Hiện nay, các loại gia vị không có nguồn gốc xuất xứ, không nhãn mác ghi thành phần, hạn sử dụng… đang được bày bán nhiều tại các cửa hàng đồ khô, thực phẩm.
Hiện nay, các loại gia vị không có nguồn gốc xuất xứ, không nhãn mác ghi thành phần, hạn sử dụng… đang được bày bán nhiều tại các cửa hàng đồ khô, thực phẩm.
Tiện dụng, ngon miệng
Trước đây, mỗi lần chế biến món ăn, ngoài nguyên liệu chính, bà Mai Thị Vân (phường Phương Sài, TP. Nha Trang) phải chuẩn bị đầy đủ các gia vị như: mắm, muối, hạt tiêu, bột ngọt... Nhưng gần đây, loại gia vị được dùng nhiều nhất trên kệ bếp của gia đình bà là hạt nêm và gia vị tổng hợp. Theo bà Vân, các loại gia vị này không những tiện dụng mà còn có hương vị đậm đà, ngon miệng hơn hẳn các gia vị nấu ăn truyền thống. Còn bà M., chủ quán phở bò, bún riêu trên đường 23-10 (TP. Nha Trang) tiết lộ, trước đây, khi nấu nước lèo cho món phở, bà phải chuẩn bị vài ký xương heo thì nước lèo mới thơm ngon, hấp dẫn. Nhưng nay, xương hầm chỉ là phụ, chỉ cần thêm một ít hạt nêm, vài viên phở bò, phở gà giá 5.000 đồng là đã có nồi nước lèo hương vị đậm đà, ngon ngọt đặc trưng. Đối với món bún chả cũng vậy, nếu không ướp thịt bằng ngũ vị hương hoặc gói gia vị tổng hợp thì thịt nướng không dậy mùi, kém hấp dẫn…
Hiện nay, trên thị trường, gia vị rất đa dạng về chủng loại, hương vị, có thể dễ dàng tìm mua tại các siêu thị, cửa hàng, sạp chợ. Phổ biến nhất là hạt nêm và gói gia vị tổng hợp để nấu các món như: bún bò, bò kho, cà ri, bún riêu, hủ tiếu, phở, cá kho, thịt kho, canh chua, lẩu… Tùy theo món ăn mà đầu bếp lựa chọn các gói gia vị dạng viên, bột hoặc nước. Quan sát trên các sản phẩm có đóng gói bao bì, chúng tôi thấy thành phần chủ yếu của các sản phẩm này là chất điều vị, hương liệu tổng hợp, chất tạo màu, chất điều chỉnh độ axit, chất bảo quản…
 |
| Thận trọng với gia vị không nhãn mác |
Coi chừng hàng không nhãn mác
Ghé vào một sạp hàng đồ khô tại chợ Xóm Mới (TP. Nha Trang) để hỏi mua các loại gia vị nấu bún bò, hủ tiếu, chủ sạp hàng khuyên chúng tôi nên chọn mua các loại hạt nêm và viên gia vị cô đặc vì vừa rẻ, vừa tiện dụng, lại hợp khẩu vị đa số khách hàng. Hạt nêm mua theo ký (không có bao bì, nhãn hiệu) giá khoảng 30.000-50.000 đồng/kg, rẻ hơn nhiều so với hạt nêm đóng gói của các nhãn hiệu nổi tiếng. Chỉ cần vài viên phở bò cô đặc bỏ vào nồi nước là có thể thay thế cho nước hầm xương. Ngoài ra, còn có các loại ngũ vị hương, gia vị dạng bột dùng để ướp thịt, đủ vị chua, cay, mặn, ngọt. Nếu mua theo ký thì giá các loại gia vị từ 40.000 đến 60.000 đồng/kg tùy loại; mua gói nhỏ thì giá từ 3.000 đến 10.000 đồng/gói. Trả lời câu hỏi của chúng tôi về độ an toàn của các gia vị này, người bán cho biết: “Mỗi lần, tôi bán vài chục ký gia vị cho khách quen là chủ các quán ăn. Họ nấu cho khách hàng ăn nhiều năm nay rồi, chưa thấy ai bị ngộ độc bao giờ…”.
Vào một sạp hàng đồ khô khác tại chợ Đầm (TP. Nha Trang) để hỏi mua nguyên liệu ướp thịt nướng, chúng tôi được chủ quầy lấy ra các gói nilon nhỏ đựng bột màu vàng sậm. “Mua lẻ thì bán theo gói nhỏ, giá 5.000 đồng, mua nhiều thì tính theo ký” - chủ sạp hàng vừa nói vừa chỉ tay vào các bao nilon đựng gia vị đủ màu sắc. Chúng tôi thấy hầu hết các sản phẩm đều không có nhãn mác hoặc chỉ dán nhãn tên sản phẩm, không có bất cứ thông tin gì về thành phần, hạn dùng hay hướng dẫn sử dụng, bảo quản. Tại nhiều sạp hàng khác, gia vị không rõ nguồn gốc, xuất xứ, không nhãn mác được bày bán tràn lan. Một số sản phẩm có bao bì chữ Trung Quốc, nhưng đa số người bán đều nói là hàng trong nước sản xuất hoặc hàng nhập của Thái Lan.
Theo quy định của Bộ Y tế, đa số các gia vị có mặt trên thị trường đều sử dụng phụ gia thực phẩm để tạo màu, tạo mùi vị. Phụ gia thực phẩm phải được công bố hợp quy hoặc công bố phù hợp quy định an toàn thực phẩm trước khi sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu và dùng để sản xuất, chế biến thực phẩm. Bộ Y tế cũng quy định danh mục và liều lượng các chất phụ gia được phép sử dụng trong thực phẩm; đồng thời nghiêm cấm sử dụng phụ gia thực phẩm không có trong danh mục này và không rõ nguồn gốc xuất xứ. Các sản phẩm không có xuất xứ rõ ràng có thể tiềm ẩn nguy cơ gây hại cho sức khỏe (gây ngộ độc cấp tính hoặc tích lũy dần dần trong cơ thể) vì không được kiểm soát về nguyên liệu, thành phần, chỉ tiêu chất lượng…
T.V
