Cân nhắc chọn ngành, chọn trường

Tuy thời điểm đăng ký dự thi Trung học phổ thông quốc gia và xét tuyển đại học, cao đẳng năm 2019 đã bắt đầu từ ngày 1-4, song đa số thí sinh vẫn chưa nộp hồ sơ đăng ký.

Tuy thời điểm đăng ký dự thi THPT quốc gia và xét tuyển đại học, cao đẳng năm 2019 đã bắt đầu từ ngày 1-4, song đa số thí sinh (TS) vẫn chưa nộp hồ sơ đăng ký.

3 yếu tố chọn ngành

Vài năm trở lại đây, ngành: du lịch, công nghệ thông tin, một số ngành kỹ thuật… được xem là những ngành “hot”, thu hút đông TS và thường có điểm chuẩn cao. Ngược lại, một số ngành như: kế toán, sư phạm, tài chính ngân hàng… đã bão hòa, chỉ tiêu sụt giảm và dự kiến sẽ còn tiếp tục thu hẹp trong vài năm tới. Tại các chương trình tư vấn tuyển sinh - hướng nghiệp mới đây, một trong những nội dung được nhiều TS quan tâm, đặt câu hỏi cho chuyên gia là ngành nào đang có nhu cầu nhân lực cao, chọn ngành nào để dễ xin việc làm sau khi tốt nghiệp.

Theo Tiến sĩ Tô Văn Phương - Phụ trách Phòng Đào tạo Trường Đại học Nha Trang, hiện nay, nhiều TS chọn nghề, ngành, trường theo đám đông, theo bạn bè. Đây là điều hết sức tránh, vì nếu chọn ngành nghề không phù hợp với bản thân ngay từ đầu sẽ làm lãng phí nhiều thứ: lãng phí thời gian học, cơ hội phát triển bản thân theo ngành nghề phù hợp…

Để chọn đúng ngành nghề, TS cần quan tâm đến 3 yếu tố quan trọng là: sở thích, năng lực và nhu cầu. Nếu có đam mê, sở thích vào một lĩnh vực nghề nghiệp nào đó, sẽ giúp các em có động lực để theo đuổi, vượt qua mọi khó khăn để đến với ngành học. Song sở thích phải phù hợp với năng lực của bản thân. Trong đó, các em cũng phải quan tâm tới năng lực tài chính, hoàn cảnh gia đình để lựa chọn ngành, trường cho phù hợp. Yếu tố thứ 3 không thể thiếu là nhu cầu xã hội ở địa phương, khu vực hay rộng hơn là toàn quốc trong 4 - 5 năm tới. Nguyên tắc khoa học khi đặt bút đăng ký xét tuyển là chọn theo thứ tự: chọn nghề, chọn ngành và sau đó là chọn trường.

Tăng cường công tác tư vấn

Quy chế của Bộ Giáo dục và Đào tạo cho phép, trong đợt xét tuyển lần 1, TS được quyền đăng ký không giới hạn số lượng nguyện vọng (ngành học và số trường). Sau khi có kết quả thi THPT, các em được điều chỉnh nguyện vọng một lần duy nhất. Tùy theo lực học và sở thích của mình mà sắp xếp thứ tự ưu tiên nguyện vọng xét tuyển theo ngành yêu thích nhất từ trên xuống. Khi TS xét tuyển vào 1 ngành của 1 trường đại học, cao đẳng thì các trường không phân biệt thứ tự đăng ký ưu tiên của TS.

Mặc dù TS có thể đăng ký không giới hạn nguyện vọng nhưng theo Tiến sĩ Tô Văn Phương, TS nên chọn từ 4 đến 6 nguyện vọng để tăng cơ hội trúng tuyển, xếp trong 3 nhóm ưu tiên: ưu tiên đầu tiên đó là ngành mình ưa thích nhất, vào trường thích nhất và ở mức cao hơn một chút năng lực học tập của mình; nhóm thứ 2 là ngành và trường phù hợp với năng lực của mình; nhóm thứ 3 là ngành, trường dưới mức năng lực của mình.

Quy chế cũng cho phép chọn cả 2 bài thi tổ hợp trong kỳ thi THPT quốc gia. Theo ông Trần Văn Long - Trưởng phòng Khảo thí, kiểm định chất lượng giáo dục và Công nghệ thông tin (Sở Giáo dục và Đào tạo), quy định này tăng cơ hội trúng tuyển đại học cho TS, song cũng là áp lực về khối lượng kiến thức, bởi nếu đã đăng ký dự thi cả 2 bài thi tổ hợp thì bắt buộc phải thi cả 2 bài thi này. Ngoài phạm vi chương trình lớp 12, kỳ thi năm nay còn bao gồm cả chương trình lớp 10 và 11 nên những TS chọn cả 2 bài thi tổ hợp sẽ ôn tập vất vả hơn.

Để hướng nghiệp cho học sinh, thời gian qua, các trường đã có những giải pháp như: cho học sinh tham quan cơ sở vật chất, trải nghiệm cuộc sống sinh viên ở một số trường đại học; kết nối học sinh với các cựu học sinh; tổ chức các buổi tư vấn ngành nghề của các trường, những hoạt động trải nghiệm, chương trình giáo dục nhà trường gắn với thực tiễn sản xuất kinh doanh của địa phương… Vừa qua, Sở Giáo dục và Đào tạo đã phối hợp với các đơn vị tổ chức nhiều chương trình tư vấn tuyển sinh - hướng nghiệp cho hàng ngàn học sinh trong toàn tỉnh. Sở cũng yêu cầu các trường THPT tổ chức cho giáo viên chủ nhiệm các lớp phối hợp với giáo viên bộ môn và phụ huynh học sinh tư vấn việc chọn môn thi, ngành học cho các em.

H.NGÂN