Vi chất dinh dưỡng cần thiết cho sự tăng trưởng, phát triển trí tuệ, nâng cao sức khỏe và sức đề kháng, góp phần phòng, chống dịch bệnh. Tuy nhiên, hiện tại, nước ta vẫn đang đối mặt với thách thức về tỷ lệ suy dinh dưỡng thấp còi ở mức cao, chiều cao trung bình của người trưởng thành còn ở mức khiêm tốn...
Vi chất dinh dưỡng cần thiết cho sự tăng trưởng, phát triển trí tuệ, nâng cao sức khỏe và sức đề kháng, góp phần phòng, chống dịch bệnh. Tuy nhiên, hiện tại, nước ta vẫn đang đối mặt với thách thức về tỷ lệ suy dinh dưỡng (SDD) thấp còi ở mức cao, chiều cao trung bình của người trưởng thành còn ở mức khiêm tốn...
Theo bác sĩ Lê Trung Hải - Trưởng khoa Dinh dưỡng - Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh, đến nay, nước ta đã đạt được những thành tựu đáng kể về cải thiện tình trạng dinh dưỡng cho người dân. Cụ thể: Tỷ lệ SDD trẻ em giảm nhanh và bền vững (SDD thể nhẹ cân giảm từ 30,1% năm 2000 xuống còn 14,1% năm 2015 và năm 2018, tỷ lệ SDD nhẹ cân ở trẻ dưới 5 tuổi là 12,8%); Việt Nam đã thanh toán được tình trạng mù lòa do thiếu vitamin A; tình trạng thiếu vitamin A huyết thanh, thiếu máu do thiếu sắt và thiếu các vi chất dinh dưỡng khác ngày càng được cải thiện; kiến thức và thực hành dinh dưỡng đúng của người dân ngày càng được nâng cao...
Cán bộ y tế bổ sung vitamin A cho trẻ dưới 5 tuổi. |
Theo thống kê của Viện Dinh dưỡng quốc gia, tỷ lệ SDD thấp còi (chiều cao theo tuổi) ở trẻ em dưới 5 tuổi mỗi năm giảm 1% nhưng vẫn còn ở mức cao (23,2% năm 2018) và có sự chênh lệch giữa các vùng, nhất là vùng núi, vùng khó khăn và nông thôn với thành phố, đồng bằng. Tỷ lệ này ở miền núi phía bắc là 28,4% và Tây Nguyên là 32,7%.
Tại Khánh Hòa, báo cáo kết quả tổng cân ngày 1-6-2020, hoạt động cải thiện tình trạng dinh dưỡng trẻ em cho thấy tỷ lệ SDD thể nhẹ cân của trẻ dưới 5 tuổi là 7,35%; tỷ lệ SDD thể thấp còi là 8,6%. Trong đó, hai huyện có tỷ lệ SDD thấp còi cao là Khánh Sơn với 40,4% và Khánh Vĩnh với 20,8%. Bác sĩ Lê Trung Hải cho biết: “SDD thấp còi và thiếu vi chất dinh dưỡng là những nguyên nhân chính dẫn tới chiều cao thấp ở thanh niên Việt Nam. Ngoài ra, việc thiếu một số vi chất dinh dưỡng quan trọng như iốt, vitamin A, sắt, folate, kẽm... còn ảnh hưởng xấu tới sức khỏe, sự phát triển thể lực, tầm vóc, trí tuệ, cản trở sự tăng trưởng và phát triển toàn diện của trẻ em, khả năng sinh sản cũng như năng suất lao động của người lớn. Nguyên nhân của tình trạng thiếu vi chất dinh dưỡng là do khẩu phần ăn của người dân chưa cung cấp đủ các vi chất dinh dưỡng cho nhu cầu cơ thể, đặc biệt với phụ nữ đang mang thai, cho con bú và trẻ em”.
Để khắc phục tình trạng thiếu vi chất dinh dưỡng và cải thiện chiều cao cho người Việt Nam, theo bác sĩ Lê Trung Hải, tất cả các tuyến y tế cơ sở, hộ gia đình cần thực hiện tốt chiến lược phòng, chống thiếu vi chất dinh dưỡng, bao gồm các giải pháp đồng bộ như: Bổ sung vi chất dinh dưỡng cho các đối tượng có nguy cơ cao - đây là giải pháp cần thiết để khắc phục nhanh chóng, kịp thời tình trạng thiếu vi chất dinh dưỡng. Tăng cường vi chất dinh dưỡng vào thực phẩm là giải pháp trung hạn. Đa dạng hóa bữa ăn là biện pháp cải thiện tình trạng thiếu vi chất dinh dưỡng một cách lâu dài và bền vững. Đồng thời, cần tăng cường tuyên truyền và giáo dục cho người tiêu dùng có nhu cầu tiêu thụ và biết lựa chọn các thực phẩm tăng cường vi chất là điều kiện để thực hiện thành công công tác phòng, chống thiếu vi chất dinh dưỡng.
Xác định rõ vai trò quan trọng của dinh dưỡng với sức khỏe của người dân, những năm qua, Trung tâm Chăm sóc sức khỏe sinh sản và Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh đã tích cực tham mưu cho Sở Y tế trong việc xây dựng, hoàn thiện và tổ chức thực hiện các chính sách về cải thiện tình trạng dinh dưỡng, thiếu vi chất dinh dưỡng cho người dân. Trung tâm đã tham mưu cho Sở Y tế thực hiện cụ thể các hoạt động theo hướng dẫn quốc gia phòng, chống thiếu vi chất dinh dưỡng, xây dựng và triển khai chương trình sữa học đường, ban hành bảng nhu cầu dinh dưỡng khuyến nghị cho người Việt Nam, thực hiện tốt việc tăng cường vi chất dinh dưỡng vào thực phẩm...
Đến nay, hàng năm, tất cả các trẻ dưới 5 tuổi được cải thiện tình trạng thiếu vitamin A nhờ hoạt động bổ sung vitamin A cho trẻ từ 6 đến 60 tháng tuổi và tẩy giun cho trẻ từ 24 đến 60 tháng tuổi tại những vùng miền có nguy cơ cao; bổ sung uống vitamin A cho trẻ từ 6 đến 36 tháng tuổi tại tỉnh mỗi năm 2 lần, bà mẹ sau sinh trong vòng 1 tháng được uống 1 liều vitamin A. Đồng thời, việc bổ sung vitamin A cho trẻ em và bà mẹ sau sinh đã trở thành hoạt động thường niên của các xã, phường, thị trấn trong toàn tỉnh.
Đặng Hồng Hoa
(Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh)
