Đối với người bị bệnh tăng huyết áp, việc ăn uống đóng vai trò rất quan trọng. Nếu việc thay đổi chế độ ăn uống được thực hiện một cách nghiêm túc thì tác động của các yếu tố nguy cơ đối với tăng huyết áp có thể đảo ngược. Việc thực hiện chế độ ăn kiêng tốt có thể có tác dụng có lợi tới huyết áp.
Đối với người bị bệnh tăng huyết áp, việc ăn uống đóng vai trò rất quan trọng. Nếu việc thay đổi chế độ ăn uống được thực hiện một cách nghiêm túc thì tác động của các yếu tố nguy cơ đối với tăng huyết áp có thể đảo ngược. Việc thực hiện chế độ ăn kiêng tốt có thể có tác dụng có lợi tới huyết áp.
Mối liên quan giữa chế độ ăn và huyết áp đã được các nghiên cứu chứng minh nhiều. Những người ăn chay hoặc chế độ ăn có hàm lượng muối thấp có huyết áp thấp hơn những người ăn nhiều đạm, mỡ, muối. Những người có huyết áp thấp hơn đã thấy được có mối liên quan giữa việc sử dụng chế độ ăn có nhiều potassium, magnesium, calcium, protein và chất xơ, cùng với việc sử dụng chất béo và đồ uống có cồn thấp hơn.
Thay đổi hành vi cũng rất quan trọng, không những điều trị tăng huyết áp mà còn phòng ngừa tăng huyết áp. Một vài can thiệp bao gồm phương pháp sử dụng chế độ ăn với ngăn chặn tăng huyết áp: Giảm natri, giảm cân, sử dụng đồ uống có cồn lượng trung bình đã cho thấy huyết áp ở những đối tượng này thấp hơn những người tăng huyết áp. Các chuyên gia đã đưa ra khuyến cáo lối sống trong phòng và điều trị tăng huyết áp như sau:
 |
- Duy trì cân nặng ở mức bình thường hoặc giảm cân nếu chỉ số khối cơ thể BMI ≥ 23;
- Giảm lượng natri ăn vào đến 2,4g/ngày (6g muối) hoặc ít hơn mỗi ngày;
- Hạn chế đồ uống có cồn không quá 2 lần chuẩn hoặc ít hơn mỗi ngày đối với nam và không quá 1 lần chuẩn đối với nữ (1 lần chuẩn = 14g ethanol gồm 2 cốc bia hoặc 1 cốc rượu mạnh nhỏ hoặc 1 cốc rượu vang).
- Chế độ ăn có nhiều hoa quả, rau, sữa ít béo, lượng chất béo khẩu phần thấp, đặc biệt acid bão hòa, cholesterol.
- Kết hợp hoạt động thể lực, tập luyện aerobic mức trung bình khoảng 30 phút/ngày, nhiều ngày trong tuần.
Thực phẩm nên dùng với người bệnh tăng huyết áp
Nên ăn cá luộc và đậu phụ nhiều bữa trong tuần. Sử dụng cá và gia cầm thay thế thịt càng thường xuyên càng tốt. Ăn cá 3 lần/tuần. Dùng thêm sữa đậu nành, tôm, cua và các thực phẩm có nhiều kali như: Cam, chanh, chuối, rau bắp cải, rau khoai lang, rau mồng tơi. Dùng dầu thực vật thay mỡ. Có thể sử dụng thêm tâm sen, lá vông, hoa hòe để an thần và nước râu ngô, bông mã đề để lợi tiểu. Khi huyết áp tăng cao, nên ăn nhạt và không nên ăn nhiều chất đạm.
Thực phẩm không nên dùng
Các thức ăn giàu cholesterol như: Óc, lòng, tim, gan, lòng đỏ trứng, trứng cá, chocolate. Các loại đồ nướng, bánh có mỡ, bơ thực vật độ đậm đặc cao, thức ăn nhanh. Các loại mỡ, bơ, sữa nguyên kem; các loại bánh, mứt kẹo, đồ uống ngọt; các chất kích thích như gia vị, rượu chè, cà phê; các thức ăn nhiều muối như thịt muối, cá muối, dưa cà muối, các loại thực phẩm như jambon, xúc xích, lạp xường...
PGS.TS TRẦN MINH ĐẠO
