Ảm đạm vụ kiệu Tết

Năm nay, do thời tiết không thuận lợi, đặc biệt là đợt mưa lũ vừa qua đã gây thiệt hại nặng nề cho người trồng kiệu ở huyện Cam Lâm và TP. Cam Ranh. Bên cạnh năng suất và chất lượng kém, giá kiệu đang giảm mạnh khiến vụ kiệu Tết của người dân thất thu.

Thiệt hại nặng vì lũ

Ông Đoàn Văn Danh (thôn Tân Sinh Đông, Cam Thành Bắc, Cam Lâm, Khánh Hòa) cho biết, đợt mưa lũ mới đây đã làm hơn 3.000m2 (3 sào) kiệu gần ngày thu hoạch của ông gần như mất trắng. Số còn lại khoảng 500m2 rất khó khắc phục bởi củ bị nê nước, hư hỏng, đồng thời chẻ đôi, chẻ ba, chất lượng giảm sút. Gia đình ông đầu tư cho mỗi sào kiệu bình quân 20 triệu đồng, tổng cộng 60 triệu đồng, bây giờ may lắm chỉ thu được 5 - 6 triệu đồng.

Theo ông Lâm Ngọc Xuyên - Chủ tịch Hội Nông dân xã Cam Thành Bắc, toàn xã có hơn 10ha kiệu, tập trung tại các thôn: Tân Phú, Tân Sinh Đông... Mưa lũ đã làm ngập, xói lở, vỡ liếp, trôi rác (tức lá mía tủ gốc), rất khó hồi phục. Tuy nhiên, công tác thống kê thiệt hại đang gặp khó khăn, bởi đường ra đồng nhiều nơi vẫn còn ngập, không thể tiếp cận.

Xã Cam Thành Nam, Cam Ranh - thủ phủ cây kiệu của tỉnh cũng bị thiệt hại khá nặng do mưa lũ. Những khu vực trồng kiệu nằm gần suối, đường nước chảy bị hư hỏng 30 - 40%; khu vực cao, xa dòng chảy thiệt hại ít hơn, khoảng 10%. Ông Nguyễn Văn Thao (thôn Quảng Hòa) cho hay, vụ kiệu năm nay nắng mưa thất thường, nạn sâu dòi chưa khắc phục được. Đặc biệt, mưa lũ cuối vụ gây xói lở nên kiệu phát triển không đạt như những năm trước. Ông trồng 1,7ha, mưa lũ xói lở thiệt hại 30 - 40%. Nếu rác không trôi thì kiệu có thể hồi phục, nhưng không còn rác thì kiệu khó khắc phục, chất lượng giảm sút nhiều. May mắn là ông đã bán sớm 6 sào kiệu trước lũ với giá 25 triệu đồng/sào, nếu không thiệt hại sẽ rất lớn.

Theo các cơ quan chức năng, do sâu bệnh, giá cả bấp bênh nên hiện nay, người trồng kiệu không còn mặn mà, dẫn tới diện tích giảm sút. 2 năm gần đây, diện tích kiệu tại Cam Lâm duy trì vài chục héc-ta, Cam Ranh khoảng 20ha, chủ yếu là xã Cam Thành Nam. Người trồng kiệu phải tìm các khu vực khác để thay đất nhằm cứu vãn nạn sâu dòi đang hoành hành.

Giá giảm

Theo những người trồng kiệu có kinh nghiệm, mọi năm, vào thời điểm này, thương lái các nơi đã đổ về mua kiệu, chuẩn bị cho vụ Tết. Nhưng hiện tại, các vùng trồng kiệu vẫn mỏi mắt đợi thương lái. Nguyên nhân do năm nay năng suất kiệu kém (1,2 - 1,3 tấn/sào), chất lượng không đảm bảo nên thương lái không chuộng. Trong khi đó, một số nơi khác như: vùng Bác Ái, tỉnh Ninh Thuận hay La Gi, tỉnh Bình Thuận những năm trước kiệu phát triển chưa nhiều, nhưng hiện nay diện tích mở rộng đáng kể nên cũng chia bớt thị phần với Khánh Hòa.

Kiệu gần ngày thu hoạch tại xã Cam Thành Nam, Cam Ranh.

Về giá kiệu, năm ngoái vào thời điểm này, kiệu đẹp có giá 36 - 40 triệu đồng/sào nhưng hiện nay chỉ có 20 triệu đồng/sào. Bên cạnh đó, tín hiệu phản hồi từ thị trường kiệu TP. Hồ Chí Minh những ngày gần đây rất trầm lắng. Những người có hàng gửi bán sớm tại các vựa ở Sài Gòn cho biết, giá kiệu hiện nay chỉ 20.000 đồng/kg.

Mặt khác, công lao động tăng nhanh càng khiến người trồng kiệu lao đao. Theo ông Ngô Văn Nhẹ - Chủ tịch Hội Nông dân xã Cam Thành Nam, trước đây, công lao động nữ 100.000 - 110.000 đồng/công, hiện nay tăng lên 160.000 - 180.000 đồng; công lao động nam cũng tăng từ 200.000 đồng lên 250.000 - 300.000 đồng/công. 1 sào kiệu chỉ riêng tiền công trồng mất 4 - 5 triệu đồng. Đáng nói, tuy ngày công cao nhưng việc điều công lại rất khó khăn do phần lớn lao động thời vụ đi làm việc tại các công trường, khu nghỉ dưỡng tại Cam Ranh, hay Bãi Dài, Cam Lâm có thu nhập ổn định hơn.

Hiện nay, chính quyền các địa phương thu thập số liệu, thống kê thiệt hại để hỗ trợ người dân trồng kiệu cũng như các cây trồng khác. Bên cạnh đó, khuyến cáo nông dân những khu vực cao nên chuyển trồng những cây khác có hiệu quả hơn như: xoài, táo; các vùng thấp, dễ xói lở hạn chế trồng kiệu để tránh thất thu trong mùa mưa lũ.

V.LẠC