Chỉ một cú nhấp chuột, một cuộc điện thoại, người tiêu dùng chuộng hàng xách tay sẽ được các "chuyên gia tư vấn sắc đẹp" đem tới tận nơi hàng loạt mỹ phẩm có thương hiệu nổi tiếng thế giới. Họ đâu ngờ, phía sau những vỏ bọc hoàn hảo ấy là những sản phẩm mập mờ chất lượng...
Chỉ một cú nhấp chuột, một cuộc điện thoại, người tiêu dùng chuộng hàng xách tay sẽ được các “chuyên gia tư vấn sắc đẹp” đem tới tận nơi hàng loạt mỹ phẩm có thương hiệu nổi tiếng thế giới. Họ đâu ngờ, phía sau những vỏ bọc hoàn hảo ấy là những sản phẩm mập mờ chất lượng...
Dễ dàng tìm thấy hàng xách tay
Theo lời giới thiệu của bạn bè và những thông tin lượm lặt trên các trang mạng xã hội, chúng tôi đến địa chỉ 16 đường Phương Sài, TP. Nha Trang để tìm mua một số mỹ phẩm xách tay của Hàn Quốc. Trong căn phòng nhỏ, ngổn ngang những giỏ xách, đồng hồ, bao da có thương hiệu nhưng được sản xuất tại gia. Trên kệ, dưới bàn, dòng mỹ phẩm mang thương hiệu Qob,cre nổi tiếng của Hàn Quốc vứt lăn lóc. Người phụ nữ tên Diệu có khuôn mặt trắng trẻo, liến thoắng tiếp thị về dòng sản phẩm đang bán: “Ở đây, em có đủ các loại mỹ phẩm mang thương hiệu Qob,cre của Hàn Quốc, toàn hàng chính hãng được phân phối bởi một công ty ở Bình Thuận. Chỉ cần dùng các sản phẩm này trong 3 tuần, anh chị sẽ thấy hiệu quả bất ngờ”. Nói rồi Diệu chỉ tay lên gương mặt mình nhằm minh họa cho khách mua có thêm niềm tin: “Trước đây, em chuyên dùng sản phẩm của Nhật, sau đó chuyển sang dùng hàng Qob,cre thấy hiệu quả nên dùng luôn. Nếu dùng như em thì mua 1 bộ giá 1 triệu đồng”. Trong một lô đủ bộ mỹ phẩm từ sữa rửa mặt cho tới các loại kem dưỡng da mà “bà chủ” tiệm mỹ phẩm “chui” đưa ra có giá từ 200.000 đồng đến gần 1 triệu đồng/sản phẩm. Nhìn sản phẩm mang mác Hàn Quốc nhưng chỉ toàn những chữ tượng hình, người mua hàng chỉ có thể đọc được đúng chữ Korea. Hình ảnh bao bì của sản phẩm thì in bị lem mực, nhòe nét. Thấy người mua nghi ngại, Diệu nói: “Cứ yên tâm đi, hàng này đảm bảo chất lượng, đã nhiều người dùng rồi, không tin cứ lên facebook Xi Dieu của em là thấy khách hàng phản hồi à”. Bị nài ép quá, cuối cùng chúng tôi cũng phải mua 1 hộp kem trị mụn “xịn” với giá “bèo” 200.000 đồng.
 |
| Mỹ phẩm xách tay có xuất xứ Nhật Bản nhưng thực chất là hàng Đài Loan, Trung Quốc. |
Dạo qua một loạt địa chỉ khác ở đường Đồng Nai, Đinh Tiên Hoàng, Trần Nhật Duật, 2-4 ở TP. Nha Trang... đâu đâu chúng tôi cũng được chào mời mua các loại mỹ phẩm xách tay. Hàng có xuất xứ ở Mỹ, Hàn, Nhật, Úc... đều có. Chưa thể kiểm định chất lượng của sản phẩm đến đâu, nhưng nhìn qua bao bì được in ấn không mấy tinh xảo cũng đủ để người mua phân vân. Tại địa chỉ 38 Lý Thánh Tôn (TP. Nha Trang), khi chúng tôi hỏi loại thuốc trị mụn được quảng cáo trên mạng của cửa hàng này, chủ tiệm tên Thủy mang ra bộ sản phẩm có thương hiệu The Face Shop của Hàn Quốc gồm 3 loại: sữa rửa mặt giá 210.000 đồng, tuýp bôi mụn giá 150.000 đồng và 1 hộp dưỡng da dùng cho da bị mụn. “Nếu còn e ngại, chị có thể dùng thử loại sữa rửa mặt và tuýp bôi mụn này. Chỉ trong thời gian ngắn, bảo đảm da chị sẽ mịn. Khi nào sạch mụn, chị dùng tiếp loại dưỡng da dành cho da mụn. Ở đây, bọn em bán rẻ hơn hàng chính hãng đến 40% cho một sản phẩm vì hàng này xách tay nên không phải chịu thuế”, chủ tiệm nói. Nghe giá cả có vẻ hấp dẫn, song nhìn lướt qua đống mỹ phẩm không bao bì, nhãn mác, không tem chống hàng giả của công ty sản xuất, chúng tôi lắc đầu bỏ đi.
Phía sau những mỹ phẩm “hàng hiệu”
Dù các dòng mỹ phẩm dưới vỏ bọc hàng xách tay đang được bày bán khắp nơi, xuất hiện nhiều trên các trang mạng xã hội, song có một điều lạ là chưa nơi nào bị kiểm tra, xử lý. Thậm chí, một số người còn vô tư trả lời: “Hàng xách tay thì làm gì có tem quy định của hải quan. Thuận mua vừa bán thôi. Còn chất lượng thì tùy vào da của mỗi người, làm sao biết trước được”. Vì sự quản lý còn lỏng lẻo của các cơ quan chức năng nên mỹ phẩm xách tay được bán trong “thế giới ảo” cũng như các shop mỹ phẩm, quần áo... mập mờ đủ vẻ. Điểm chung của các loại mỹ phẩm xách tay là bao bì đóng gói sản phẩm khá thô sơ, không có nhãn phụ bằng tiếng Việt... và đặc biệt không có tem chống hàng giả của nơi sản xuất.
 |
| Chị Ly bị dị ứng với mỹ phẩm xách tay. |
Đánh vào tâm lý ham rẻ của người tiêu dùng, đa phần các đầu mối cung cấp hàng xách tay chỉ dùng mác hàng ngoại nhằm đưa những sản phẩm nhái hoặc kém chất lượng ra thị trường. Chị Nguyễn Thị Thúy Vy (nhân viên ngân hàng ở Cam Ranh) từng có một thời gian ngắn kinh doanh mặt hàng xách tay bật mí: “Vài trăm ngàn mà muốn sản phẩm có xuất xứ của Nhật, Hàn Quốc thì không thể. Các sản phẩm loại rẻ nhất được phân phối ở những đại lý độc quyền phải có giá từ trên 300.000 đồng, đến tay người tiêu dùng chắc chắn giá phải cao hơn nhiều”. Khi đem những thông tin về sản phẩm của hãng The Face Shop đến đối chứng ở đại lý độc quyền của nhãn hàng này tại 99 Hoàng Văn Thụ (TP. Nha Trang), nhân viên bán hàng ở đây khẳng định: “Nếu ở 38 Lý Thánh Tôn bán sản phẩm của The Face Shop với giá như vậy thì cần phải xem lại. Giá đó chỉ có hàng giả mới có. Hàng xách tay dù không phải chịu thuế cũng không rẻ hơn hàng chính hãng chịu thuế là bao nhiêu. Và điều cơ bản, tuy bất kể là hàng gì nhưng đã là hàng thật thì phải có tem chống hàng giả của nơi sản xuất”.
Trong khi các mặt hàng mỹ phẩm xách tay xuất hiện ngày càng nhiều thì lực lượng kiểm tra của quản lý thị trường lại quá mỏng. Mỗi năm, Chi cục Quản lý thị trường tỉnh phối hợp với Thanh tra Sở Y tế kiểm tra mặt hàng này 1 lần nên khó phát hiện kịp thời sai phạm của các đơn vị kinh doanh. Từ đầu năm đến nay, cơ quan chức năng chưa phát hiện lô mỹ phẩm nào vi phạm. Một nguyên nhân khác là mỹ phẩm xách tay được rao bán qua mạng ngày càng nhiều nên khó kiểm tra, kiểm soát. Cục thương mại điện tử đã ban hành quy định bán hàng qua mạng, nhưng đến nay vẫn chưa có văn bản hướng dẫn… Điều này khiến các cơ quan chức năng gặp khó khăn trong khâu quản lý. Thực tế trên cũng cho thấy, hầu như các cơ sở kinh doanh mỹ phẩm xách tay “chui” lâu nay bị thả nổi…
Tiền mất tật mang
Để kiểm chứng chất lượng mỹ phẩm xách tay, chúng tôi tìm gặp những người từng sử dụng loại mỹ phẩm này. Dường như vẫn chưa hết bực dọc vì “ăn quả đắng”, chị Trần Thị Khánh Ly (phường Phước Tiến, TP. Nha Trang) lấy ra hũ kem làm trắng da với chi chít tiếng Nhật, bức xúc: “Toàn là trò lừa đảo. Thấy hàng ghi “made in Japan”, tưởng đâu là hàng xịn, nào ngờ mới dùng được 2 lần, da mặt tôi nổi đầy mẩn đỏ và bong tróc. Gọi điện thì người bán trấn an đó là dấu hiệu tốt cho thấy kem đang có tác dụng, cố gắng dùng 1 tuần, lớp da cũ sẽ được lột hết, thay vào đó là làn da mịn màng”. Chỉ tay vào gương mặt còn chưa hết mẩn đỏ, chị Ly cho biết: “Qua trang mạng facebook, tôi làm quen với một người bạn ở Ninh Hòa. Thấy chị ta giới thiệu nhà có người ở bên Nhật, thỉnh thoảng gửi mỹ phẩm về nhưng không dùng hết nên đem bán. Tưởng thật, tôi bỏ ra 300.000 đồng để mua một hộp kem làm trắng da. Ai ngờ trắng đâu chẳng thấy, giờ mặt ra thế này”. Đem thương hiệu của sản phẩm mà chị Ly vừa “tậu” được lên mạng so sánh thông tin, chúng tôi thật sự bất ngờ bởi đây là một sản phẩm của Đài Loan, Trung Quốc. Không biết bằng cách nào mà thương hiệu đó lại được “phù phép” bằng hàng loạt chữ Nhật để thành hàng xách tay từ đất nước mặt trời mọc.
 |
| Cô gái tên Diệu đang tiếp thị mỹ phẩm xách tay. |
Chị Phương Uyên, chủ tiệm tóc ở đường Nguyễn Trãi (TP. Nha Trang) cũng là một nạn nhân khác của dòng mỹ phẩm xách tay. Chị kể: “Cách đây hơn 3 tháng, thông qua cô đồng nghiệp giới thiệu mối cung cấp mỹ phẩm xách tay chất lượng mà giá mềm Thấy trên vỏ hộp có tem chống giả nên tôi cũng yên tâm dùng thử. Nhưng dùng chưa hết 1/3 hộp thì da mặt tấy đỏ, nổi mụn li ti. Người bán giải thích là da không hợp với loại mỹ phẩm này nên giới thiệu tôi dùng loại khác. Nhưng dùng loại khác da mặt càng phồng rộp, tấy đỏ hơn. Hoảng quá, tôi đến bệnh viện khám thì bác sĩ cho biết da bị tổn thương nặng, có nguy cơ hủy hoại hoàn toàn nếu tiếp tục sử dụng. Tôi phải điều trị một thời gian dài da mặt mới phục hồi dần nhưng vẫn còn tổn thương, ra nắng là sưng rát, đỏ tấy”.
Đến Bệnh viện Da liễu Khánh Hòa, chúng tôi được biết thời gian qua, Bệnh viện đã tiếp nhận khá nhiều trường hợp bị tổn thương da do dùng những mỹ phẩm không rõ nguồn gốc. Bác sĩ Lê Văn Khoa - Phó Giám đốc Bệnh viện cho biết: “Dùng mỹ phẩm chính hãng đã dễ bị dị ứng, nếu người dùng sử dụng các sản phẩm không rõ nguồn gốc nguy cơ càng lớn hơn. Người nhẹ thì ngứa, da mẩn đỏ, nặng có thể phồng mụn nước và bong tróc da. Nhiều trường hợp để dị ứng nhiều lần, gây nám da, cơ hội phục hồi rất ít”.
Với phụ nữ, được sở hữu một làn da trắng đẹp là ước mơ chính đáng. Nhưng với sự trôi nổi của những mỹ phẩm đội lốt “hàng xách tay” như hiện nay, không biết sẽ còn bao nhiêu nạn nhân bị vỡ mộng. Câu trả lời chỉ có được khi cơ quan chức năng mạnh tay kiểm soát hàng lậu, hàng giả và người tiêu dùng trở nên thông thái hơn khi lựa chọn sản phẩm cho mình.
ĐÌNH LÂM - NGUYỄN KIM
Ông Phạm Văn Hữu - Phó Chi cục trưởng Chi cục Quản lý thị trường tỉnh: Với hàng hóa nhập khẩu, phải có nhãn phụ ghi những thông tin thuộc nội dung bắt buộc bằng tiếng Việt đính kèm nhãn gốc. Người tiêu dùng nên cẩn thận khi mua mỹ phẩm xách tay, vì có thể đây là hàng nhập lậu của Trung Quốc. Một tiêu chí quan trọng người tiêu dùng cần lưu ý là mỹ phẩm thật không thể có giá rẻ.
Bác sĩ Lê Văn Khoa - Phó Giám đốc Bệnh viện Da liễu Khánh Hòa: Người tiêu dùng không nên mua những mỹ phẩm trôi nổi, không rõ nguồn gốc. Khi xảy ra dị ứng, cần lập tức dừng ngay việc dùng mỹ phẩm và đến các bác sĩ chuyên ngành da liễu để được tư vấn, điều trị nhằm tránh những hậu quả đáng tiếc có thể xảy ra.
