Nhọc nhằn thu nợ bảo hiểm xã hội

Mặc dù các ngành chức năng đã triển khai nhiều biện pháp thu nợ bảo hiểm xã hội nhưng tình trạng doanh nghiệp chây ì, nợ đọng bảo hiểm xã hội vẫn không giảm.

Mặc dù các ngành chức năng đã triển khai nhiều biện pháp thu nợ bảo hiểm xã hội (BHXH) nhưng tình trạng doanh nghiệp (DN) chây ì, nợ đọng BHXH vẫn không giảm.

Diễn biến phức tạp

Ông Lê Hùng Chính - Phó Giám đốc BHXH tỉnh cho biết, tình trạng các đơn vị, DN vi phạm pháp luật về BHXH đang diễn ra khá phức tạp. Tính đến ngày 31-10, toàn tỉnh có hơn 1.800 đơn vị, DN nợ BHXH, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm tai nạn lao động từ 1 tháng trở lên với số tiền hơn 130 tỷ đồng. Trong đó, có hơn 400 đơn vị, DN nợ từ 6 tháng trở lên với số tiền hơn 70 tỷ đồng. Đáng chú ý, có nhiều DN có số tháng nợ trên 100 tháng. Việc nợ đọng BHXH làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi của người lao động.

Điều đáng nói, có nhiều DN bị các ngành chức năng thanh tra, kiểm tra xử phạt nhiều lần; DN đưa ra cam kết trả nợ nhưng chỉ trả được vài chục triệu đồng rồi lại tiếp tục nợ kéo dài như: Chi nhánh Công ty TNHH sản xuất - Thương mại - Dịch vụ Bách Việt (Khách sạn Bavico Nha Trang); Công ty Cổ phần Xây dựng công trình 510... Bên cạnh đó, có những DN được BHXH Việt Nam khoanh nợ để tìm hướng trả nợ, nhưng đến nay đã hết thời hạn vẫn chưa trả được nợ cũ mà tiếp tục phát sinh thêm nợ mới. 3 đơn vị gồm: Công ty TNHH MTV Đóng tàu Nha Trang (nợ hơn 9,2 tỷ đồng), Công ty TNHH MTV Đóng tàu Cam Ranh (nợ hơn 14 tỷ đồng) và Công ty TNHH MTV Công nghiệp tàu thủy Nha Trang (nợ hơn 800 triệu đồng) được khoanh nợ BHXH trong vòng 5 năm (từ đầu năm 2013 đến hết năm 2017). Đồng thời, 3 DN này được Tổng Công ty Công nghiệp tàu thủy Việt Nam bảo lãnh. Đến nay đã hết thời hạn khoanh nợ, cả công ty lẫn đơn vị bảo lãnh vẫn không thực hiện chi trả các khoản nợ trước đó mà còn tiếp tục phát sinh thêm nợ mới. BHXH tỉnh đã nhiều lần có công văn đề nghị đơn vị bảo lãnh, DN thực hiện trả nợ nhưng đều không có hồi âm.

Tăng cường giải pháp thu nợ

Với tình trạng nợ đọng BHXH ngày càng diễn biến phức tạp và tăng lên, ngày 12-11, UBND tỉnh đã có công văn chỉ đạo các sở, ban, ngành, BHXH tỉnh, UBND huyện, thị xã, thành phố thực hiện những giải pháp khắc phục tình trạng nợ đọng BHXH kéo dài trên địa bàn tỉnh.

Theo đó, UBND tỉnh yêu cầu Sở Lao động - Thương binh và Xã hội xây dựng kế hoạch thanh tra, kiểm tra việc chấp hành pháp luật lao động, pháp luật BHXH; kiên quyết xử lý vi phạm hành chính đối với các DN vi phạm pháp luật về BHXH. UBND tỉnh giao BHXH tỉnh chủ trì thực hiện thanh tra chuyên ngành thu BHXH tại 121 DN (bao gồm cả 12 DN mà BHXH tỉnh đề xuất giao Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tỉnh chủ trì thực hiện thanh tra đột xuất); kiên quyết xử lý hành chính đối với các DN nợ đọng BHXH kéo dài, thời gian nợ từ 3 tháng trở lên; chỉ đạo Tổ công tác liên ngành thu hồi nợ BHXH của tỉnh thực hiện kiểm tra, đôn đốc thu hồi nợ BHXH tại 169 DN; chỉ đạo Tổ liên ngành của các huyện, thị xã, thành phố kiểm tra, đôn đốc thu hồi nợ BHXH tại 151 DN mà BHXH tỉnh đề xuất giao cho UBND các huyện, thị xã, thành phố thực hiện thanh tra, thu hồi nợ BHXH tại địa phương.

Đối với những DN sử dụng nhiều lao động, nợ BHXH số tiền lớn và thời gian nợ trên 6 tháng đã tiến hành thanh tra, kiểm tra xử lý vi phạm hành chính và các giải pháp khác nhưng vẫn nợ BHXH, BHXH tỉnh tổng hợp báo cáo UBND tỉnh chỉ đạo các sở, ban, ngành và UBND tỉnh các huyện, thị xã, thành phố thực hiện kiểm tra, xử lý theo quy định. Đồng thời, UBND tỉnh yêu cầu UBND các huyện, thị xã, thành phố phối hợp chặt chẽ với BHXH tỉnh thực hiện thu hồi nợ gồm: Nha Trang 60 DN, Cam Ranh 24 DN, Ninh Hòa 31 DN, Vạn Ninh 11 DN, Diên Khánh 22 DN, Khánh Vĩnh 2 DN, Cam Lâm 1 DN.

Ông Lê Hùng Chính cho biết: “Để thu nợ, chúng tôi mới đề xuất UBND tỉnh chỉ đạo các sở, ban, ngành, địa phương cần phải thanh tra, kiểm tra đột xuất để thu hồi nợ tại 432 đơn vị nợ BHXH từ 3 tháng trở lên. Trước đó, tháng 10, đơn vị đã thực hiện thanh tra, kiểm tra 64 đơn vị. Trong đó, thanh tra chuyên ngành 56 DN sử dụng lao động; kiểm tra chuyên ngành 3 DN; phối hợp với Sở Lao động - Thương binh và Xã hội thanh tra liên ngành 5 DN. Chúng tôi đang củng cố hồ sơ để chuyển cho cơ quan Cảnh sát điều tra xử lý hình sự đối với một số DN cố tình nợ đọng BHXH của người lao động. Bên cạnh đó, đơn vị sẽ chủ trì, phối hợp với các ngành chức năng triển khai quyết liệt các biện pháp thu nợ, xử lý các DN chây ỳ”.

VĂN GIANG