Tôi làm nghề tự do, tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện thì số tiền phải đóng và tiền lương hưu được tính thế nào? Nay tôi đã 45 tuổi, nếu tham gia thì có bị ảnh hưởng bởi thời gian đóng không?
Hỏi: Tôi làm nghề tự do, tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH) tự nguyện thì số tiền phải đóng và tiền lương hưu được tính thế nào? Nay tôi đã 45 tuổi, nếu tham gia thì có bị ảnh hưởng bởi thời gian đóng không?
Phan Tấn Long (huyện Vạn Ninh, Khánh Hòa)
Trả lời: Ở tuổi ông hoặc lớn tuổi hơn cũng không trở ngại gì khi tham gia BHXH tự nguyện. Theo Luật BHXH, người tham gia BHXH tự nguyện là công dân Việt Nam từ đủ 15 tuổi trở lên và không thuộc đối tượng là người lao động phải tham gia BHXH bắt buộc. Đây là loại hình BHXH do Nhà nước tổ chức mà người tham gia được lựa chọn mức đóng, phương thức đóng phù hợp với thu nhập của mình và Nhà nước có chính sách hỗ trợ tiền đóng BHXH để người tham gia hưởng chế độ hưu trí và tử tuất.
Mức đóng hàng tháng bằng 22% mức thu nhập tháng do người tham gia BHXH tự nguyện lựa chọn. Mức thu nhập tháng thấp nhất bằng mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn và cao nhất bằng 20 lần mức lương cơ sở tại thời điểm đóng. Mức chuẩn hộ nghèo khu vực nông thôn giai đoạn 2022-2025 theo Nghị định số 07/2021 của Chính phủ là 1.500.000 đồng. Người tham gia được chọn phương thức đóng hàng tháng, 3 tháng một lần, 6 tháng một lần, 12 tháng một lần, đóng một lần cho nhiều năm về sau nhưng không quá 5 năm một lần, đóng một lần cho những năm còn thiếu đối với người đã đủ điều kiện về tuổi để hưởng lương hưu nhưng thời gian đóng BHXH còn thiếu không quá 10 năm thì được đóng cho đủ 20 năm để hưởng lương hưu.
Mức lương hưu hàng tháng được tính bằng 45% mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH và tương ứng với số năm đóng BHXH như sau: Lao động nam nghỉ hưu từ năm 2022 trở đi là 20 năm; lao động nữ nghỉ hưu từ năm 2018 trở đi là 15 năm. Sau đó cứ thêm mỗi năm, người lao động được tính thêm 2%, mức tối đa bằng 75%.
Điều kiện hưởng lương hưu là khi đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định của Bộ luật Lao động và có đủ 20 năm đóng BHXH trở lên. Trường hợp người lao động đã đủ điều kiện về tuổi nhưng thời gian đóng BHXH chưa đủ 20 năm thì được đóng cho đến khi đủ 20 năm để hưởng lương hưu.
Luật sư NGUYỄN THIỆN HÙNG
