Lòng mẹ…

Chiến tranh đã lùi xa, nhưng những vết thương lòng các mẹ Việt Nam anh hùng vẫn còn nặng mang. Dù vậy, các mẹ vẫn kiên trung, vượt qua nỗi đau để tiếp tục sống và coi đây là niềm tự hào bởi chồng, con của các mẹ đã ra đi theo tiếng gọi thiêng liêng của Tổ quốc.

Tám lần tiễn chồng, con đi…

Men theo con đường làng thẳng tắp, chúng tôi tìm đến nhà mẹ Việt Nam Anh hùng Cao Thị Mau (xã Ninh Thọ, Ninh Hòa, Khánh Hòa). Năm nay, mẹ Mau đã bước sang tuổi 81, cái tuổi xưa hay hiếm. Sức khỏe của mẹ tuy đã suy giảm, nhưng trí nhớ vẫn còn khá minh mẫn. Thắp nén nhang lên bàn thờ chồng là liệt sĩ Bùi Hữu Định và hai con là liệt sĩ Bùi Hữu Tính, Bùi Thị Qua, mẹ Mau bồi hồi kể cho chúng tôi nghe về những ký ức xưa.

Quê mẹ ở Đức Phổ, Quảng Ngãi. 5 tuổi, mẹ theo gia đình  vào Ninh Hòa sinh sống. 19 tuổi, mẹ làm dâu. Đám cưới chỉ có một cơi trầu làm lễ rồi nên nghĩa vợ chồng. Mẹ sinh được 7 người con (5 trai, 2 gái) và khi các con lớn lên đều lần lượt theo bố làm cách mạng. Bản thân mẹ cũng tham gia cách mạng, với nhiệm vụ tiếp tế lương thực nuôi bộ đội ở căn cứ cách mạng Đá Bàn. Mẹ Mau nhớ lại: “Ngày đó mẹ khỏe lắm, vừa làm ruộng, vừa tiếp tế lương thực cho bộ đội, lại nuôi con nhỏ và còn lo chạy giặc, cứ luôn tay, luôn chân mà không biết mệt”. Trong những năm tháng làm nhiệm vụ, mẹ đã 5 lần bị địch giam cầm, tra tấn. Nhưng với tấm lòng kiên trung, căm thù giặc ngoại xâm, mẹ quyết không khai báo nơi đóng quân của bộ đội. Vì không thể lấy được lời khai, quân địch phải thả mẹ về. Rồi mẹ tiếp tục làm cách mạng cho đến ngày đất nước giải phóng. Cũng trong những năm tháng khói lửa ấy, mẹ lần lượt tiễn đưa chồng và 7 người con lên đường làm cách mạng. Lúc đó, lòng mẹ vừa mừng, vừa lo. Mừng vì các con mẹ đã trưởng thành và giác ngộ cách mạng; lo vì chiến trường lửa đạn hiểm nguy.

 

Hàng ngày, mẹ Cao Thị Mau đều thắp hương cầu nguyện chồng và 2 con liệt sĩ phù hộ cho con, cháu được bình an.

 
Cũng như mẹ Mau, mẹ Trần Thị Nhị (Khu tái định cư Sông Lô, xã Phước Đồng, TP. Nha Trang) từng là một cô du kích địa phương kiên trung. Mẹ Nhị sinh năm 1925, trong một gia đình yêu nước ở Đức Phổ, Quảng Ngãi. Lúc còn nhỏ, thấy các anh, chị làm cách mạng, mẹ cũng tham gia làm giao liên, đưa thư cho cơ sở, rải truyền đơn. Lớn lên, mẹ xung phong vào Vệ quốc đoàn và chăm sóc bộ đội bị thương ở chiến trường Sa Huỳnh (Quảng Ngãi). Trong thời gian này, mẹ gặp và kết hôn với ông Nguyễn Trãi (hay Nguyễn Đăng Me) và lần lượt sinh được 8 người con (6 trai, 2 gái). Cứ tưởng cuộc đời của mẹ ấm áp mãi cùng con nơi làng quê thanh bình. Nhưng đất nước còn chia cắt, bom đạn quân thù còn gieo rắc khắp mọi miền, như bao bà mẹ Việt Nam lúc ấy, mẹ Nhị đã lần lượt tiễn đưa 8 người con lên đường theo tiếng gọi thiêng liêng của Tổ quốc. Cứ mỗi lần tiễn con đi đánh giặc, lòng mẹ lại tràn đầy sự âu lo. Ngày nào mẹ cũng thắp hương cầu khấn ông bà tổ tiên phù hộ cho chồng và các con được bình an, mạnh khỏe.

Ba lần mẹ khóc thầm lặng lẽ!

 

Hàng năm, các cấp, các ngành đều đến thăm hỏi, động viên, an ủi mẹ Nhị.

Hiếm có dân tộc nào trên thế giới lại trải qua nhiều mất mát, hy sinh vì độc lập tự do của đất nước như dân tộc Việt Nam. Cũng hiếm có nơi nào trên thế giới lại có nhiều bà mẹ hiến dâng những giọt máu, những người con cho Tổ quốc như những bà mẹ Việt Nam. 8 lần tiễn chồng, con đi đánh giặc cứu nước thì 3 lần mẹ Cao Thị Mau khóc thầm lặng lẽ. Năm 1968, mẹ nhận được tin chồng hy sinh khi vừa hoàn thành nhiệm vụ đưa bộ đội lên căn cứ cách mạng Đá Bàn trở về. Nỗi đau mất chồng chưa nguôi thì cũng trong năm này, mẹ lại nhận được tin con trai đầu Bùi Hữu Tính vĩnh viễn nằm lại chiến trường khi mới 17 tuổi. Nỗi đau lại nặng nề hơn khi cô con gái Bùi Thị Qua vừa bước sang tuổi 18 cũng nằm lại quê hương Khánh Hòa sau một trận đánh lớn năm 1974. Đưa tay gạt những giọt lệ đang lăn dài trên đôi gò má đã nhăn nheo, mẹ Mau chia sẻ: “Mỗi lần nhận được tin báo chồng và con hy sinh, từng khúc ruột của mẹ quặn thắt, đau nhói. Thế nhưng, nén nỗi đau vào lòng, mẹ vẫn tiếp tục phục vụ cách mạng và nuôi những người con còn lại đến tuổi trưởng thành để tiếp bước cha anh lên đường tòng quân”.

Với mẹ Trần Thị Nhị, 8 lần tiễn chồng, con lên đường tham gia cách mạng thì 3 lần lòng mẹ đau đớn vì chồng và 2 con trai vĩnh viễn nằm lại chiến trường. Mẹ Nhị bồi hồi kể: “Năm 1964, mẹ tiễn người con trai thứ 3 là Nguyễn Phải theo các anh, chị lên đường đánh giặc. Vào chiến trường, con của mẹ tham gia nhiều trận đánh lớn và lập được nhiều chiến công, được cấp trên khen ngợi. Niềm vui chưa được lâu thì đến năm 1968 mẹ nhận được tin con trai mẹ hy sinh khi mới 14 tuổi...”. Đến năm 1975, mẹ Nhị tiếp tục đón nhận nỗi buồn lớn khi chồng và con trai thứ 4 hy sinh. Kể đến đây mẹ Nhị im lặng như đang cố nén nỗi buồn, mắt mẹ nhìn vào cõi xa xăm vô định. Dẫu biết sự hy sinh của các anh đã được Tổ quốc ghi công, nhưng sự mất mát của mẹ thì không gì có thể bù đắp được.

 

Mỗi lần các cháu về thăm, mẹ Cao Thị Mau lại kể chuyện về ông và các cô, bác cho các cháu nghe.

Cả cuộc đời mẹ Nhị, mẹ Mau đều hết lòng vì nước, vì dân, sẵn sàng hiến dâng cho Tổ quốc những gì quý giá nhất. Giờ đây, niềm vui và tự hào lớn nhất của các mẹ là thấy con, cháu trưởng thành, chăm ngoan, học giỏi và thường xuyên lui tới thăm hỏi, trò chuyện với các mẹ. Mẹ Nhị cho biết: “Mẹ không cần gì nhiều, ngày xưa gian khó, chiến tranh ác liệt là thế mà còn sống được, giờ hòa bình là hạnh phúc lắm rồi, không phải lo gì nữa, chỉ mong sống yên bình, hạnh phúc nốt quãng thời gian còn lại cùng con, cháu”.    

 
Hiện nay, mẹ Trần Thị Nhị còn 6 người con, hơn 50 người cháu và hơn 20 chắt. Các con cháu của mẹ đều thành đạt trong cuộc sống. Hiện mẹ đang sống chung với người con trai đầu là Nguyễn Thành Long, thương binh 3/4. Cuộc sống của mẹ khá đầy đủ, các con cháu chăm sóc mẹ rất chu đáo. Bên cạnh đó, các cấp, ngành, địa phương cũng đã cấp đất và hỗ trợ kinh phí xây dựng cho mẹ một căn nhà khang trang, rộng hơn 40m2.

Mẹ Cao Thị Mau còn 5 người con, 9 người cháu và 1 chắt. Hầu hết các con cháu của mẹ đều thành đạt trong cuộc sống, phần lớn làm công chức Nhà nước. Hiện nay, mẹ Mau sống một mình trong căn nhà khang trang rộng hơn 50m2 được các cấp, ngành, địa phương hỗ trợ kinh phí xây dựng. Hàng ngày, các con cháu thường xuyên lui tới chăm sóc, an ủi, động viên mẹ.

Trong cuộc sống gia đình, làng xóm, các mẹ đều là những “cây cao bóng cả”, tích cực vận động con cháu đẩy mạnh sản xuất, học hành đỗ đạt, chấp hành tốt các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và quy định của địa phương. Mẹ Mau cho biết: “Các con, cháu của mẹ luôn sống lễ phép, hiếu thảo với ông bà, cha mẹ, giữ gìn tình làng nghĩa xóm, đó là điều mẹ vui mừng nhất. Những tình cảm đó là niềm động viên, an ủi lớn nhất đối với mẹ lúc xế chiều”.

VĂN GIANG