02:11, 28/11/2018

Vai trò cán bộ y tế trong tư vấn cai nghiện thuốc lá

Sở Y tế vừa tổ chức tập huấn về cách tư vấn cai nghiện thuốc lá cho đội ngũ cán bộ y tế. Đây là hoạt động nhằm giúp các cơ sở y tế đẩy mạnh công tác phòng, chống tác hại thuốc lá ở địa phương.

Sở Y tế vừa tổ chức tập huấn về cách tư vấn cai nghiện thuốc lá cho đội ngũ cán bộ y tế. Đây là hoạt động nhằm giúp các cơ sở y tế đẩy mạnh công tác phòng, chống tác hại thuốc lá ở địa phương.


Bác sĩ Tôn Thất Toàn - Giám đốc Trung tâm Truyền thông giáo dục sức khỏe tỉnh cho biết, thành phần khói thuốc lá của 1 điếu thuốc khi đốt cháy có 4 luồng khói tỏa ra. Luồng khói thứ nhất là người hút thuốc hít vào trong phổi; luồng khói thứ 2 tỏa ra từ đầu thuốc đang cháy; luồng khói thứ 3 là người ta hút vào và thở ra; luồng khói thứ 4 là luồng khói tổng hợp của luồng khói thứ 2 và 3 bao quanh, tồn tại trong không khí nhiều giờ. Qua phân tích thấy rằng, trong 4 luồng khói, luồng khói thứ 2 chứa nhiều độc chất nhất: nó có nicotine cao gấp 2 lần, CO cao gấp 8 lần, HCHO cao gấp 51 lần, NH3 cao gấp 73 lần so với luồng khói 1. Luồng khói thứ 4 độc hại không kém khi lơ lửng, tồn tại lâu nhất trong môi trường. Do có kích thước hạt nhỏ nên luồng khói thứ 4 có khả năng thâm nhập sâu vào trong phổi và phế nang của người hít phải,  nó có thể gây bệnh tương tự với người hít khói thuốc lá thụ động. Vì thế, không chỉ người hút thuốc lá hít phải chất độc hại mà những người xung quanh cũng chịu tác hại nặng nề do khói thuốc lá gây ra.

 

Lời khuyên của cán bộ y tế đóng vai trò quan trọng  để người nghiện cai thuốc lá.

Lời khuyên của cán bộ y tế đóng vai trò quan trọng để người nghiện cai thuốc lá.


Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), hút thuốc lá gây ra nhiều bệnh, so với những người không hút thuốc, những người hút thuốc lá có nguy cơ bị ung thư thanh quản, miệng cao gấp 13 lần; ung thư phổi cao gấp 10 lần; bị bệnh mạch vành gấp 10 - 15 lần; xơ vữa động mạch gấp 1,5 - 2 lần; nhồi máu cơ tim, tai biến mạch máu não cao gấp 2 - 4 lần. Thuốc lá còn làm giảm khả năng sinh dục, gây bất lực, tăng nguy cơ vô sinh ở cả 2 giới. Đối với phụ nữ có thai, tác hại của việc hút thuốc lá chủ động hoặc thụ động đều gây nguy cơ sảy thai gấp 1,2 - 1,8 lần so với thai phụ không hút thuốc lá; thai chậm phát triển gấp 1,5 - 3,5 lần; thai ngoài tử cung gấp 1,5 - 2,5 lần; sinh non gấp 1,27 lần. Ở bào thai, mẹ hút thuốc lá làm thai giảm cử động, tăng nhịp tim; trẻ có nguy cơ sứt môi và hở hàm ếch. Đối với trẻ em, nguy cơ gây viêm phế quản cấp chiếm 72% nếu mẹ hút thuốc, chiếm 29% trong gia đình có người hút; nó có thể gây đột tử ở trẻ nhũ nhi gấp 2 lần so với trẻ có mẹ và người gia đình không hút thuốc… “Hút bất kỳ số lượng điếu thuốc lá, loại thuốc lá nào đều nguy hại cho sức khỏe”, bác sĩ Toàn khẳng định.


Bên cạnh việc được cập nhật những kiến thức về tác hại của thuốc lá để có hướng tư vấn đúng cho người nghiện thuốc lá, đội ngũ y, bác sĩ còn được tìm hiểu về kiến thức cai nghiện và tái nghiện; trạng thái rối loạn tâm thần - hành vi do tương tác giữa cơ thể với nicotin trong thuốc lá. Theo đó, biểu hiện của rối loạn tâm thần hành vi là cảm giác thôi thúc mạnh mẽ buộc người nghiện phải hút thuốc lá; tiếp tục hút ngay cả khi người nghiện biết rõ, thậm chí là bị các tác hại do thuốc lá gây ra nhằm duy trì được những cảm giác dễ chịu do hút thuốc lá mang lại. Một người được coi là đã cai nghiện thuốc lá khi họ từ bỏ hoàn toàn liên tục thuốc lá trong ít nhất 12 tháng; việc giảm số lượng điếu thuốc lá hút không được xem là đang cai nghiện.

 
Các nghiên cứu trên thế giới chỉ ra rằng, đa số người hút thuốc lá xem lời khuyên của cán bộ y tế là động cơ quan trọng để cai thuốc lá, trong đó lời khuyên từ bác sĩ đạt hiệu quả cao nhất. Chính vì thế, để giúp người hút thuốc lá cai nghiện thành công, cán bộ y tế nên tăng thời gian và số lần khuyên bỏ hút thuốc lá đối với người nghiện; lời khuyên phải mang tính rõ ràng, mạnh mẽ, đề cập trực tiếp đến những nguy cơ có hại đối với cá nhân nghiện thuốc lá; đồng thời chỉ rõ những lợi ích của việc bỏ hút thuốc lá…


C.Đan