghị công ty rút kinh nghiệm trong vấn đề này.
Hồng Đăng