Được triển khai từ năm 2008, chương trình dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con đã giúp hàng ngàn phụ nữ mang thai tiếp cận sớm với dịch vụ y tế, được tư vấn, xét nghiệm HIV.
Được triển khai từ năm 2008, chương trình dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con đã giúp hàng ngàn phụ nữ mang thai tiếp cận sớm với dịch vụ y tế, được tư vấn, xét nghiệm HIV. Đặc biệt, việc điều trị sớm thuốc ARV cho phụ nữ mang thai nhiễm HIV đã giúp cho hơn 95% trẻ sinh ra không bị lây truyền HIV từ mẹ.
Bị nhiễm HIV gần 5 năm, chị N.V.T. (phường Tân Lập, TP. Nha Trang) bị vỡ kế hoạch và có thai. Nắm được tình trạng của chị T., các bác sĩ ở Trung tâm Phòng, chống HIV/AIDS tỉnh đã tư vấn, hướng dẫn chị T. thực hiện nghiêm việc dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con. Giữa năm 2015, chị T. sinh được bé trai, qua xét nghiệm bé hoàn toàn âm tính với HIV. Chị T. cho biết: “Cầm kết quả xét nghiệm của con trên tay, tôi mừng rớt nước mắt. Lúc mới mang thai, tôi rất hoang mang không biết con mình sinh ra có bị lây HIV hay không? Sau khi được các bác sĩ ở trung tâm tư vấn và hướng dẫn điều trị dự phòng, tôi yên tâm hơn. Để bảo vệ cho cháu, hiện nay, tôi đang thực hiện nghiêm các biện pháp dự phòng để tránh không lây nhiễm HIV cho con”.
 |
| Bác sĩ khoa Sản, Bệnh viện Đa khoa tỉnh khám thai cho sản phụ |
Nhờ được tư vấn và điều trị dự phòng kịp thời bằng thuốc ARV, con của chị N.T.V. (nhiễm HIV, phường Phương Sơn, TP. Nha Trang) sinh ra âm tính với HIV. “Hiện nay, cháu đã được 1 tuổi. Tôi đã cho cháu theo học tại một trường tư thục. Nhìn cháu chơi đùa cùng các bạn trong lớp, tôi hạnh phúc lắm”, chị N.T.V. chia sẻ.
Qua 9 năm triển khai, chương trình dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con đã giúp nhiều phụ nữ mang thai trên địa bàn tỉnh tiếp cận sớm với các dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản, y tế, lồng ghép với tư vấn xét nghiệm HIV. Bác sĩ Trương Thị Hồ Thôn - Trung tâm Phòng, chống HIV/AIDS tỉnh cho biết, nằm trong khuôn khổ chăm sóc sức khỏe sinh sản, những năm gần đây, các đơn vị y tế cơ sở đều lồng ghép gói dịch vụ chăm sóc HIV toàn diện cho phụ nữ tuổi sinh đẻ và phụ nữ có thai dự phòng lây nhiễm HIV từ mẹ sang con. Theo đó, để dự phòng sớm, phụ nữ tuổi sinh đẻ được trang bị kiến thức cơ bản về HIV/AIDS, thái độ, thực hành xét nghiệm HIV; phụ nữ có thai được khuyến cáo tư vấn xét nghiệm HIV trong quá trình chăm sóc thai kỳ. Đối với phụ nữ có thai nhiễm HIV, được giới thiệu gói dịch vụ toàn diện, gồm: tư vấn điều trị sớm thuốc kháng vi rút HIV (ARV) nhằm nâng cao sức khỏe trong thai kỳ, giảm được nguy cơ mắc các bệnh có liên quan, nhất là các bệnh nhiễm khuẩn và giữ được lượng vi rút ở mức không lây nhiễm HIV cho thai nhi trong quá trình mang thai, chuyển dạ và cho con bú… Đặc biệt, cuối năm 2014 đến nay, toàn ngành triển khai chương trình phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con theo hai cách: điều trị dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con khi bà mẹ nhiễm HIV mang thai được 14 tuần, hoặc theo phương án B+ (phụ nữ mang thai nhiễm HIV được điều trị sớm bằng thuốc ARV mà không chờ kết quả đếm tế bào CD4 hoặc giai đoạn lâm sàng và tuổi thai). Đồng thời, thực hiện xét nghiệm chẩn đoán sớm nhiễm HIV ở trẻ sinh ra từ bà mẹ nhiễm HIV. Kết quả hàng năm, trên địa bàn tỉnh có khoảng 16.000 lượt phụ nữ mang thai được tư vấn, xét nghiệm HIV. Tỷ lệ phụ nữ mang thai có HIV trên địa bàn tỉnh được điều trị dự phòng lây truyền từ mẹ sang con đạt trên 91% (cao gần gấp đôi so với tỷ lệ chung của toàn quốc là 57,4%). Năm 2015, số lượt phụ nữ mang thai được xét nghiệm HIV hơn 15.000 lượt người, có 24 phụ nữ mang thai có kết quả dương tính với HIV, có 22 bà mẹ nhiễm HIV sinh con ra âm tính với HIV. Riêng 6 tháng đầu năm, có hơn 7.000 lượt phụ nữ mang thai toàn tỉnh đã thực hiện xét nghiệm HIV.
Bác sĩ Trần Văn Tin - Giám đốc Trung tâm Phòng, chống HIV/AIDS cho biết: “Việc điều trị dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con có ý nghĩa rất quan trọng. Lợi ích chương trình mang lại là góp phần giảm thiểu số trẻ sinh ra bị nhiễm HIV (hơn 95% trẻ sinh ra từ bà mẹ nhiễm HIV không bị lây truyền HIV); giúp các bà mẹ mang thai nhiễm HIV được chăm sóc, điều trị tốt hơn, kiến thức và nhận thức liên quan HIV được nâng lên; giúp cộng đồng giảm kỳ thị, phân biệt đối xử đối với người nhiễm HIV”.
Từ nay đến cuối năm, mục tiêu chương trình đặt ra là 90% phụ nữ mang thai nhiễm HIV được điều trị dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con bằng ARV; tỷ lệ trẻ sinh ra từ mẹ nhiễm HIV được chẩn đoán sớm nhiễm HIV có kết quả dương tính dưới 2%.
T.L
Địa chỉ các cơ sở dịch vụ phòng lây nhiễm HIV từ mẹ sang con:
* Tại TP. Nha Trang:
- Nhà hộ sinh Hồng Bàng: 16 Hồng Bàng, ĐT: 3510295.
- Đội sinh đẻ kế hoạch: 236 Trần Quý Cáp, ĐT: 3824641.
- Trung tâm Chăm sóc sức khỏe sinh sản: 36 Yết Kiêu, ĐT: 3812607.
- Khoa Sản Bệnh viện Đa khoa tỉnh: 19 Yersin, ĐT: 3820603.
* Tại các huyện, thị xã, thành phố khác như: Cam Ranh, Ninh Hòa, Diên Khánh, Vạn Ninh, Cam Lâm, Khánh Sơn, Khánh Vĩnh, các cơ sở dịch vụ phòng lây nhiễm HIV từ mẹ sang con là khoa sản bệnh viện hoặc đội sinh đẻ kế hoạch.
