Hội Kiến trúc sư Việt Nam vừa có văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ, Bộ Xây dựng và UBND tỉnh Khánh Hòa để góp ý về điều chỉnh cục bộ quy hoạch chung TP. Nha Trang. Theo đó, Hội Kiến trúc sư đề nghị UBND tỉnh xem xét, cân nhắc khi làm "đô thị nén".
Hội Kiến trúc sư Việt Nam vừa có văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ, Bộ Xây dựng và UBND tỉnh Khánh Hòa để góp ý về điều chỉnh cục bộ quy hoạch chung TP. Nha Trang. Theo đó, Hội Kiến trúc sư đề nghị UBND tỉnh xem xét, cân nhắc khi làm “đô thị nén”.
Phát triển theo hướng “đô thị nén”
Sau khi được Thủ tướng Chính phủ đồng ý, UBND tỉnh đã giao cho Sở Xây dựng cùng Viện Quy hoạch đô thị và nông thôn quốc gia (Bộ Xây dựng) lập đồ án điều chỉnh Quy hoạch chung TP. Nha Trang đến năm 2025. Nội dung điều chỉnh mà đơn vị tư vấn đề xuất tập trung ở 12 khu vực, gồm: Bến du thuyền quốc tế; Hòn Chồng; cầu Trần Phú; Quảng trường 2-4; Quảng trường Đại Dương; công viên Bạch Đằng; cầu Bình Tân; Ga Nha Trang; Tháp Bà Ponagar; đồi Trại Thủy; nhà thờ Núi; Dinh Bảo Đại. Trong đó, 4 khu vực bao quanh các khu di tích gồm: Tháp Bà Ponagar; nhà thờ Núi; Dinh Bảo Đại; đồi Trại Thủy đều được khống chế chiều cao để bảo vệ. Các khu vực còn lại được điều chỉnh nhằm tăng độ cao xây dựng.
TP. Nha Trang có nên phát triển theo hướng “đô thị nén”? |
Theo đơn vị tư vấn, lý luận để điều chỉnh quy hoạch chung TP. Nha Trang là lý thuyết “đô thị nén” mà nhiều nước trên thế giới đã áp dụng. Mô hình này nhằm tạo ra các đô thị nhà cao tầng, giải quyết vấn đề “đất chật người đông”. Hiện nay, trên thế giới có nhiều thành phố du lịch phát triển theo hướng “đô thị nén” như: Barcelona (Tây Ban Nha), Sydney, Gold Coast (Úc), Santa Monica (Mỹ)… Trong đó, có những thành phố có chuỗi khách sạn cao 40 - 50 tầng, hay như Gold Coast có chuỗi khách sạn cao tầng dài gần 10km với tòa cao nhất là City Tower cao 101 tầng…
Với cơ sở thực tiễn này, đơn vị tư vấn đã đưa ra quan điểm: “TP. Nha Trang như một cỗ máy du lịch và việc sử dụng đất không có định hướng cho du lịch dịch vụ là một lãng phí. Việc xây dựng nhà cao tầng ra ven biển là một tất yếu của nền kinh tế du lịch biển”.
Hội Kiến trúc sư Việt Nam đặt câu hỏi: mô hình “đô thị nén” có rất nhiều ưu điểm nhưng với một nơi có bờ biển quyến rũ như TP. Nha Trang thì có nên áp dụng mô hình này không? Nên chăng TP. Nha Trang chọn mô hình đô thị du lịch sinh thái bền vững? PGS. TS Trần Trọng Hanh - Phó Chủ tịch Hội Kiến trúc sư Việt Nam cho rằng, những ví dụ về các thành phố “đô thị nén” mà nhóm tác giả của Viện Quy hoạch đô thị và nông thôn quốc gia dẫn chứng đúng là đã đem lại nhiều lợi ích thiết thực cho sự phát triển kinh tế du lịch của các nước đó. Tuy nhiên, thực tế hiện nay, sự gia tăng cực lớn số lượt người đi du lịch tại các dải ven biển đã làm vượt khả năng dung nạp của thành phố đó. Hiện nay, trên thế giới và trong nước có nhiều mô hình thành phố du lịch tốt, như: Hội An, Lăng Cô, Bali (Indonesia), Phuket (Thái Lan), Jeju (Hàn Quốc)… Các thành phố du lịch trên khá thành công vì biết dựa vào các yếu tố thiên nhiên, văn hóa bản địa và sự tham gia của cộng đồng. Xây dựng “đô thị nén” là không phù hợp với đặc thù thành phố du lịch cảnh quan biển; nhà cao tầng ven biển cũng đã bão hòa về số phòng khách sạn cao cấp.
Với tư cách là cơ quan phản biện xã hội, Hội Kiến trúc sư Việt Nam đề nghị UBND tỉnh cần tổ chức đánh giá việc thực hiện quy hoạch chung TP. Nha Trang sau 3 năm được Chính phủ phê duyệt (năm 2012). Nếu thực sự cần điều chỉnh để TP. Nha Trang phát triển tốt hơn thì nên điều chỉnh theo hướng sinh thái và bền vững. Trước hết, cần phải xử lý nghiêm các vi phạm trật tự xây dựng đối với các dự án, công trình đô thị tại khu vực ven biển của Nha Trang. “Tình trạng phát triển nóng, lấn biển, phá vỡ cảnh quan, gây ô nhiễm môi trường do các giải pháp quy hoạch đô thị chỉ nghiêng về mục đích tăng trưởng kinh tế không chỉ diễn ra ở TP. Nha Trang mà còn diễn ra ở nhiều đô thị biển khác. Nếu không biết khai thác đúng thì tài nguyên đó không chỉ lãng phí mà còn bị hủy diệt. Do đó, Hội đồng kiến trúc đề nghị Chính phủ và chính quyền các địa phương tôn trọng quan điểm tăng trưởng xanh để phát triển bền vững”, ông Hanh nói.
NHẬT THANH