Zona, còn gọi là bệnh mụn rộp hay giời leo, là một bệnh do virus varicella-zoster gây ra những nốt mụn rộp gây đau. Virus này cũng chính là virus gây bệnh thủy đậu.
Zona, còn gọi là bệnh mụn rộp hay giời leo, là một bệnh do virus varicella-zoster gây ra những nốt mụn rộp gây đau. Virus này cũng chính là virus gây bệnh thủy đậu. Sau khi bị thủy đậu, virus có thể ngủ yên trong hệ thần kinh trong nhiều năm, và sau đó hoạt động trở lại gây ra mụn rộp trong bệnh zona.
Cảm giác đau, rát, kiến bò, ngứa, tê bì hoặc cực kỳ nhạy cảm ở một vùng nhất định của cơ thể |
Dấu hiệu và triệu chứng
Cảm giác đau, rát, kiến bò, ngứa, tê bì hoặc cực kỳ nhạy cảm ở một vùng nhất định của cơ thể
Phát ban đỏ với những nốt mụn rộp chứa đầu dịch bắt đầu mọc một vài ngày sau khi bị đau
Sốt
Đau đầu
Rét run
Kích ứng dạ dày
Ban zona điển hình chỉ xảy ra ở một bên cơ thể. Nó thường mọc thành một dải mụn rộp từ giữa lưng vòng quanh một nửa người tới xương ức theo đường dây thần kinh mà virus cư trú. Đôi khi ban xảy ra ở một bên mắt hoặc một bên cổ hoặc mặt.
Nguyên nhân
Zona là đợt bùng phát thứ hai của virus thủy đậu (varicella-zoster virus). Bất cứ ai bị thủy đậu đều có thể bị zona. Nếu hệ miễn dịch không tiêu diệt hoàn toàn virus trong lần nhiễm bệnh ban đầu, virus còn lại có thể thâm nhập hệ thần kinh và nằm yên trong nhiều năm. Vì những lý do còn chưa rõ, virus có thể hoạt động trở lại và đi theo đường dây thần kinh tới da, gây ra bệnh zona. Bệnh hay gặp hơn ở người già và người bị suy giảm miễn dịch.
Xét nghiệm và chẩn đoán
- Chẩn đoán thường dựa vào tiền sử bị thủy đậu, các dấu hiệu và triệu chứng, nhất là dấu hiệu phát ban và mụn rộp đặc trưng.
Điều trị
Mặc dù các đợt zona thường tự khỏi, nhưng điều trị kịp thời có thể làm giảm đau, đẩy nhanh tốc độ liền vết thương và giảm nguy cơ biến chứng.
Bác sĩ sẽ kê đơn các thuốc chống virus đường uống như acyclovir, valacyclovir hoặc famciclovir, bắt đầu trong vòng 48 đến 72 giờ sau khi xuất hiện dấu hiệu đầu tiên của bệnh. Đôi khi thuốc chống virus được phối hợp với corticosteroid để giảm sưng và đau.
Nếu đau nhiều, nhất là trong bệnh đau dây thần kinh sau herpes, bác sĩ có thể kê đơn thuốc giảm đau. Thuốc chống trầm cảm 3 vòng hoặc một số thuốc chống co giật cũng có thể giúp ích. Thuốc mỡ capsaicin bôi tại chỗ hoặc cao dán chứa thuốc giảm đau cũng làm giảm nhẹ triệu chứng.
Phòng bệnh
Tiêm vaccin thủy đậu (Varivax). Vaccin được tiêm cho cho trẻ từ 12 - 18 tháng tuổi, trẻ lớn và người lớn chưa từng tiêm vaccin.
Theo Tuelinh.vn