07:03, 09/03/2013

Giảm gánh nặng tàn tật cho người bệnh

Trong 4 năm qua, việc áp dụng thành công phẫu thuật nội soi khớp gối ở Khoa Chấn thương Chỉnh hình - Bỏng Bệnh viện Đa khoa tỉnh Khánh Hòa đã góp phần giảm tải cho các bệnh viện ở tuyến trên, đồng thời giúp nhiều người bệnh khỏi bị tàn tật suốt đời.

Trong 4 năm qua, việc áp dụng thành công phẫu thuật nội soi khớp gối ở Khoa Chấn thương Chỉnh hình - Bỏng (CTCH-B) Bệnh viện Đa khoa (BVĐK) tỉnh Khánh Hòa đã góp phần giảm tải cho các BV ở tuyến trên, đồng thời giúp nhiều người bệnh khỏi bị tàn tật suốt đời.

Triển khai thành công

Thạc sĩ, bác sĩ (BS) Phan Hữu Chính, Trưởng khoa CTCH-B cho biết, khớp gối chính là khớp dễ bị tổn thương nhất, không chỉ trong thể thao mà cả ở những tai nạn trong đời sống thường ngày. Hiện nay, mổ nội soi được xem là giải pháp hàng đầu để điều trị những chấn thương khớp gối. Nội soi khớp gối là kỹ thuật cao và mới phát triển trong ngành CTCH 10 năm trở lại đây. Ứng dụng nội soi có thể phát hiện và xử lý chính xác những thương tổn bên trong khớp gối gây đau nhức cho người bệnh.

Ở Khánh Hòa, kỹ thuật này được triển khai từ năm 2008. Đây là một kỹ thuật khó, đòi hỏi phẫu thuật viên phải có tay nghề cao; vì thế, trước khi áp dụng tại Khánh Hòa, BV đã cử ê-kíp vào TP. Hồ Chí Minh và ra nước ngoài học, đồng thời kết hợp với các đợt chuyển giao kỹ thuật mổ nội soi khớp gối ở các BV tuyến trên, mua sắm đầy đủ trang thiết bị để hỗ trợ cho phương pháp mổ tại BV. Ngoài ê-kíp thực hiện mổ, một số điều dưỡng cũng được đưa đi tập huấn về công tác chăm sóc bệnh nhân (BN) sau phẫu thuật nội soi khớp. Ngoài ra, để phòng ngừa và hạn chế thấp nhất các rủi ro có thể xảy ra trong phẫu thuật, trước khi thực hiện ca mổ nội soi, Khoa đều yêu cầu ê-kíp mổ phải xây dựng các phương án mổ. Nhờ đó, hiện nay, các phẫu thuật viên của Khoa đã thực hiện thành công nhiều ca mổ khó như: Đứt dây chằng (chéo trước, sau, bên trong và bên ngoài); tổn thương sụn chêm, viêm hoạt mạc khớp, đơ khớp sau chấn thương, gãy xương mâm chày, cắt lọc màng viêm cho những BN thoái hóa khớp nhẹ và vừa, đính chỗ bám dây chằng chéo trước, chéo sau... Bình quân mỗi năm, Khoa mổ từ 120 đến 140 ca.

Một bệnh nhân vừa được mổ nội soi khớp gối tại Khoa Chấn  thương Chỉnh hình - Bỏng.
Một bệnh nhân vừa được mổ nội soi khớp gối tại Khoa Chấn thương Chỉnh hình - Bỏng.

Anh Nguyễn Như N. (đường Trần Nguyên Hãn, Nha Trang) cho biết, 5 tháng trước, trong một lần chơi bóng đá, anh bị té đập đầu gối xuống đất và thấy khớp gối đau nhói. Một tuần sau, cơ đùi của anh teo lại thấy rõ, khớp gối trở nên yếu và lỏng. Anh N. vào điều trị tại Khoa CTCH-B. Tại đây, anh được chẩn đoán bị đứt dây chằng chéo trước khớp gối và được chỉ định mổ nội soi. “Lúc đầu, tôi định vào TP. Hồ Chí Minh để chữa trị vì nghe nói phẫu thuật đứt dây chằng chéo trước rất khó, nhưng do thấy tốn kém nên tôi quyết định mổ tại đây. Sau mổ khoảng 1 tuần, tôi xuất viện. Qua 3 tháng tập vật lý trị liệu, hiện nay, tôi đã đi đứng bình thường, hết đau nhức ở khớp gối”. BN Trần Văn L. (Vạn Khánh, Vạn Ninh) phẫu thuật nội soi nối dây chằng chéo sau, đang nằm điều trị tại Khoa CTCH-B cho biết, anh bị tai nạn giao thông. Cú va chạm làm anh bị sưng nhẹ ở gối. Vì thấy nhẹ nên anh đến phòng khám tư để khám và lấy thuốc uống. Nhưng 3 tháng sau, khi đang đi, anh bị sụp đầu gối, chân teo, lỏng và yếu hẳn. “Vào Khoa CTCH-B, tôi được chẩn đoán bị đứt dây chằng chéo sau do tai nạn giao thông và được chỉ định mổ nội soi. Sau mổ, chân tôi đã bớt nhức hẳn. Vết mổ nhỏ nên không phải chăm sóc nhiều. BS nói, sau khi xuất viện, tôi tập thêm vật lý trị liệu sẽ đi đứng lại bình thường”, BN L. nói.

Nhiều ưu điểm

BS Phan Hữu Chính cho biết, mổ nội soi khớp gối là kỹ thuật mổ ít xâm lấn, can thiệp rất ít vào các thương tổn bên trong khớp gối. Qua lỗ rạch da nhỏ (khoảng 0,5cm), BS chỉnh hình sẽ đưa camera vào bên trong khớp gối để có thể nhìn rõ toàn bộ các cấu trúc bên trong khớp. Qua một lỗ nhỏ kế bên, BS sẽ đưa các dụng cụ mổ chuyên dụng để xử lý, điều trị bệnh bên trong khớp, đặc biệt là những tổn hại bên trong khớp do chấn thương thể thao, tai nạn sinh hoạt, giao thông dẫn đến đứt dây chằng chéo, dập rách sụn chêm (nêm), bể sụn khớp, các trường hợp sạn khớp...

Ưu điểm nổi bật của mổ nội soi khớp gối so với mổ hở là cho hình ảnh chẩn đoán chính xác các tổn thương; các phẫu thuật viên nhìn thấy và “sờ” được các cấu trúc bên trong khớp gối, vết mổ nhỏ nên gia tăng tỉ lệ thành công của phẫu thuật (do ít sang chấn đụng dập mô mềm trong khi phẫu thuật), thời gian phục hồi sẽ nhanh hơn, ít đau sau mổ. Chính vì những lý do này mà việc tập vật lý trị liệu và phục hồi chức năng khớp gối sẽ thuận lợi và nhanh hơn. BN thường xuất viện sau mổ vài ngày nên giảm đáng kể chi phí nằm viện.

Các BS cảnh báo, khớp gối là một khớp phức tạp trong số các khớp của cơ thể nên khi gặp phải những chấn thương mạnh, trực tiếp vào khớp gối rất dễ làm khớp này bị tổn thương. Tất cả các môn thể thao có cường độ vận động và va chạm mạnh đều thuộc nhóm có nguy cơ cao. Vì thế, để tránh và giảm thiểu nguy cơ chấn thương ở vùng này, bắt buộc những người chơi thể thao phải làm nóng và mềm cơ trước khi tập luyện và thi đấu. Ngoài ra, hiện nay, bệnh thoái hóa khớp gối rất phổ biến tại Việt Nam. Đây là bệnh dẫn đến tàn phế hàng đầu, điều trị rất tốn kém. Bệnh này cũng đang tăng cao ở giới trẻ ít hoạt động thể thao. Bên cạnh đó, cần tránh những động tác ngồi xổm, ngồi xếp chân bằng vì những động tác này rất hại cho đầu gối. “Khi có dấu hiệu đau nhức khớp, dù là nhỏ nhất cũng không nên chủ quan mà cần đến BS để được khám, tư vấn và điều trị kịp thời” - BS Chính khuyên.

THẢO LY