1. Chiều đã xuống thấp. Bóng nắng từ rặng dương nghiêng chếch xuống bãi cát, rơi dài mặt nước, lấp loáng. Biển vắng. Phía bến cá lúc này, thuyền cũng đã rời bến, chỉ còn lại một vài chiếc đang sửa chữa.
1. Chiều đã xuống thấp. Bóng nắng từ rặng dương nghiêng chếch xuống bãi cát, rơi dài mặt nước, lấp loáng. Biển vắng. Phía bến cá lúc này, thuyền cũng đã rời bến, chỉ còn lại một vài chiếc đang sửa chữa.
Ảnh Internet |
Tầm này, xóm chài đang chuẩn bị bữa cơm chiều.
Trong căn nhà nằm cuối xóm, hướng mặt ra biển, hai mẹ con ngồi trước mâm cơm, vừa ăn vừa trò chuyện. Nhân, hai mươi tuổi, mới tốt nghiệp trung cấp điện, là con trai duy nhất của chị Len. Sau khi hỏi thăm má vài câu về buổi chợ sáng nay, Nhân đặt chén cơm xuống mâm rồi đưa mắt lên bàn thờ ba, giọng chậm rãi, xúc động:
- Con phải đi biển ba à!
Nghe con trai nói, chị Len giật mình, nhìn sững. Nhân quay lại, hơi nhíu mày trước thái độ nửa như ngạc nhiên nửa như lo sợ của má.
- Con đã suy nghĩ kĩ chưa? Biển giã bây giờ không như trước đây, nhiều bất trắc lắm... - chị Len ngập ngừng từng tiếng.
Hiểu được lòng người mẹ từng trải qua biến cố trong cuộc đời, Nhân ôm lấy vai má, vỗ về:
- Má yên tâm đi, con nay trưởng thành rồi. Thêm nữa đã có ba phù hộ cho con.
Nói xong, Nhân đứng dậy đến bên bàn thờ ba. Hôm nay ngày rằm, trên bàn chưng một đĩa trái cây và lọ hoa cúc. Mấy nén nhang đang cháy, khói tỏa vờn quanh...
2. Vậy mà đã mười năm rồi. Mùa biển động. Năm ấy, thằng Nhân mới mười tuổi. Những cơn giông từ biển thổi tràn xóm chài, lạnh buốt. Nhà nào cũng đóng chặt cửa, trẻ con, ông bà già không dám ra khỏi nhà. Con đường dẫn ra bến cá đầy cát. Gió ràn rạt thổi, cát dồn ụ, khuất lấp những vạt cỏ úa ven đường. Những người phụ nữ nhộn nhạo, đổ ra biển. Tiếng bước chân rầm rập. Tiếng gọi thất thanh. Họ ra biển ngóng thuyền cá của chồng, người thân mình về. Trong vịnh, mấy chiếc thuyền cũ nát lắc lư, chao đảo theo nhịp sóng. Đôi lúc, sóng dữ ập vào, chiếc thuyền ngả nghiêng, nước suýt tràn vào khoang.
Những chiếc thuyền đánh cá nối nhau cập bến, đưa sâu vào vịnh, chằng níu cẩn thận. Tiếng khóc vỡ òa khi người thân của mình về bến an toàn của những người phụ nữ. Họ nán lại hỏi thăm vài câu rồi lần lượt dắt nhau vào xóm.
Thuyền của chồng chị Len vẫn chưa thấy đâu. Gió mỗi lúc mạnh dần lên thành bão. Sóng bạc đầu cuồng nộ, phá phách bãi bờ. Chị Len nhìn trân vào những cặp mắt thuyền, hốt hoảng. Cứ thế, chị lê bước dọc bờ biển, gào tên chồng. Mệt quá, chị ngã quỵ. Chỉ đến khi mở mắt trong phòng y tế xã, đầu hãy còn váng vất đau, chị nghe loáng thoáng: Cô ấy tỉnh rồi, cũng may, không thì cả hai vợ chồng...
Mấy ngày sau, chị Len như kẻ mất hồn, cứ đi lang thang. Thằng Nhân sau buổi học lại chạy đi tìm mẹ, dắt về. Nhìn đứa con nhỏ dại mà đã mất cha, chị đau lắm. Nước mắt của chị bao lần hòa vào mưa chiều, tan vào gió sớm.
Mùa tiếp mùa. Năm nối năm. Biển xô bờ, khoét hàm ếch, đẩy xóm chài lùi vào bên trong. Trước nhà chị là một hõm sâu, trơ ra gành đá lởm chởm. Chị hay ngồi trên bờ đá, sau buổi chợ chiều nhìn đăm đắm ra biển như đợi thuyền về. Nỗi đau của những người đàn bà ở xóm chài khó mà nguôi ngoai, bởi thỉnh thoảng, nhất là vào mùa giông, họ lại nhận tin dữ từ một chiếc thuyền nào đấy. Cũng như chị, những người đàn bà có chồng đi biển ở xóm chài này đều sợ mùa biển động. Giấc ngủ khó yên, cơn mơ chập chờn, nhiều trăn trở. Có người chịu không được cái quá khứ buồn đau ấy, đành bỏ xứ ra đi.
Hết cấp ba trường huyện, thằng Nhân nằng nặc đòi nghỉ ở nhà đi biển. Chị Len lặng lẽ thắp hương lên bàn thờ chồng, rồi lầm rầm khấn vái. Đoạn, chị cầm tay con, nói trong nước mắt:
- Không thể được con ơi, má không thể để mất con...
Nhân ôm lấy mẹ. Lần đầu tiên trong đời, một thằng con trai vùng biển cao lớn, vạm vỡ khóc. Chị vuốt tóc con, an ủi. Ngày Nhân khoác túi vào trường nhập học là chuỗi ngày cô đơn nhất bủa vây chị Len trong căn nhà nhỏ nằm ở cuối xóm này...
3. Nhân ngồi trên bậc đá trước nhà. Biển ngoài kia ru mãi khúc hát tự ngàn năm, trầm buồn và đầy huyền bí. Những ngọn đèn treo trên nóc thuyền neo ngoài vịnh chao theo nhịp sóng, ánh sáng chập chờn trên mặt nước.
Chị Len cũng không chợp mắt được. Chị trằn trọc, nghĩ suy trước quyết định của con. Nó sẽ lênh đênh trên biển chứ không xin việc sau khi đã ra trường. Tấm bằng tốt nghiệp đặt trân trọng bên di ảnh ba nó. Hỏi nó vì sao lại lựa chọn như thế, nó chỉ cúi mặt mà không nói gì cả. Thương con mồ côi cha sớm, thua thiệt so với bạn bè cùng trang lứa, chị đã cố gắng bù đắp cho nó. Nhân là đứa con biết nghĩ, hiếu thảo. Thương mẹ vất vả, ngược xuôi chạy chợ nuôi con nên nó tỏ ra chăm chỉ, ngoan ngoãn, một buổi đến lớp, về nhà là lo phụ má việc vặt. Cả xóm chài ai cũng khen nó. Chị Len tự hào về con lắm.
Chị Len còn nhớ cách đây chừng bốn năm, thằng Nhân dò ý má là muốn có người bầu bạn sớm hôm không? Chị bất ngờ, xúc động, không giấu được niềm hạnh phúc khi có đứa con biết yêu thương, chia sẻ cùng mẹ như thế. Chị pha trò đôi câu gì đấy. Nghĩ rằng nó sẽ quên bén đi nhưng một hôm nó đưa về nhà một người đàn ông lạ, người này nó gặp mấy lần trên bãi. Ông là thợ mộc, chuyên đóng thuyền. Hai bác cháu từng có thời gian chuyện trò với nhau.
Thực tình, đôi lúc chị cũng muốn có một người đàn ông để nương tựa, nhờ đỡ mỗi khi trái gió trở trời. Thằng Nhân đi làm xa thì ngôi nhà vẫn còn hơi ấm của sự yêu thương, chia sẻ. Chị đắn đo trước sự thúc giục của con. Người đàn ông tuần vài lần lại ghé, có hôm ăn với mẹ con chị bữa cơm. Thằng Nhân quý mến người đàn ông có thể thay ba nó đem lại hạnh phúc cho má. Hai bác cháu hay nói chuyện với nhau, cùng nhau đóng lại cái chân bàn long đinh, dọi lại mái tôn bị thủng, khuân đá lát lối ra đằng sau bếp hay chèn xung quanh nền nhà... Chị Len thấy vui lắm. Nhìn lên di ảnh chồng, chị cảm thấy sự độ lượng toát ra từ ánh mắt chồng khiến chị càng yên tâm hơn...
4. Thằng Nhân chuẩn bị đi biển, chuyến đầu tiên. Chị Len sắm một mâm lễ mang ra dinh cúng ông Nam Hải. Người đàn ông thợ mộc cũng đôn đáo sửa chữa, sơn quét chiếc thuyền cũ đã lâu không dùng. Một thoáng buồn lướt qua, khi chị Len trông thấy con trai đứng trước bàn thờ ba và khóc. Có lẽ nó đang nói với ba về hành trình sắp tới của nó. Nó sẽ nối nghiệp gia đình, gắn bó với biển, dù biết rằng, nghề này nguy hiểm. Người đi biển đối mặt với phong ba, người ở nhà phấp phỏng, hồn treo cột buồm.
Thuyền hạ thủy. Người xóm chài đến chúc mừng đông lắm. Bạn thuyền bắt tay thằng Nhân động viên. Chị Len và người đàn ông thợ mộc ra tận bến tiễn con. Họ đứng nhìn theo chiếc thuyền con trai mạnh mẽ cưỡi lên sóng lao ra khơi.
. Truyện ngắn của Sơn Trần
