Công tác y tế trường học còn bất cập

Tỷ lệ nhân viên y tế đạt chuẩn còn thấp, lúng túng khi sử dụng kinh phí... là những bất cập trong việc thực hiện công tác y tế trường học trên địa bàn tỉnh hiện nay.

Tỷ lệ nhân viên y tế đạt chuẩn còn thấp, lúng túng khi sử dụng kinh phí... là những bất cập trong việc thực hiện công tác y tế trường học trên địa bàn tỉnh hiện nay.

Tín hiệu vui

Theo lãnh đạo Sở Giáo dục và Đào tạo (GD-ĐT), trong năm học 2015 - 2016, sở đã phối hợp với các cấp, ngành đẩy mạnh việc đầu tư cơ sở vật chất y tế cho các trường. Đồng thời, chỉ đạo các đơn vị GD tuyển dụng đội ngũ cán bộ làm công tác y tế trường học đạt yêu cầu về trình độ chuyên môn; đẩy mạnh công tác tuyên truyền tham gia mua bảo hiểm y tế bắt buộc, khám sức khỏe ban đầu, tuyên truyền phòng ngừa các dịch bệnh, vệ sinh môi trường… Tính đến hết năm học, trong số 528 cơ sở GD từ mầm non đến phổ thông, có gần 400 đơn vị đã có phòng y tế đạt yêu cầu chăm sóc sức khỏe cho học sinh (HS), chiếm 75%; 443 đơn vị có cán bộ chuyên trách y tế trường học (đạt 84%); 85 đơn vị có cán bộ kiêm nhiệm (chiếm 16%).

Học sinh Trường Tiểu học Tân Lập 2 (TP. Nha Trang)

Đi đầu trong công tác tuyển dụng cán bộ y tế trường học có trình độ chuyên môn đạt chuẩn là Phòng GD-ĐT TP. Cam Ranh với 100% cán bộ y tế là y sĩ đa khoa. Ngoài ra, các phòng GD-ĐT TP. Nha Trang, huyện Diên Khánh, huyện Cam Lâm cũng tuyển dụng phủ kín đội ngũ cán bộ y tế trường học cho các trường. 76% đơn vị khối THPT có cán bộ y tế chuyên trách hưởng lương từ ngân sách nhà nước. Đây là một tín hiệu đáng mừng và là một sự nổi bật so với các tỉnh lân cận.

Những bất cập

Tuy vậy, hiện nay, công tác y tế tại các trường học trên địa bàn tỉnh đang có những vướng mắc cần tháo gỡ. Ông Trần Quang Mẫn - Phó Giám đốc Sở GD-ĐT cho biết, theo Thông tư 13/2016 của Bộ Y tế và Bộ GD-ĐT quy định về công tác y tế trường học có hiệu lực kể từ ngày 30-6, nhân viên y tế trường học phải có trình độ từ trung cấp y sĩ trở lên mới đạt chuẩn. Tuy nhiên, theo số liệu vừa được Sở GD-ĐT thống kê, tỷ lệ đạt chuẩn của nhân viên y tế trường học trên địa bàn tỉnh mới chỉ đạt 32,6%, còn lại là điều dưỡng hoặc trung cấp dược, nữ hộ sinh, cán bộ, giáo viên làm công tác kiêm nhiệm… Điều này đặt ra bài toán là làm thế nào để đào tạo lại đội ngũ này, kinh phí từ đâu? Trình độ không đồng đều cũng dẫn đến việc nhiều nhân viên y tế không tự chủ được trong việc mua sắm cơ sở vật chất, thiết bị y tế, cơ số thuốc… để chăm sóc sức khỏe ban đầu cho giáo viên và HS.

Một trở ngại nữa là vấn đề kinh phí chi cho công tác y tế trường học. Hiện nay, kinh phí cấp lại từ bảo hiểm y tế của HS luôn chậm so với kế hoạch của nhà trường, hoặc không ít đơn vị nguồn tiền này dư nhiều nhưng lại không dám chi vì sợ vi phạm quy định. Ngoài ra, theo Thông tư liên tịch số 41/2014 của Bộ Y tế và Bộ Tài chính về Hướng dẫn thực hiện bảo hiểm y tế, điều kiện các đơn vị trường học được cấp kinh phí chăm sóc sức khỏe ban đầu phải có phòng y tế đạt chuẩn và nhân viên y tế có trình độ đạt chuẩn. Như vậy, trong năm qua, toàn ngành GD tỉnh đã bị thất thoát rất lớn về nguồn kinh phí này (chỉ có 70% đơn vị trường học được trích lại từ nguồn đóng bảo hiểm y tế của HS).

Hiện nay, nhiều trường học chưa có kế hoạch cụ thể trong việc thực hiện công tác truyền thông về y tế. Nhân viên phụ trách lĩnh vực này hầu hết phụ thuộc vào thời gian, khối lượng công việc của nhà trường phân công. Việc tập huấn để nâng cao trình độ, chứng chỉ, tín chỉ chuyên môn cho nhân viên y tế trường học được cho phép chi trong nguồn kinh phí chăm sóc sức khỏe ban đầu, song hầu hết các đơn vị trường học đều chưa chủ động. Bên cạnh đó, ở nhiều nơi thiếu sự chỉ đạo thường xuyên của các cấp, ngành và lãnh đạo đơn vị. Cơ sở vật chất tuy được đầu tư hơn song nhìn chung vẫn còn thiếu thốn. Theo lãnh đạo Sở Y tế, những nguyên nhân này góp phần dẫn đến thực trạng là công tác chăm sóc sức khỏe ban đầu cho cán bộ, giáo viên, công tác phòng, chống bệnh tật, vệ sinh học đường, công tác truyền thông... ở nhiều trường chưa được triển khai đồng bộ, thường xuyên và hiệu quả chưa cao.

Cần quan tâm hơn

Chăm sóc tốt sức khỏe ban đầu cho cán bộ, giáo viên và HS trong nhà trường là một trong những yếu tố góp phần vào thành công chung của sự nghiệp GD-ĐT. Do đó, công tác y tế trường học cần được quan tâm hơn. Ngày 24-8, tại hội nghị tập huấn về công tác y tế trường học, Sở GD-ĐT đề nghị, các trường cần kiểm tra lại số lượng tồn của nguồn kinh phí do Bảo hiểm xã hội trích lại từ bảo hiểm y tế của HS để chủ động thực hiện hiệu quả công tác này. Trong năm học 2016 - 2017, các phòng GD-ĐT tiếp tục phối hợp với Trung tâm Y tế dự phòng huyện, thị xã, thành phố tập huấn cho các trường tại địa phương. Đồng thời, thực hiện có hiệu quả các chủ trương, chính sách, quy định về lĩnh vực y tế trường học. Cán bộ quản lý các trường phải có trách nhiệm phối hợp với các đơn vị liên quan tổ chức, thành lập ban chăm sóc sức khỏe HS; xây dựng kế hoạch hoạt động y tế trường học hàng năm, tham khảo kế hoạch hoạt động của trạm y tế xã và các cơ sở y tế lân cận để có sự thống nhất, phối hợp, đặc biệt là trong công tác khám sức khỏe định kỳ và chăm sóc sức khỏe ban đầu.

Bên cạnh đó, cần tăng cường vai trò và huy động sự tham gia của đoàn, đội, ban cha mẹ HS đối với công tác này. Đồng thời, quan tâm đến công tác bồi dưỡng nâng cao năng lực, trình độ cho nhân viên y tế; đảm bảo tốt các điều kiện về cơ sở vật chất, vệ sinh trường học, đặc biệt là phòng y tế tại cơ sở; tổ chức tốt công tác chăm sóc sức khỏe ban đầu cho HS. Các trường cần đảm bảo 100% HS được khám sức khỏe đầu năm học hoặc các thời điểm thích hợp tùy vào điều kiện cụ thể của nhà trường; 100% trường THCS, THPT và khối trung tâm thành lập ban tư vấn học đường để tư vấn và chăm sóc sức khỏe, tâm sinh lý cho HS. “Đối với thực trạng nhiều nhân viên y tế chưa đạt chuẩn hiện nay, các đơn vị có nhu cầu về đào tạo nâng cao nghiệp vụ chuyên môn cho cán bộ y tế trường học, cán bộ kiêm nhiệm cần đề xuất với Sở GD-ĐT hoặc đơn vị quản lý. Sở sẽ trình UBND tỉnh kế hoạch tổ chức lớp đào tạo, bồi dưỡng vào năm 2017”, ông Mẫn cho biết.

H.NGÂN