Đón nhận di tích lịch sử quốc gia Bia chủ quyền quần đảo Trường Sa và địa điểm lưu niệm tàu C235

Sáng 17-7, UBND tỉnh Khánh Hòa tổ chức Lễ công bố và đón nhận Di tích lịch sử quốc gia: Bia chủ quyền quần đảo Trường Sa tại đảo Song Tử Tây và đảo Nam Yết; Địa điểm lưu niệm tàu C235 (Đường Hồ Chí Minh trên biển).

Sáng 17-7, UBND tỉnh Khánh Hòa tổ chức Lễ công bố và đón nhận Di tích lịch sử quốc gia: Bia chủ quyền quần đảo Trường Sa tại đảo Song Tử Tây và đảo Nam Yết; Địa điểm lưu niệm tàu C235 (Đường Hồ Chí Minh trên biển).

Dự lễ có các ông: Hoàng Tuấn Anh - Ủy viên Trung ương Đảng - Bộ trưởng Bộ Văn hóa – Thể thao và Du lịch, Nguyễn Chiến Thắng – Phó Bí thư Tỉnh ủy - Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa, Nguyễn Duy Bắc – Phó Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa; chuẩn đô đốc Phạm Thanh Hóa - Chính ủy vùng 4 Hải quân…

Bia chủ quyền quần đảo Trường Sa ở đảo Song Tử Tây và đảo Nam Yết (huyện Trường Sa) do Phái bộ quân sự của Chính quyền Việt Nam Cộng hòa xây dựng năm 1956. Trên bia hiện vẫn còn dòng chữ: “Quần đảo Trường Sa trực thuộc tỉnh Phước Tuy. Phái bộ quân sự thị sát nghiên cứu đến viếng quần đảo ngày ngày 22-8-1956 dưới sự hướng dẫn của Hải quân Việt Nam”. Năm 2011, UBND tỉnh Khánh Hòa có quyết định xếp hạng cụm bia chủ quyền Trường Sa là di tích cấp tỉnh. Ngày 13-6-2014, Bộ Văn hóa – Thể thao và Du lịch ra quyết định xếp hạng Bia chủ quyền quần đảo Trường Sa ở đảo Song Tử Tây và đảo Nam Yết là di tích lịch sử quốc gia. Ngay sau đó, Bộ đã có văn bản đề nghị UBND tỉnh Khánh Hòa phối hợp với Bộ Quốc phòng chỉ đạo các cơ quan chức năng có phương án cụ thể bảo vệ cụm di tích này.

Địa điểm lưu niệm tàu C235 (xã Ninh Vân, thị xã Ninh Hòa) là một trong những di tích gắn với “Đường Hồ Chí Minh trên biển”. Đêm 29-2 đến rạng sáng 1-3-1968, tàu C235 vận chuyển vũ khí tiếp tế cho chiến trường khu V trên đường từ hải phận quốc tế vào vùng biển Hòn Hèo thì bị lộ. Địch đã huy động lực lượng lớn với nhiều máy bay trực thăng, tàu chiến bao vây hòng bắt giữ tàu cùng toàn bộ thủy thủ đoàn. Thuyền trưởng Nguyễn Phan Vinh đã mưu trí ra lệnh thả vũ khí rồi cho tàu chạy về vùng biển ở Ninh Vân. Khi tàu bị địch bắn hỏng máy chính và nhiều chiến sĩ bị thương, biết không thể thoát được, thuyền trưởng Nguyễn Phan Vinh đã ra lệnh cho các cán bộ, chiến sĩ rời tàu rồi cho nổ tàu để xóa dấu vết. Một mảnh lớn của thân tàu đã bị hất lên triền núi Hòn Hèo... Trong trận chiến tại Hòn Hèo, 14 cán bộ, chiến sĩ của tàu 235 đã hy sinh. Tháng 8-1970, thuyền trưởng Nguyễn Phan Vinh được tuyên dương Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân, tên anh cũng được đặt cho một hòn đảo tại quần đảo Trường Sa (đảo Phan Vinh). Năm 1993, Lữ đoàn 125 (Bộ Tư lệnh Hải quân) cùng chính quyền địa phương đã xây dựng bia tưởng niệm 14 cán bộ, chiến sĩ tàu C235 tại  chân núi Hòn Hèo, xã Ninh Vân, bên phải bia con có một số mảnh vở của tàu. Năm 2011, nhân dịp kỷ niệm 50 năm Đường Hồ Chí Minh trên biển, địa điểm lưu di tích tàu C235 ở Hòn Hèo được UBND tỉnh Khánh Hòa trao danh hiệu di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh. Ngày 26-4-2014, Bộ Văn hóa – Thể thao và Du lịch đã có quyết định xếp hạng địa điểm lưu niệm sự kiện tàu C235 (Đường Hồ Chí Minh trên biển) là di tích lịch sử quốc gia.

Phát biểu tại buổi lễ, Bộ trưởng Hoàng Tuấn Anh nhấn mạnh, quyết định xếp hạng địa điểm lưu niệm tàu C235 và cụm bia chủ quyền quần đảo Trường Sa ở đảo Song Tử Tây và đảo Nam Yết là sự kiện văn hóa có ý nghĩa trên nhiều phương diện. Việc vinh danh và bảo tồn địa điểm lưu niệm tàu C235 thể hiện sự đánh giá cao của Đảng, Nhà nước ta đối với đóng góp của những anh hùng, cán bộ, chiến sĩ của Hải quân nhân dân Việt Nam; việc xếp hạng cụm bia chủ quyền trên quần đảo Trường Sa thể hiện thái độ trân trọng và tinh thần quyết tâm bảo vệ chủ quyền biển đảo của đất nước. Bộ trưởng Hoàng Tuấn Anh, đề nghị UBND tỉnh Khánh Hòa chủ động và tích cực phối hợp với các bộ, ngành liên quan để xây dựng và triển khai tốt các phương án bảo vệ di tích; phối hợp tốt với các cơ quan truyền thông tổ chức tuyên truyền sâu rộng về giá trị của di tích, nhằm nâng cao nhận thức của toàn xã hội đối với việc bảo vệ độc lập, chủ quyền lãnh thổ, biển đảo Tổ quốc nói chung, Trường Sa nói riêng, để các di tích này vững bền, thiêng liêng trong lòng dân tộc.

X.T