Cao điểm chống khai thác IUU

Dự kiến tháng 10-2022, đoàn thanh tra của Ủy ban Châu Âu (EC) sẽ đến Khánh Hòa để kiểm tra việc thực thi các khuyến nghị của EC về cảnh báo "thẻ vàng" đối với sản phẩm thủy sản xuất khẩu của Việt Nam. Để chuẩn bị đón đoàn, tỉnh đã chủ động mở đợt cao điểm kiểm tra, xử lý các hành vi vi phạm trong khai thác thủy sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (khai thác IUU), nhằm góp phần cùng cả nước gỡ cảnh báo "thẻ vàng" của EC.

Dự kiến tháng 10-2022, đoàn thanh tra của Ủy ban Châu Âu (EC) sẽ đến Khánh Hòa để kiểm tra việc thực thi các khuyến nghị của EC về cảnh báo “thẻ vàng” đối với sản phẩm thủy sản xuất khẩu của Việt Nam. Để chuẩn bị đón đoàn, tỉnh đã chủ động mở đợt cao điểm kiểm tra, xử lý các hành vi vi phạm trong khai thác thủy sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (khai thác IUU), nhằm góp phần cùng cả nước gỡ cảnh báo “thẻ vàng” của EC.

Đạt nhiều kết quả, nhưng vẫn còn khó khăn

Những năm qua, tỉnh đã triển khai quyết liệt việc chống khai thác IUU, qua đó đã đạt được nhiều kết quả tích cực. Hầu hết ngư dân đã nhận thức được khai thác IUU là hành vi vi phạm pháp luật về thủy sản. Từ tháng 10-2018 đến nay, không có tàu cá của Khánh Hòa vi phạm vùng biển nước ngoài. Các chủ tàu, thuyền trưởng đã tuân thủ nghiêm việc khai báo khi tàu rời cảng, cập cảng lên cá, mang đầy đủ giấy tờ đăng ký, đăng kiểm, chứng chỉ, trang thiết bị an toàn hàng hải, thiết bị khai thác khi cho tàu vươn khơi; những hành vi vi phạm về khai thác IUU đã bị xử phạt nghiêm; việc vận hành hệ thống giám sát hành trình tàu cá đã mang lại hiệu quả cao trong quản lý hoạt động đội tàu khai thác, qua đó cảnh báo, ngăn chặn, xử lý kịp thời các hành vi khai thác IUU. Cùng với đó, việc kiểm tra, kiểm soát, quản lý hoạt động tàu cá đã có hiệu quả, hồ sơ xác nhận, chứng nhận được lưu trữ khoa học, đảm bảo việc truy xuất nhanh chóng, chính xác; hệ thống cảng cá được đầu tư nâng cấp, mở rộng đã góp phần nâng cao chất lượng dịch vụ hậu cần nghề cá…

Tuy nhiên, việc chống khai thác IUU của tỉnh vẫn còn một số khó khăn. Toàn tỉnh chỉ có cảng cá Hòn Rớ đủ điều kiện thực hiện xác nhận nguồn gốc thủy sản khai thác nên ảnh hưởng đến việc xác nhận nguồn gốc của các tàu cá ở địa bàn xa; vẫn còn 15 tàu cá có chiều dài 15m trở lên chưa lắp đặt thiết bị giám sát hành trình; 58 tàu cá chưa gia hạn, cấp giấy chứng nhận an toàn vệ sinh thực phẩm tàu cá; nhiều tàu cá tạm ngưng kết nối dịch vụ VMS nên gây khó khăn trong công tác quản lý đội tàu. Vùng biển giáp ranh giữa Việt Nam và các nước trong khu vực chưa được phân định nên tiềm ẩn nhiều rủi ro khi ngư dân hoạt động trong các vùng biển này. Cụ thể như trường hợp 4 tàu cá của ngư dân trong tỉnh đang hoạt động trong ranh giới cho phép khai thác trên hệ thống giám sát tàu cá vẫn bị lực lượng chức năng Malaysia bắt giữ, dẫn ra khỏi vùng biển Việt Nam.

Tại cuộc họp trực tuyến với Ban Chỉ đạo quốc gia về IUU mới đây, ông Đinh Văn Thiệu - Phó Chủ tịch UBND tỉnh, Trưởng ban Chỉ đạo chống khai thác IUU tỉnh cho biết: Để thực hiện tốt nhiệm vụ chống khai thác IUU và chuẩn bị đón đoàn thanh tra EC, tỉnh kiến nghị các bộ, ngành Trung ương sớm đàm phán phân định ranh giới biển Việt Nam với các quốc gia liên quan nhằm quản lý hoạt động khai thác hải sản tốt hơn; tăng cường các lực lượng tuần tra trên các vùng biển nhằm ngăn ngừa, giảm thiểu tình trạng tàu cá Việt Nam vi phạm vùng biển nước ngoài và kịp thời hỗ trợ, cứu hộ tàu cá Việt Nam khi gặp nạn trên biển; có phương án hỗ trợ cước phí thuê bao vệ tinh cho chủ tàu lắp đặt thiết bị giám sát hành trình tàu cá…

Thực hiện nghiêm các giải pháp chống khai thác IUU

Cũng tại cuộc họp trực tuyến với các địa phương, Phó Thủ tướng Lê Văn Thành - Trưởng ban Chỉ đạo quốc gia về chống khai thác IUU nhấn mạnh: Việc gỡ “thẻ vàng” và tuyệt đối không để EC rút “thẻ đỏ” là nhiệm vụ rất cấp bách, có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đến đời sống của ngư dân, ngành xuất khẩu thủy sản, cũng như uy tín, thương hiệu quốc gia trên trường quốc tế. Phó Thủ tướng yêu cầu, thời gian tới, toàn hệ thống chính trị từ Trung ương đến địa phương phải tập trung thực hiện nghiêm các giải pháp chống khai thác IUU, kiên quyết gỡ cảnh báo “thẻ vàng” của EC. Các địa phương phải tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền đến ngư dân về chủ trương, đường lối của Đảng, pháp luật của Nhà nước trong phòng, chống khai thác IUU; lợi ích khi được gỡ bỏ “thẻ vàng”… để người dân tự giác thực hiện; khẩn trương tổ chức chiến dịch cao điểm về kiểm tra chống khai thác IUU, qua đó xử lý nghiêm những trường hợp vi phạm, nhất là vi phạm về lắp đặt thiết bị giám sát hành trình, cấp phép khai thác, truy xuất nguồn gốc thủy sản…

Nhận thức rõ việc gỡ “thẻ vàng” của EC là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu hiện nay nên từ giữa tháng 8, Ban Chỉ đạo chống khai thác IUU tỉnh đã chủ động ban hành kế hoạch đón và làm việc với đoàn thanh tra EC về chống khai thác IUU; yêu cầu các cơ quan chức năng, địa phương trong tỉnh chủ động mở đợt cao điểm kiểm tra, xử lý hành vi khai thác IUU; thành lập, giao nhiệm vụ cụ thể cho 2 nhóm công tác để tổ chức thực hiện tốt nhiệm vụ này. Trong đó, một nhóm tổ chức tuần tra, kiểm soát chống khai thác IUU trên biển và một nhóm kiểm tra tại bờ, thực hiện công tác kiểm soát tàu cá ra vào cảng, kiểm soát sản lượng cập bến; xác nhận nguồn gốc nguyên liệu, hồ sơ kiểm soát tàu cá, kiểm soát sản lượng qua cảng; chứng nhận thủy sản khai thác.

Theo ông Lê Tấn Bản - Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Chỉ đạo chống khai thác IUU tỉnh, trong đợt cao điểm này, tỉnh tăng cường thông tin, tuyên truyền đến các chủ tàu, ngư dân trên địa bàn về chống khai thác IUU, đảm bảo không xảy ra tình trạng ngư dân vi phạm khai thác tại vùng biển nước ngoài; phân công, chỉ đạo cơ quan đầu mối của địa phương phối hợp chặt chẽ với các cơ quan liên quan trong việc tiếp nhận xử lý thông tin tàu cá mất tín hiệu kết nối. Các huyện, thị xã, thành phố khẩn trương rà soát các tàu cá không còn hiện diện ở địa phương, phối hợp với Chi cục Thủy sản thực hiện thủ tục xóa đăng ký; có giải pháp để các chủ tàu thực hiện lắp đặt thiết bị giám sát hành trình trên tàu cá, đăng ký, gia hạn giấy phép khai thác thủy sản, giấy chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm tàu cá. Đồng thời, chỉ đạo UBND cấp xã giám sát, nắm chắc vị trí, thông tin các tàu cá từ 15m trở lên, nhất là các tàu cá chưa lắp đặt thiết bị giám sát hành trình và tạm ngưng dịch vụ kết nối thiết bị giám sát hành trình; yêu cầu các chủ tàu duy trì hoạt động thiết bị giám sát hành trình 24/24 giờ khi đi khai thác…

HẢI LĂNG