Trong cái ồn ã của phố thị với biết bao nhiêu món ăn, hàng ăn đa dạng, bánh căn đôi khi lạc lõng ở một mái hiên nhà, dưới gốc cây cổ thụ hay nằm lọt thỏm ở một góc chợ. Không ai chú ý đến loại bánh vẫn được gọi đùa là bánh nhà nghèo, bánh nhà quê.
Trong cái ồn ã của phố thị với biết bao nhiêu món ăn, hàng ăn đa dạng, bánh căn đôi khi lạc lõng ở một mái hiên nhà, dưới gốc cây cổ thụ hay nằm lọt thỏm ở một góc chợ. Không ai chú ý đến loại bánh vẫn được gọi đùa là bánh nhà nghèo, bánh nhà quê. Vậy mà đến nay, loại bánh ấy ở Nha Trang đã trở nên được ưa chuộng và được giới thiệu như một thành phần ẩm thực Việt trong các buổi tiệc buffet ở khách sạn 3, 4 sao hay trong những không gian ẩm thực rất riêng.
 |
Cách đây khoảng 5-7 năm, muốn ăn bánh căn phải đi từ sáng sớm, nhất là lúc tiết trời se lạnh hay đang trong cơn mưa sớm, khách phải phóng xe đi dọc theo các con đường làng ở thị trấn Diên Khánh hay những con phố nhỏ ở Nha Trang. Những hàng bánh căn thường gắn liền với hình ảnh một người phụ nữ ngồi trên chiếc đòn canh chiếc lò đất đang đỏ lửa than, cứ thế đổ bột để trong một chiếc nồi nhôm hay xô nhựa vào khuôn mà đúc. Khách ngồi lấy sẵn mắm nước hoặc mắm nêm pha, cho vào thêm ít hành tao mỡ, đợi chiếc bánh còn nóng hổi vừa vớt ra, bỏ ngập trong chén nước mắm, ăn nóng. Chiếc bánh căn Nha Trang hoàn toàn khác với nhiều nơi khác, đó là bột được làm bằng cách ngâm gạo với cơm nguội, xay ra, nhờ đó chiếc bánh khi chín trong khuôn đất nở phồng lên và rất xốp. Nếu ở Phan Thiết, người ta ăn kèm với trứng vịt luộc thì ở Nha Trang, trứng được đập ra, đánh lên rồi đổ vào chiếc bánh đã nướng chín. Khi đó trứng sẽ phồng lên cùng chiếc bánh. Sự hấp dẫn khi ăn bánh căn còn là những lát xoài xanh băm sợi trộn vào chén mắm, hoặc ăn thêm cá thu, cá chù, cá bò kho lạt. Bánh căn là món ăn rất rẻ tiền, ngồi ăn no nê chỉ mất vài ngàn đồng. Còn người bán khi hết khách lại ngưng đúc bánh, vì bánh căn chỉ ngon khi vừa đúc xong.
Rồi khách du lịch khi đến Nha Trang bỗng thích ăn bánh căn, người dân địa phương cũng thích ăn loại bánh này vào buổi sáng thay vì phở, bún. Khi cuộc sống đã quá đầy đủ thì món ăn ngon đôi khi chỉ là ngồi bên bếp lửa than đang reo, đợi từng chiếc bánh bột nướng vừa chín tới, bỏ vào chén mắm, thưởng thức cái ngon của chiếc bánh với lớp vỏ giòn giòn, vị chua của xoài non, vị cay của ớt. Ăn như thế mới cảm thấy món ăn chỉ là bột nướng mà ngon lạ kỳ. Từ nhu cầu đó, giờ đây khắp đường phố Nha Trang, các hàng bánh căn đã trở thành một món ăn phổ biến.
Điểm đặc biệt là hàng bánh căn bây giờ vẫn giữ hình ảnh bán buôn truyền thống, đó là người phụ nữ vẫn ngồi bên bếp lò rực lửa, khách ngồi bao quanh đợi bánh. Tôi bắt gặp hình ảnh bà bán bánh căn trên đường Lê Hồng Phong quạt lửa từ khi trời chưa sáng, bà bắt đầu ngày bán hàng của mình với sự kiên trì của khách khi xe cộ trên phố bắt đầu rộn ràng. Hay trên đường Võ Trứ, Vân Đồn, ngay Chợ Đầm, Nguyễn Thiện Thuật và nhiều con đường khác đang đem bánh căn trở thành món ăn độc đáo ở Nha Trang.
Khuê Việt Trường
