Những năm gần đây, TP. Nha Trang ngập tràn khách du lịch Trung Quốc. Việc phát triển nóng thị trường khách Trung Quốc bên cạnh việc mang lại lợi nhuận đáng kể cho ngành Du lịch, cũng phát sinh nhiều vấn đề đáng lo ngại, đặc biệt, trong lĩnh vực kinh doanh thương mại, cư trú.
Những năm gần đây, TP. Nha Trang ngập tràn khách du lịch Trung Quốc. Việc phát triển nóng thị trường khách Trung Quốc bên cạnh việc mang lại lợi nhuận đáng kể cho ngành Du lịch, cũng phát sinh nhiều vấn đề đáng lo ngại, đặc biệt, trong lĩnh vực kinh doanh thương mại, cư trú.
Thực trạng nhốn nháo
Các chuyến bay chở khách du lịch từ nhiều tỉnh, thành của Trung Quốc thẳng đến Cam Ranh ngày một nhiều, bình quân mỗi tháng Nha Trang đón khoảng 100.000 khách. Hiện nay, ở TP. Nha Trang, có không ít khách sạn đã được người Trung Quốc thuê trọn gói. Còn trong các khu phố, từ căn hộ chung cư đến nhà riêng, phòng thuê trọ… đang tràn ngập người Trung Quốc thuê ở. Ông H. - sống ở phường Phước Long cho biết, ông vừa xây nhà 7 tầng, sau khi hoàn thành đã có người Trung Quốc đến thuê cả nhà với thời hạn 5 năm. Người đứng ra thuê sau đó cho hơn 40 người Trung Quốc khác thuê lại. Ông H. tiết lộ: “Họ đi làm cả ngày, đêm mới về ngủ nghỉ. Tôi cũng không biết họ đang làm gì”.
Trên đường Cao Thắng, có một cơ sở trước đây là xưởng may, nằm gần UBND phường Phước Long, nhưng từ đầu năm 2017 đến nay trở thành điểm tập kết khách du lịch Trung Quốc. Mỗi ngày, hàng chục ô tô chở về đây vài ba trăm người. Họ dồn hết vào trong xưởng làm gì không ai biết và rồi tỏa đi đâu chẳng ai hay? Để phục vụ khách Trung Quốc, trên con đường này, các cửa hàng, quán ăn mọc lên vô số, treo biển hiệu toàn chữ Trung Quốc. Tìm hiểu thêm, được biết ở Khu đô thị mới Phước Long cũng còn hai, ba điểm tập kết tương tự.
Cuối năm 2016, một nhà hàng ăn uống bình dân do một cặp vợ chồng trẻ quê Hà Tĩnh làm chủ mở trên đường Lương Thế Vinh. Nhưng hiện nay, nhà hàng đổi công năng từ “các mặt hàng rừng, biển tươi sống”, sang “ẩm thực Tứ Xuyên”. Chủ nhà hàng cũng chuyển sang người Trung Quốc và chỉ chuyên phục vụ cho khách Trung Quốc. Tương tự, tại số 1 đường Trường Sa, phường Vĩnh Nguyên có một nhà hàng mang tên Nha Trang Sen. Nhà hàng mới mở giữa năm 2017, nhưng đến tháng 11 thì hư hỏng nặng do cơn bão số 12. Sau khi sửa chữa, nhà hàng đã “lột xác”. Bảng hiệu toàn tiếng Trung Quốc, người Việt không được vào ăn uống như trước mà chỉ dành để phục vụ riêng khách Trung Quốc.
Núp bóng kinh doanh
Không chỉ trên lĩnh vực kinh doanh thương mại và lưu trú, các cơ sở sản xuất của người Trung Quốc ở Nha Trang bây giờ đã và đang mọc lên rất nhiều. Dọc theo Đại lộ Nguyễn Tất Thành, đoạn từ UBND xã đến Khu du lịch Diamon Bay đều có các cơ sở này. Ở thôn Phước Lộc có: Công ty TNHH Thương mại mậu dịch Golden Phofilx; cơ sở VD Natural Latex, nằm ở ngã ba đường Nguyễn Khắc Viện - Nguyễn Tất Thành; tiếp đến là cơ sở HA. Thôn Phước Hạ có: Nature Care; Trung tâm Văn hóa Bắc Kinh; Công ty Dịch vụ thương mại Trầm Hương. Ngoài ra, còn có một cơ sở đang xây dựng. Ở thôn Phước Lợi, phía đông Đại lộ Nguyễn Tất Thành là Công ty TNHH Bách Hỷ.
Trở về phía tây bắc trụ sở UBND xã Phước Đồng, sát chân đồi liệt sĩ, ở thôn Phước Tân, có một “Xưởng gia công xà cừ - ngọc trai” khá đồ sộ. Theo một cán bộ mặt trận xã Phước Đồng thì đây nguyên là Trường Cao đẳng Nghề Đại Việt. Sự xuất hiện của “Xưởng gia công xà cừ - ngọc trai” kéo theo sự sầm uất của một đoạn đường hẻm trong thôn. Người dân ở đây đã “nhạy bén” kinh doanh những mặt hàng khách Trung Quốc ưa chuộng và quảng bá hàng hóa hoàn toàn bằng chữ Trung Quốc. Bên cạnh xưởng sản xuất còn có một khu vực đất trống, rộng hàng ngàn m2 đã được đổ bê tông và xây tường bao quanh để làm bến xe cho khách du lịch Trung Quốc hàng ngày đến thăm và mua sắm.
Lãnh đạo Công an xã Phước Đồng cho biết: Những người làm công ở các cơ sở trên địa bàn xã cũng là khách du lịch. Họ làm việc chui nên hàng đêm không dám lưu trú tại cơ sở, mà phải về nhà nghỉ, khách sạn. Phước Đồng có mấy khách sạn ở Hòn Rớ I, Hòn Rớ II đã được người Trung Quốc thuê trọn gói. Họ còn thuê ra tận Phước Long, Vĩnh Nguyên và nhất là Khu du lịch Diamon Bay. Hiện tại, toàn bộ nhà tiền sảnh Hội trường của khu du lịch này đã được cho thuê để bán hàng. Mỗi ngày, hàng chục xe cả chở hàng ngàn khách du lịch Trung Quốc đến đây đông kín cả khu nhà hàng. Cách đây vài năm, việc tìm được một nhà nghỉ ở Phước Đồng là chuyện hơi khó, còn bây giờ thì san sát. Trên Đại lộ Nguyễn Tất Thành và cả trong các thôn, ở đâu cũng dễ dàng tìm ra nhà nghỉ.
Lúng túng trong quản lý
Thực trạng này khiến dư luận đặt biệt quan tâm với những câu hỏi đang được đặt ra: Pháp nhân của các cơ sở sản xuất, nhà hàng, cửa hiệu ở Nha Trang có yếu tố người Trung Quốc là ai? Giấy phép sản xuất, kinh doanh ngành nghề gì? Lâu nay hoạt động ra sao? Việc chuyển đổi chủ từ người Việt Nam sang người Trung Quốc diễn biến như thế nào? Cơ quan nào cấp phép… Chúng ta thử đặt câu hỏi, nếu người Trung Quốc thực lòng vào Việt Nam sản xuất kinh doanh, tại sao không thực hiện theo Luật Đầu tư để được hưởng ưu đãi và được bảo hộ tư cách pháp nhân, tránh rủi ro mà lại phải “núp bóng” để với biết bao rủi ro chờ chực.
Trong các cuộc họp báo về tình hình kinh tế - xã hội của tỉnh, khi đề cập đến vấn đề khách du lịch Trung Quốc, đồng chí Lê Xuân Thân - Trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh, Phó Chủ tịch HĐND tỉnh đã yêu cầu lập đoàn kiểm tra liên ngành để chấn chỉnh. Theo đó phải làm rõ và giải quyết dứt điểm tại sao lại có chuyện người Việt Nam đăng ký kinh doanh cho người Trung Quốc “làm ăn”.
Nguyễn Xuân