Thực hiện Luật Phòng, chống thiên tai và Nghị định 94/2014 của Chính phủ, tháng 7-2015, Quỹ Phòng, chống thiên tai tỉnh được thành lập. Tuy nhiên, sau hơn 2 năm triển khai, nguồn quỹ thu được chỉ dừng lại ở mức rất khiêm tốn, do quá trình thực hiện gặp nhiều khó khăn, bất cập.
Thực hiện Luật Phòng, chống thiên tai (PCTT) và Nghị định 94/2014 của Chính phủ, tháng 7-2015, Quỹ PCTT tỉnh được thành lập. Tuy nhiên, sau hơn 2 năm triển khai, nguồn quỹ thu được chỉ dừng lại ở mức rất khiêm tốn, do quá trình thực hiện gặp nhiều khó khăn, bất cập.
Theo ông Nguyễn Đỗ Hào Minh - phụ trách bộ phận thường trực Quỹ PCTT tỉnh, quỹ chỉ thành lập ở cấp tỉnh, ủy quyền cho UBND cấp huyện, xã thực hiện công tác thu quỹ. Quỹ có chức năng tiếp nhận, quản lý các khoản đóng góp của các tổ chức, cá nhân, đồng thời thực hiện việc chi hỗ trợ cho các hoạt động cứu trợ, khắc phục hậu quả thiên tai, cung cấp lương thực, nước uống, thuốc chữa bệnh; hỗ trợ tu sửa nhà, trường học, cơ sở y tế, xử lý môi trường; chi hỗ trợ các hoạt động sơ tán, chăm sóc y tế, hỗ trợ thông tin, dự báo, cảnh báo thiên tai…
Theo quy định, đối tượng phải đóng quỹ là các tổ chức kinh tế hạch toán độc lập; công dân Việt Nam từ 18 tuổi trở lên. Tuy nhiên, qua hơn 2 năm triển khai, Quỹ PCTT tỉnh chỉ thu được hơn 16,5 tỷ đồng, trong đó năm 2016 thu hơn 7,6 tỷ đồng, năm 2017 thu được hơn 8,9 tỷ đồng (tính đến 31-10-2017). Thời gian qua, quỹ đã trích 72 triệu đồng thanh toán việc thuê dữ liệu đo mưa cho 16 trạm đo mưa bổ sung trên địa bàn.
Tuy Nhà nước đã quy định mức đóng góp của doanh nghiệp, người lao động cho quỹ nhưng hiện nay việc huy động đóng góp không dễ. Toàn tỉnh có khoảng 10.000 doanh nghiệp, nhưng việc thu quỹ đối với các đơn vị còn gặp nhiều khó khăn, hầu hết các doanh nghiệp và người lao động không tổ chức thu, nộp quỹ. Cụ thể, quỹ chỉ chọn gửi công văn cho 300 doanh nghiệp lớn để đôn đốc thu, nhưng số đơn vị nộp chỉ được 1/3.
Nghị định 104 quy định, vi phạm về đóng góp Quỹ PCTT có thể bị phạt tiền đúng bằng khoản đóng góp theo quy định vì hành vi đóng thiếu Quỹ PCTT hàng năm; phạt tiền gấp 1,5 lần đúng bằng khoản đóng góp theo quy định vì hành vi đóng chậm và phạt tiền gấp 2 lần khoản đóng góp theo quy định vì hành vi không đóng Quỹ PCTT (tối thiểu 50.000 đồng, tối đa 50 triệu đồng). |
Ngoài ra, nhiều cơ quan, tổ chức đóng trên địa bàn tỉnh nhưng không đóng quỹ cho cơ quan quản lý quỹ của tỉnh, với lý do cơ quan cấp trên không cho phép đóng. Trong khi đó, chế tài xử phạt đối với các tổ chức, cá nhân đóng quỹ chậm hoặc không đóng chưa có nên chưa đủ sức răn đe. “Doanh nghiệp nhỏ thường ít lao động, chủ doanh nghiệp cũng là thợ nên không muốn đóng góp Quỹ PCTT, trong khi Nhà nước chưa có biện pháp chế tài nên công tác thu quỹ gặp rất nhiều khó khăn”, ông Minh nói.
Theo thống kê của bộ phận thường trực Quỹ PCTT tỉnh, hiện nay đối tượng cán bộ, công chức, lực lượng vũ trang thu đạt 100%, nhưng người lao động số thu chỉ đạt 60 - 70%. Bên cạnh đó, việc quy định quỹ chỉ chi cho các hạng mục, công trình số tiền dưới 1 tỷ đồng nên đã hạn chế công tác chi, đặc biệt là những thiệt hại lớn do thiên tai như ảnh hưởng của cơn bão số 12 vừa qua. Hiện nay, quỹ đang chờ đề xuất của Văn phòng Ban chỉ huy PCTT - Tìm kiếm cứu nạn để chi cho công tác này.
Ông Lê Tấn Bản - Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, kiêm Giám đốc Quỹ PCTT tỉnh cho biết, ngày 14-9-2017, Chính phủ đã ban hành Nghị định 104 quy định xử phạt hành chính trong lĩnh vực PCTT và khai thác công trình thủy lợi bảo vệ đê điều. Đây sẽ là điều kiện thuận lợi cho công tác thu Quỹ PCTT trong thời gian tới. Hiện nay, quỹ đang có kế hoạch mở rộng diện thu, đôn đốc công tác thu, bảo đảm kế hoạch.
Phú Lâm