Cành cạch... quạt mo

Trước sân nhà tôi có cây cau. Cây không cho bóng mát, trái cau trẻ nhỏ không ăn được... nên mấy chị em không hào hứng với cây cau trước cửa. Có lần, chị tôi đem về cây si, xin mẹ trồng trước ngõ cho mát. Mẹ tôi không chịu, bảo đó là cây cau bà nội trồng. Bà trồng cau vì lý lẽ rằng: Không phải cứ thích cây gì là trồng cây đấy được, phải nhớ “trước cau sau chuối”. Cây có nhiều lá đem trồng trước nhà sẽ cản trở gió lành. Trước nhà chỉ nên trồng cây mảnh, dáng cao, lá sáng...

 

Chị em tôi lớn lên cùng cây cau trước ngõ, rồi tôi cũng thấy ngợp trước vẻ đẹp của cây cau. Hoa cau đẹp, hương cau thoang thoảng, ngọt ngào. Những ngày lễ Tết, mẹ chưng hoa cau trên bàn thờ, hương thơm thanh cao, tôn kính. Quả cau thì “nghĩa tình”, không thể thiếu trong những ngày lễ truyền thống của người Việt...

 

Mùa cau trổ bông, mẹ nhặt bẹ cau mới rụng làm quạt. Ký ức ngày nhỏ của tôi luôn có hình ảnh chiếc quạt mo của mẹ. Chiếc quạt giúp xua tan cái nắng nóng trưa hè. Đêm nào cũng vậy, sau khi chị em tôi học bài xong, mẹ trải chiếu ra giữa sân, lấy chiếc quạt mo huơ cành cạch, chúng tôi nằm ngoan ngoãn nghe mẹ kể chuyện đời xửa đời xưa, nghe mẹ đọc ca dao... Chị em tôi lớn lên cùng tiếng ru hời của mẹ, cùng những lời hát cái cò cái vạc, cùng tiếng cành cạch của chiếc quạt mo trên tay mẹ... Cuộc sống đơn sơ nhưng ấm áp.

 

Thời gian qua đi, con gái mẹ bây giờ cũng làm mẹ...

 

Cuộc sống hiện đại, máy điều hòa, quạt điện, quạt nước... đủ kiểu. Con tôi đi học, về nhà đọc: “Thằng Bờm có cái quạt mo...” rồi hỏi “Quạt mo là gì hả mẹ?”. Tôi sững người, đưa mắt nhìn ra sân. Trước sân nhà tôi trồng đủ cây kiểng nhưng không có cây cau mảnh khảnh... Những kỷ niệm tuổi thơ lại ùa về. Tôi như nghe tiếng cành cạch của chiếc quạt mo trên tay mẹ...

 

Con gái xa quê, nhớ chiếc quạt mo, nhớ nhà, nhớ mẹ..

 

Nguyễn Thị Bích Nhàn