Những lợi ích về tim mạch khi bỏ thuốc lá

Bệnh động mạch vành còn được gọi là bệnh tim thiếu máu cục bộ, hay thiếu máu cơ tim, có thể dẫn đến nhồi máu cơ tim hoặc suy tim. Một trong những nguyên nhân dẫn tới tình trạng bệnh là do hút thuốc lá.

Tập huấn tư vấn cai nghiện thuốc lá cho nhân viên y tế huyện Khánh Vĩnh.

Trong cơ thể, động mạch vành là mạch máu cung cấp máu đến tim, khi tim không nhận đủ máu do sự cản trở của xơ vữa động mạch, tim sẽ bị yếu đi và ngừng hoạt động. Người hút thuốc lá càng nhiều thì lượng mỡ thừa trong máu thường chọn mạch máu ở tim, mạch não để tụ lại khiến dòng chảy của máu bị ngăn lại và cục máu đông xuất hiện gây nhồi máu, đột quỵ.

Lượng mỡ thừa trong máu (hay còn gọi mỡ máu cao) là tình trạng gia tăng cholesterol xấu, chất béo trung tính triglyceride hoặc tăng cả hai ở trong máu. Do vậy, để giảm tình trạng mỡ máu cao, các chuyên gia khuyến cáo cần thay đổi lối sống, tình trạng dinh dưỡng để hàm lượng cholesterol xấu, triglyceride trong máu giảm xuống. Đồng thời, cần tăng những cholesterol tốt là lipoprotein tỷ trọng cao; đây là loại cholesterol có khả năng giúp vận chuyển cholesterol xấu ra khỏi cơ thể. Có nhiều nguyên nhân gây ra tình trạng mỡ máu cao, như: Yếu tố gia đình; chế độ ăn uống không lành mạnh, ăn nhiều chất béo bão hòa (thịt đỏ, kem, bơ,...), tiêu thụ nhiều thực phẩm chứa nhiều chất béo chuyển hóa (khoai tây chiên, đồ uống có ga...); người ít vận động, thừa cân, béo phì.

Đặc biệt, việc hút thuốc lá thường xuyên cũng là một trong những nguyên nhân gây ra tình trạng mỡ máu cao, bởi nó làm giảm cholesterol tốt, đồng thời làm tăng cholesterol xấu. Theo kết quả nghiên cứu, rối loạn mỡ máu là nguyên nhân khiến nguy cơ bị nhồi máu cơ tim tăng 7,4 lần; nguy cơ mắc bệnh mạch vành tăng lên gấp 3 lần. Các nghiên cứu cũng chỉ ra, phương pháp điều trị bằng thuốc với chứng rối loạn mỡ máu hiệu quả chưa cao, mới khoảng 50% bệnh nhân đạt được mục tiêu điều trị. Hút thuốc lá không chỉ gây ra tình trạng mỡ máu cao mà còn làm tăng nguy cơ mắc thêm các bệnh như: Tăng huyết áp, đái tháo đường, béo phì… Các chuyên gia tim mạch cũng chỉ ra, việc hút thuốc lá sẽ làm tăng nồng độ chất carbon monoxid (một chất có nhiều trong thuốc lá); chất này làm tổn thương sự toàn vẹn mềm dẻo của lòng mạch, tạo điều kiện cho hình thành nhanh mảng xơ vữa. Cùng với việc làm giảm cholesterol tốt; tăng cholesterol xấu, tăng triglyceride, hút thuốc lá còn làm tăng khả năng đông máu, hình thành cục máu đông trên mảng xơ vữa. Những cục máu đông có thể làm tắc nghẽn mạch máu dẫn tới nhồi máu cơ tim hoặc đột quỵ não. Các nghiên cứu chỉ ra, khi một người cai nghiện thuốc lá thành công, trong máu sẽ tăng nồng độ cholesterol tốt và giảm cholesterol xấu; từ đó làm giảm tốc độ hình thành xơ vữa động mạch, giảm nguy cơ tái phát bệnh và làm giảm tình trạng nặng của bệnh tim mạch. Nếu người hút thuốc lá bỏ hút 10 năm thì nguy cơ mắc bệnh tim mạch ở những người này tương tự như ở người chưa từng hút.

Theo Bộ Y tế, cai thuốc lá thành công là không sử dụng lại thuốc lá trong 12 tháng. Tuy nhiên, để bỏ được thuốc lá thành công, đòi hỏi người hút thuốc lá phải xác định rõ lý do và động lực để quyết tâm cai thuốc lá. Các chuyên gia nhấn mạnh, khi bỏ thuốc lá sẽ gây ra tình trạng thiếu hụt nicotine, xuất hiện những triệu chứng cai thuốc ảnh hưởng đến tinh thần và thể chất của người đó. Vì vậy, nếu người cai thuốc lá vượt qua được những cảm giác khó chịu trong vài ngày hoặc vài tuần sẽ cảm nhận cơ thể ngày một khỏe mạnh hơn. Do đó, trước khi thực hiện cai thuốc lá, người hút thuốc cần tìm hiểu rõ những gì sẽ xảy ra với cơ thể khi cai thuốc lá; có biện pháp đối phó với căng thẳng khi cai thuốc lá để bản thân không tái nghiện. Khi cần tư vấn của cán bộ y tế, người cai nghiện thuốc lá có thể gọi tổng đài miễn phí 1800.6066 để được hỗ trợ.

NGUYỄN THỊ QUẾ LÂM (Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh)