Triển khai chọn tổ hợp môn lớp 10

Chuẩn bị cho năm học 2023 - 2024, năm thứ 2 triển khai Chương trình Giáo dục phổ thông 2018 ở cấp THPT, các trường đang tổ chức cho học sinh (HS) lớp 10 đăng ký tổ hợp môn học và chuyên đề học tập.

Nhiều tổ hợp môn

Ông Lê Đình Thuần - Phó Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo cho biết, theo Chương trình Giáo dục phổ thông 2018, ở cấp THPT, ngoài các môn học và hoạt động giáo dục bắt buộc gồm: Ngữ văn, Toán, Ngoại ngữ 1, Lịch sử, Giáo dục thể chất, Giáo dục quốc phòng và an ninh, Hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp, Nội dung giáo dục địa phương, HS sẽ lựa chọn 4 môn tự chọn (trong số các môn: Vật lý, Hóa học, Sinh học, Địa lý, Giáo dục kinh tế và pháp luật, Công nghệ, Tin học, Âm nhạc, Mỹ thuật) và cụm chuyên đề học tập của 3 môn học. Theo đó, về lý thuyết có rất nhiều tổ hợp môn, nhưng thực tế các trường chỉ có thể xây dựng một số tổ hợp môn trên cơ sở đáp ứng nhu cầu của HS, vừa phải phù hợp với điều kiện về đội ngũ giáo viên, cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học của trường. Sau 1 năm thực hiện Chương trình Giáo dục phổ thông 2018 cấp THPT, nhiều trường đã có những điều chỉnh trong việc xây dựng tổ hợp môn phù hợp.

Học sinh dự thi vào lớp 10 Trường THPT Phạm Văn Đồng (TP. Nha Trang) năm học 2023 - 2024.

Hiện nay, hầu hết các trường THPT đã đưa ra các tổ hợp môn và cụm chuyên đề để HS đăng ký, đồng thời tổ chức họp cha mẹ HS và HS lớp 10 để tư vấn việc lựa chọn. Trường THPT Lý Tự Trọng (TP. Nha Trang) đưa ra 7 tổ hợp môn, trong đó tổ hợp Vật lý, Hóa học, Sinh học, Tin học có số lớp đông nhất là 4 lớp, các tổ hợp còn lại có từ 1 đến 3 lớp. Trường THPT Phạm Văn Đồng (TP. Nha Trang) đưa ra 7 tổ hợp môn, trong đó tổ hợp Vật lý, Hóa học, Địa lý, Tin học có 3 lớp; tổ hợp Vật lý, Sinh học, Tin học, Mỹ thuật có 3 lớp; các tổ hợp còn lại có từ 1 đến 2 lớp...

Thầy Trần Thái Vinh - Hiệu trưởng Trường THPT Trần Bình Trọng (huyện Cam Lâm) cho biết, năm học 2023-2024, nhà trường được Sở Giáo dục và Đào tạo giao biên chế 12 lớp khối 10. Trên cơ sở đó, trường đã xây dựng 6 tổ hợp môn và cụm chuyên đề học tập, trong đó có 2 tổ hợp mới có môn Mỹ thuật và Âm nhạc để HS lựa chọn. Tuy nhiên, có thể có ít HS đăng ký tổ hợp có 2 môn này nên trường đã xây dựng phương án như sau: Tổ chức cho HS đăng ký 2 nguyện vọng. Mỗi tổ hợp môn phải có tối thiểu 35 HS đăng ký thì nhà trường mới tổ chức lớp học; nếu số lượng HS đăng ký ít hơn 35, nhà trường không tổ chức lớp học đó và HS sẽ học nguyện vọng 2. Trường hợp số lượng HS đăng ký cho các tổ hợp vượt chỉ tiêu tối đa, các em có điểm xét tuyển thấp hơn sẽ chuyển sang nguyện vọng 2. Nếu số HS đăng ký nhiều hơn số HS theo quy định, trường sẽ lấy điểm từ cao xuống đến khi đủ chỉ tiêu. Tùy theo điều kiện thực tế đăng ký, có thể tăng hoặc giảm số lớp so với dự kiến ban đầu. Các tiêu chí để xét là: Điểm thi tuyển, điểm trung bình các môn trong tổ hợp lựa chọn của năm lớp 9. Trong trường hợp không đủ lớp, tùy theo nguyện vọng và điều kiện thực tế, nhà trường có thể bố trí ghép lớp để học các môn phù hợp. Nhà trường sẽ cập nhật và công khai số nguyện vọng đăng ký hàng ngày để HS biết số lượng nguyện vọng đăng ký trong tổ hợp của mình, từ đó có sự điều chỉnh hoặc đăng ký lại nguyện vọng cho phù hợp.

Cần cân nhắc kỹ

Theo ông Lê Đình Thuần, việc lựa chọn tổ hợp môn ngay từ đầu rất quan trọng, vì nó sẽ theo suốt các em trong 3 năm học THPT. Trong trường hợp đặc biệt, nếu HS chuyển trường hoặc chuyển đổi môn học theo nguyện vọng, sở hướng dẫn hiệu trưởng các nhà trường cố gắng đáp ứng, nhưng phải có cam kết từ HS và phụ huynh. Thực tế, nếu có sự thay đổi thì khó khăn không chỉ dừng lại ở việc bố trí lớp học, biên chế giáo viên, mà HS sẽ rất khó trong việc bổ sung kiến thức môn học mới để bắt kịp chương trình. Chẳng hạn, HS đã chọn các môn thuộc lĩnh vực xã hội, nhưng sau một năm học, các em thay đổi sang lĩnh vực tự nhiên thì sẽ bị hổng kiến thức, đồng thời các trường sẽ khó sắp xếp thời gian để bổ túc các kiến thức này.

Học sinh dự thi vào lớp 10 Trường THPT Lý Tự Trọng (Nha Trang) năm học 2023 - 2024.

Lãnh đạo một trường THPT tại TP. Nha Trang cho rằng, đối với lớp 10, tinh thần chung của Chương trình Giáo dục phổ thông 2018 là HS có quyền lựa chọn môn học tự chọn phù hợp với năng lực và sở thích. Nhưng nếu để lựa chọn theo ý của các em thì nhà trường rất khó đáp ứng vì thiếu giáo viên. Vì vậy, việc lựa chọn tổ hợp môn học của HS phải trên cơ sở đảm bảo sử dụng hiệu quả đội ngũ giáo viên và cơ sở vật chất của nhà trường. Nhiều em mới bước vào cấp học mới sẽ khó tránh khỏi lúng túng về định hướng chọn môn học, chọn ngành, chọn nghề. Đây là thời điểm các em phải tìm hiểu, cân nhắc kỹ trước khi quyết định.

Theo thống kê của Sở Giáo dục và Đào tạo, năm học 2022 - 2023, tỷ lệ HS lớp 10 chọn tổ hợp môn như sau: 56,6% chọn tổ hợp có nhiều môn thuộc nhóm môn Khoa học tự nhiên; 39,9% chọn tổ hợp có nhiều môn thuộc nhóm môn Khoa học xã hội; 1,7% chọn tổ hợp có nhiều môn thuộc nhóm môn Công nghệ và Nghệ thuật; 0,9% chọn tổ hợp có môn Âm nhạc; 1,2% chọn tổ hợp có môn Mỹ thuật; 1,7% chọn các môn không thuộc tổ hợp Khoa học tự nhiên, Khoa học xã hội, Công nghệ và Nghệ thuật.

H.NGÂN