"Có ba việc tôi tâm đắc nhất đối với ông Nguyễn Minh Quế ở đảo Trí Nguyên: Thứ nhất, người đầu tiên sắm tàu chở khách và mở nhà hàng tư nhân kinh doanh dịch vụ du lịch trên vịnh Nha Trang. Thứ hai, tham gia công tác xã hội đầy trách nhiệm, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế trên đảo. Thứ ba, người làm khóm trưởng và bí thư chi bộ lâu nhất, gần 30 năm liên tục, sống có đạo đức, nhân cách, xử lý công việc có tình, có lý, luôn được người dân kính trọng" - ông Nguyễn Sỹ Huynh - nguyên Chủ tịch UBND và Bí thư Đảng ủy phường Vĩnh Nguyên, TP. Nha Trang nhận xét.
“Có ba việc tôi tâm đắc nhất đối với ông Nguyễn Minh Quế ở đảo Trí Nguyên: Thứ nhất, người đầu tiên sắm tàu chở khách và mở nhà hàng tư nhân kinh doanh dịch vụ du lịch trên vịnh Nha Trang. Thứ hai, tham gia công tác xã hội đầy trách nhiệm, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế trên đảo. Thứ ba, người làm khóm trưởng và bí thư chi bộ lâu nhất, gần 30 năm liên tục, sống có đạo đức, nhân cách, xử lý công việc có tình, có lý, luôn được người dân kính trọng” - ông Nguyễn Sỹ Huynh - nguyên Chủ tịch UBND và Bí thư Đảng ủy phường Vĩnh Nguyên, TP. Nha Trang nhận xét.
Tiên phong làm du lịch tư nhân
Từ lời giới thiệu của ông Huynh, tôi tìm gặp ông Nguyễn Minh Quế - Bí thư Chi bộ Trí Nguyên 2 (phường Vĩnh Nguyên) vào dịp nghỉ lễ Giỗ Tổ vừa qua. “Lâu rồi mới thấy khách đến tham quan vịnh Nha Trang đông như khi chưa xảy ra dịch Covid-19. Hôm trước nhà hàng tôi đón 4 đoàn khách, bữa nay chắc nhiều hơn. Dạo này làm ăn khó khăn, mấy bè nhà hàng ở phía ngoài đã đón hết khách, mình chỉ đón các đoàn khách quen qua lại mấy chục năm nay” - ông Quế nói như phân trần.
Ông Nguyễn Minh Quế. |
Ông Quế rủ tôi tham quan bè nuôi cá, tôm, mực… của gia đình, đồng thời xem khách du lịch vừa mới cặp bè chọn mua thủy sản đang bơi dưới lồng. Lồng nuôi chuyên biệt cá mập, mỗi con nặng khoảng 15kg, lồng nuôi cá mú nghệ trên dưới 10kg/con, lồng cá chim,… “Khách thích ăn con nào thì chỉ, nhân viên bắt lên trước mặt cho khách xem, rồi đưa khách lên bè nhỏ kéo dây vào nhà hàng chế biến, ăn uống, nghỉ ngơi. Giá cả cũng tương đương với đất liền” - ông Quế giải thích.
- Bè của anh khá to, vì sao không đầu tư thêm để trở thành nhà hàng trên biển như các bè nhà hàng ở ngoài kia? - tôi hỏi.
- Thành phố không cho mở rộng thêm bè nhà hàng, một số người cũng lén lút làm thêm. Mình là đảng viên, Bí thư Chi bộ phải gương mẫu thực hiện chủ trương. Đứa con trai cũng làm bè nuôi trồng thủy sản ở phía ngoài, chứ không làm thêm nhà hàng.
Điểm du lịch Làng Chài, đảo Trí Nguyên, phường Vĩnh Nguyên, TP. Nha Trang. |
Ngược dòng thời gian gần 40 năm về trước, cả vùng biển vịnh Nha Trang chỉ có hai chiếc thuyền của hồ cá Trí Nguyên (sở hữu Nhà nước) được phép chở khách du lịch theo đoàn đặt trước, còn khách lẻ vài người thì đi đò chợ chở ngư dân từ đảo Trí Nguyên vào bờ và ngược lại. Ông Nguyễn Minh Quế là một trong 3 chủ đò chợ kể lại: “Nếu như số lượng khách du lịch đi đò chỉ 3-5 người thì cập bến đò Trí Nguyên. Từ đó, họ đi bộ sang hồ cá. Nếu gom được 10 người thì chạy đò vào cầu, đưa người dân lên đảo rồi quay đò chở khách du lịch sang hồ cá, lấy thêm tiền. Có người tò mò muốn cho đò chạy quanh đảo tham quan, tôi cũng chở, tiền công cao gấp đôi so với đi hồ cá”. Có những nhóm khách đi muộn đói bụng, hỏi ông Quế ở đảo có chỗ nào bán cơm ăn trưa? Ông chủ đò lắc đầu, cả đảo Trí Nguyên không có quán ăn nào. Mấy lần sau thấy khách đói quá, ông Quế đề nghị ghé nhà ông ở bãi Miễu, nói vợ nấu cơm giúp, chạy ra bờ biển mua cá về chế biến thêm mấy món. Khách ăn xong khen cá tươi ngon hơn thành phố, giá rất rẻ.
Từ mấy chuyến đò chợ chuyển qua chở khách du lịch cho thu nhập kha khá, ông Quế quyết định cải hoán chiếc đò chợ thành đò chở khách du lịch. Nói cải hoán cho oai, thực chất chỉ đóng thêm mấy hàng ghế ngồi, lau chùi sạch sẽ hơn và xin phép UBND phường Vĩnh Nguyên đàng hoàng. “Khách đi tham quan ở hồ cá, rồi đi tiếp vòng đảo, qua nhà tôi nấu cơm ăn trưa, về lại Cầu Đá. Sau 3 tháng, tôi cắm 4 cái cột, chặt mấy lá dừa bỏ lên phía trên, làm thành quán du lịch tư nhân đầu tiên trên vịnh Nha Trang. Khách ngày càng đông, 2 tháng sau, tôi mua tôn lợp, ván ép đóng thưng hai bên, ra dáng quán nhỏ. Mấy người dân Cầu Đá thấy tôi chở khách du lịch ngon, họ cải tạo ghe đánh cá thành ghe chở khách du lịch. Khách đông, tôi đầu tư xây nhà hàng lớn sát mép nước lấy tên Làng Chài. Sau một thời gian, nhà bên cạnh cũng mở quán giống như tôi, sự cạnh tranh thị trường bắt đầu từ đây” - Ông Quế nói.
Cuối năm 1987, lãnh đạo khu du lịch hồ cá Trí Nguyên đã nhìn thấy mô hình du lịch tư nhân đầu tiên xuất hiện ở vịnh Nha Trang, có nguy cơ bị cạnh tranh trực diện. Họ báo cáo với Đồn biên phòng 376 (Đồn 376 đã sáp nhập vào Đồn Biên phòng cửa khẩu cảng Nha Trang) yêu cầu can thiệp, vì vấn đề an ninh, có yếu tố người nước ngoài. Đồn biên phòng 376 yêu cầu ông Quế phải dừng mở quán đón khách du lịch.
“Lúc đó tôi là Chủ tịch UBND phường Vĩnh Nguyên, được trình bày sự việc của ông Quế và yêu cầu chính quyền can thiệp. Đích thân tôi đến gặp Ban chỉ huy Đồn Biên phòng 376 để giải thích và bày tỏ quan điểm về chủ trương mở cửa của Đảng ta. 5 thành phần kinh tế, trong đó có kinh tế tư nhân được bung ra phát triển. Mới đầu thời kỳ đổi mới, anh em chưa nắm hết chủ trương. Từ đó về sau, chẳng có ai cản trở chuyện ông Quế phát triển du lịch tư nhân” - ông Huynh nhớ lại.
Quán Làng Chài lúc sơ khai đã trở thành địa danh du lịch nổi tiếng, có trong từ điển du lịch của thế giới. Đến nay, riêng bến cảng tàu du lịch Vĩnh Trường đã có hơn 450 phương tiện chuyên chở du khách đến tất cả điểm đảo du lịch vịnh Nha Trang, đó là chưa thống kê hàng trăm phương tiện của tổ hợp du lịch đảo Hòn Tre, Hòn Tằm... Số nhà hàng, khách sạn 5 sao trên các điểm đảo vịnh Nha Trang rất nhiều. Tất cả đã tạo nên cái hồn du lịch biển Nha Trang - Khánh Hòa.
Bí thư chi bộ liên đảo
Ông Nguyễn Minh Quế (sinh năm 1951) từng làm Phó Chủ tịch UBND phường Vĩnh Nguyên. Do điều kiện ở đảo cách trở, ông xin nghỉ làm công tác ở UBND phường. Năm 1995, ông được người dân bầu làm khóm trưởng đảo Trí Nguyên. Ông Huynh kể lại: “Người dân đảo Trí Nguyên ngày đó còn khó khăn, ông Quế đã đến từng nhà vận động người dân chuyển đổi làm ăn, mở thêm các dịch vụ phát triển kinh tế hộ gia đình. Một số hộ sắm tàu chở khách và làm các dịch vụ phục vụ du lịch, một số nuôi trồng thủy sản… Được cái thuận lợi là ông Quế đã làm thật, ông nói sát thực tế nên người dân làm theo. Về chỉ tiêu đóng thuế hàng năm, hộ nào thật sự làm ăn mà gặp khó khăn, ông Quế đứng ra bảo lãnh, xin tạm hoãn đóng thuế vài tháng hoặc nửa năm. Nhờ đó, họ vượt qua khó khăn, rồi đóng thuế đầy đủ”.
Năm 2006, Chi bộ Bích Hải được thành lập. Đây là chi bộ đảng đầu tiên của các đảo ở vịnh Nha Trang, gồm các điểm dân cư: Bãi Tre, Vũng Ngán, Bích Đầm, Hòn Một, Trí Nguyên… Ông Quế được bầu làm Bí thư Chi bộ Bích Hải. Ngoài nhiệm vụ phát triển kinh tế, ông Bí thư chi bộ luôn đau đáu tập trung phát triển đảng viên mới tại các điểm đảo. “Hồi đó cả mấy điểm đảo chỉ có vài đảng viên, mỗi lần sinh hoạt chi bộ phải gửi giấy mời theo tàu của dân. Các đảng viên đi theo tàu vào bờ đến Văn phòng UBND phường Vĩnh Nguyên sinh hoạt. Tôi phải đến các điểm dân cư gặp khóm trưởng, nhờ các anh giới thiệu những thanh niên ưu tú, lần sau theo đò ra đảo, tìm đến nhà gặp mặt thanh niên, động viên tư tưởng, cử đảng viên theo dõi, bồi dưỡng kết nạp vào đảng” - ông Quế tâm sự.
Ông Quế ở đảo Trí Nguyên, muốn qua Bích Đầm thuộc đảo Hòn Tre phải đi đò khách vào đất liền chờ đợi, rồi xuống lại đò khách chạy tuyến Bích Đầm hoặc Hòn Một. Nhiều lần ông Bí thư Chi bộ Bích Hải đi theo tàu của đoàn công tác kế hoạch hóa gia đình của phường, ông vừa động viên người dân thực hiện sinh đẻ có kế hoạch, vừa nắm bắt tình hình đời sống. Từ Chi bộ Bích Hải đầu tiên ở vịnh Nha Trang, đến nay đã thành lập được 5 chi bộ. Trong đó, riêng đảo Trí Nguyên có 3 chi bộ và Chi bộ Bích Đầm, Chi bộ Vũng Ngán.
HẢI LUẬN
