Thời gian gần đây, một số đơn vị xuất bản đã cho ra đời nhiều bộ sách lịch sử có giá trị, tiêu biểu là tủ sách Biên khảo - Sử liệu và Tập san Sử Địa. ....
Thời gian gần đây, một số đơn vị xuất bản đã cho ra đời nhiều bộ sách lịch sử có giá trị, tiêu biểu là tủ sách Biên khảo - Sử liệu và Tập san Sử Địa. Các đầu sách này không chỉ phục vụ độc giả có nhu cầu tìm tòi, tiếp cận những cuốn sách sử hay mà còn giới thiệu tới học giả, nhà nghiên cứu các nguồn sử liệu khách quan, khoa học.
Cuối năm 2014, Alpha Books ra mắt bộ sách Góc nhìn sử Việt. Bộ sách dự kiến có quy mô không dưới 200 đầu sách, đến nay đã cho ra đời khoảng 40 đầu sách về các nhân vật lịch sử nổi tiếng như: Phan Ðình Phùng, Trần Hưng Ðạo, Quang Trung, nữ tướng thời Trưng Vương, Lương Ngọc Quyến, Lê Duy Mật… Tiếp đó, Công ty Văn hóa Truyền thông Nhã Nam đã cho in lại nhiều sách biên khảo - sử liệu như: Lịch sử Việt Nam từ nguồn gốc đến giữa thế kỷ XX (Lê Thành Khôi), Việt Nam văn hóa sử cương (Đào Duy Anh), Lịch sử nội chiến ở Việt Nam từ 1771 đến 1802, Thần và người đất Việt (Tạ Chí Đại Trường)…
 |
| Một số cuốn biên khảo trong Tập san Sử Địa được bày bán tại Nhà sách Phương Nam Nha Trang |
Sự xuất hiện của bộ sách lịch sử này đã mở ra một xu hướng mới trong việc làm sách ở trong nước, đó là in lại những bộ sách, công trình nghiên cứu lịch sử Việt có giá trị đã từng được xuất bản trong và ngoài nước. Nối tiếp Alpha Books, Công ty sách Dân Trí (DTBOOKS) đã phối hợp với Nhà xuất bản Khoa học xã hội ra mắt tủ sách Biên khảo - Sử liệu. Hiện tại, tủ sách này đã ra mắt 4 tác phẩm: La Sơn phu tử (Hoàng Xuân Hãn), Lịch sử vương quốc Đàng Ngoài (Alexandre de Rhodes, Nguyễn Khắc Xuyên dịch), Xã hội Việt Nam thời Pháp thuộc (Lê Nguyễn), Lịch sử hình thành và phát triển vùng đất Nam bộ (từ khởi thủy đến năm 1945, Trần Đức Cường chủ biên). Theo đơn vị làm sách, sắp tới đây tủ sách này sẽ có thêm các tác phẩm như: Việt Nam và Nhật Bản giao lưu văn hóa (Vĩnh Sính), Lê mạt sự ký: sự suy tàn của triều Lê cuối thế kỷ XVIII (Nguyễn Duy Chính), Xã hội Việt Nam qua bút ký của người nước ngoài (Lê Nguyễn), Việt Nam thời Pháp đô hộ (Nguyễn Thế Anh), Những người châu Âu ở nước An Nam (Maybon)...
Gần như đồng thời với tủ sách Biên khảo - Sử liệu, Tạp chí Xưa & Nay kết hợp với Nhà xuất bản Hồng Đức tái bản loạt ấn phẩm Tập san Sử Địa nhân kỷ niệm 50 năm ra số đầu tiên của ấn phẩm này (1966 - 2016). Tập san Sử Địa (giáo sư, sinh viên Đại học Sư phạm Sài Gòn chủ trương, Nhà sách Khai Trí bảo trợ) xuất bản được 29 số, từ số 1 năm 1966 đến số 29 năm 1975. Ban biên tập của tập san có nhiều nhà khoa học tên tuổi của miền Nam trước đây như: Giáo sư Nguyễn Thế Anh, Bửu Cầm, Phan Khoang, Phạm Văn Sơn, Phạm Cao Dương, Quách Thanh Tâm, Trần Anh Tuấn, Tạ Chí Đại Trường, Chen Chin H (tức Trần Kình Hòa), Đặng Phương Nghi... Ngoài ra, một số nhà nghiên cứu như: Hoàng Xuân Hãn, Lê Văn Hảo, Vương Hồng Sển, Hồ Hữu Tường, Nguyễn Hùng Cường, Nguyễn Đăng Thục… cũng tham gia viết bài. Năm 2007, được sự giúp đỡ của Trung tâm Viễn Đông Bác cổ Pháp, Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam đã in lại toàn bộ 29 số Tập san Sử Địa dưới hình thức đĩa CD để phổ biến. Với mong muốn được phổ biến rộng rãi những công trình nghiên cứu có giá trị này, Tạp chí Xưa & Nay kết hợp Nhà xuất bản Hồng Đức đã tái bản. Bước đầu, êkip làm sách đã cho ra mắt các đặc khảo như: Đặc khảo về phong tục Tết Việt Nam và các lân bang, Đặc khảo về vua Quang Trung, Đặc khảo về Nguyễn Trung Trực, Đặc khảo về Trương Công Định, Đặc khảo về Phan Thanh Giản… Trong lời giới thiệu cho lần tái bản này, Giáo sư Phan Huy Lê viết: “Tập san Sử Địa để lại cho tôi những ấn tượng sâu sắc về tinh thần khoa học và ý thức dân tộc của những người chủ trương tập san và các tác giả bài viết. Tính khoa học và tính dân tộc là đặc điểm bao trùm của tập san”.
Việc các đơn vị làm sách trong nước cho in nhiều sách lịch sử có giá trị là một tín hiệu mừng. Những bộ sách này không chỉ làm phong phú thêm nguồn sử liệu về lịch sử Việt Nam mà còn góp phần khơi dậy tinh thần yêu nước, lòng tự hào về lịch sử văn hóa của dân tộc trong lòng độc giả, nhất là lớp độc giả trẻ. Tuy nhiên, sách chỉ là tiền đề, điều quan trọng là phải đẩy mạnh sự tiếp nhận của người đọc. Thực tế cho thấy, công chúng vẫn ngại đọc các sách về lịch sử, với suy nghĩ sách lịch sử khô cứng. Chính vì vậy, bên cạnh việc đẩy mạnh xuất bản sách lịch sử, ngành xuất bản cần có chính sách khuyến khích người đọc tìm đến với sách lịch sử. Điều này góp phần giúp người Việt thêm hiểu và yêu sử Việt, đồng thời giúp các đơn vị làm sách có thêm động lực để làm tiếp các công trình khác.
THÀNH NGUYỄN
