Việc triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới là nội dung quan trọng, được sự quan tâm của đông đảo nhân dân. Trao đổi với phóng viên Báo Khánh Hòa, ông Trần An Khánh - Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch HĐND tỉnh Khánh Hòa cho biết:
Việc triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới (XDNTM) là nội dung quan trọng, được sự quan tâm của đông đảo nhân dân. Trao đổi với phóng viên Báo Khánh Hòa, ông Trần An Khánh - Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch HĐND tỉnh Khánh Hòa cho biết:
- Ngày 18-7-2013, HĐND tỉnh thành lập đoàn giám sát chuyên đề “Việc triển khai và thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia XDNTM trên địa bàn tỉnh”. Qua đó, chúng tôi nhận thấy việc triển khai thực hiện Chương trình bước đầu đã đạt được một số kết quả đáng ghi nhận, tuy nhiên để đến năm 2015 đạt chỉ tiêu 20% số xã đạt 19 tiêu chí thì vẫn còn nhiều việc phải làm.
 |
Công tác lập quy hoạch nông thôn mới đã có 94/94 xã hoàn thành, nhưng ở một số địa phương, đề án được xây dựng trước quy hoạch nên trong quá trình triển khai có một số điểm chưa phù hợp. Việc quy hoạch ở chừng mực nào đó chưa tính đến đặc thù của từng địa phương. Về các tiêu chí hạ tầng kinh tế - xã hội, so với trước thời điểm thực hiện Chương trình, hệ thống cầu, đường giao thông nông thôn, miền núi đã có sự tăng lên cả về số lượng lẫn chất lượng. Đến nay, toàn tỉnh có 15/94 xã đạt tiêu chí giao thông, nhưng đây vẫn là tỷ lệ thấp. Mạng lưới giao thông liên xóm, giao thông nội đồng chưa đồng bộ. Các tiêu chí về thủy lợi, điện có thuận lợi vì đã được triển khai từ trước thời điểm triển khai Chương trình nên đạt kết quả khả quan (46/94 xã đạt tiêu chí thủy lợi, 479/484 thôn có điện lưới quốc gia). Mạng lưới trường lớp trên địa bàn tỉnh đang phát triển ổn định theo quy hoạch, nhưng đến thời điểm này mới có 7/20 xã được tập trung đầu tư đạt tiêu chí về trường học. Cơ sở vật chất văn hóa là tiêu chí rất khó thực hiện được theo tiêu chí của Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch (mới chỉ có 2/94 xã đạt). Việc xây dựng chợ nông thôn ở một số địa phương còn khá lúng túng. Thường trực HĐND tỉnh đã thống nhất với chỉ đạo của UBND tỉnh là không nhất thiết phải xây dựng mỗi xã 1 chợ mà căn cứ vào nhu cầu giao lưu, tiêu thụ hàng hóa để hình thành chợ. Đối với tiêu chí bưu điện, việc thực hiện còn mang tính hình thức vì trong điều kiện thông tin phát triển như hiện nay không còn phù hợp với thực tế, hầu hết các bưu điện hiện không còn phát huy hiệu quả sử dụng. Tỷ lệ nhà ở dân cư theo bộ tiêu chí XDNTM đến nay mới đạt 29,79%. Vướng mắc hiện nay là quy định nhà ở nông thôn phải đảm bảo ít nhất 14m2/người (trước đây quy định là 15m2/người) rất khó thực hiện nếu không có sự điều chỉnh cho phù hợp. Các tiêu chí về kinh tế và tổ chức sản xuất gồm: thu nhập, hộ nghèo, tỷ lệ lao động có việc làm, hình thức tổ chức sản xuất trên thực tế còn rất khó khăn do xuất phát điểm nền kinh tế khu vực nông thôn còn khá thấp. Kết quả thực hiện các tiêu chí về văn hóa - xã hội - môi trường vẫn còn bộc lộ nhiều hạn chế. Tiêu chí về hệ thống chính trị xã hội đạt kết quả khả quan (75/94 xã đạt tiêu chí về hệ thống chính trị xã hội vững mạnh, 92/94 xã đạt tiêu chí an ninh trật tự xã hội).
- Theo ông, đâu là nguyên nhân của những hạn chế trên?
- Những khó khăn, vướng mắc trong việc thực hiện Chương trình XDNTM trước hết là do nguồn lực thực hiện chương trình vượt quá khả năng cân đối của địa phương. Nguồn lực xây dựng đề án nông thôn mới của cấp huyện, cấp xã phần lớn dựa vào sự cân đối của cấp trên do vậy không đáp ứng được các yêu cầu của Chương trình. Việc huy động các nguồn vốn khác như đầu tư của doanh nghiệp, vốn vay tín dụng chưa nhiều. Công tác lồng ghép nguồn lực các chương trình, dự án gặp khó khăn do mục tiêu, yêu cầu và cơ chế quản lý mỗi nguồn vốn, mỗi chương trình, mục tiêu khác nhau. Bên cạnh đó, cơ chế vận hành Chương trình còn thiếu linh hoạt. Công tác phối hợp, hướng dẫn, kiểm tra của các ngành chưa thực sự đồng bộ; vai trò tham mưu, điều phối của Văn phòng chỉ đạo cấp tỉnh chưa rõ...
- Để đến năm 2020, toàn bộ các xã trên địa bàn tỉnh đạt chuẩn nông thôn mới, chúng ta cần phải làm gì, thưa ông?
- Từ thực tế triển khai XDNTM, Thường trực HĐND tỉnh kiến nghị Chính phủ, các bộ, ngành Trung ương cần có hướng dẫn cụ thể về tổ chức, bộ máy giúp việc chuyên trách ban chỉ đạo Chương trình để thực hiện thống nhất trong toàn quốc. Tiếp tục rà soát, sửa đổi một số tiêu chí cho phù hợp với thực tế địa phương. Đặc biệt là điều chỉnh và bổ sung cơ chế hỗ trợ sản xuất cho người dân một cách hiệu quả hơn. Đối với UBND tỉnh, cần tăng cường công tác tuyên truyền gắn với từng việc làm, hành động cụ thể của người dân trong cộng đồng dân cư. Chỉ đạo các cơ quan chuyên môn rà soát lại việc thực hiện các nghị quyết của HĐND tỉnh có liên quan đến vấn đề XDNTM. Tỉnh cần có cơ chế khuyến khích sử dụng các cơ sở hạ tầng dùng chung, tận dụng các cơ sở hạ tầng hiện có. Một số xã đã có quy hoạch phù hợp cần xây dựng quy hoạch chi tiết để quản lý. Chỉ đạo các cơ quan liên quan lượng hóa cụ thể một số tiêu chí chưa rõ ràng, chưa phù hợp với từng địa phương. Định hướng thực hiện các tiêu chí, nhất là các tiêu chí động lực theo lộ trình cụ thể cho các xã. Xây dựng cơ chế phối hợp nguồn lực: ngân sách các cấp, huy động từ nhân dân, vốn tín dụng, vốn doanh nghiệp. Phân bổ nguồn lực phù hợp, tạo điều kiện cho các địa phương chủ động về nguồn vốn khi thực hiện các tiêu chí. Bổ sung nguồn lực đối với các xã được chỉ đạo điểm, các xã nghèo, xã miền núi. Xây dựng cơ chế thu hút doanh nghiệp tham gia XDNTM. Chú trọng vai trò và năng lực tham mưu điều phối của Văn phòng điều phối thực hiện Chương trình. Tăng cường công tác đào tạo cán bộ XDNTM cho các xã.
- Xin cảm ơn ông!
Giang Đình (Thực hiện)
