Hàng năm, tại thị trấn Vạn Giã (huyện Vạn Ninh, Khánh Hòa) có nhiều học sinh từ các xã ven biển, hải đảo trên địa bàn huyện đến lưu trú để học cấp 2, cấp 3. Ở độ tuổi vị thành niên khi sống xa nhà, các em có thể đối mặt với nhiều nguy cơ…
Hàng năm, tại thị trấn Vạn Giã (huyện Vạn Ninh, Khánh Hòa) có nhiều học sinh (HS) từ các xã ven biển, hải đảo trên địa bàn huyện đến lưu trú để học cấp 2, cấp 3. Ở độ tuổi vị thành niên khi sống xa nhà, các em có thể đối mặt với nhiều nguy cơ…
Đối mặt với nhiều nguy cơ
Em Đ.T.D.K (thôn Đầm Môn, xã Vạn Thạnh) được cha mẹ gửi nhà người quen tại Tu Bông để đi học. K. đang là HS lớp 12 và đã có 7 năm sống xa gia đình. Là con gái mới lớn, K. không tránh khỏi những lúc có nguy cơ bị xâm hại. K. kể: “Năm em học cấp 2, có lần đang ngủ trưa, một người hàng xóm vào nhà vén màn cầm tay. Em giật mình, lúc đó cũng sợ nhưng giả vờ nóng quá bỏ đi ra ngoài. Bố mẹ ở xa nên lúc đó em cũng không dám nói với ai. Nhiều lúc trên đường đi học về cũng hay bị người lạ chọc ghẹo, những lúc như thế em chỉ biết hô hoán cầu cứu người đi đường”.
 |
| Một buổi tuyên truyền về sức khỏe sinh sản vị thành niên cho học sinh Trường THPT Huỳnh Thúc Kháng |
Em Ng.T.N (xã Vạn Thọ) là HS đang ở trọ tại thị trấn Vạn Giã. Em N. chia sẻ, khi bước vào tuổi dậy thì, tâm sinh lý thay đổi nên nhiều lúc em cảm thấy hoang mang, sợ hãi nhưng không dám hỏi ai; mẹ thì ở xa, xung quanh đều là người lạ. Khu nhà em ở trọ có 15 HS đến từ các xã: Đại Lãnh, Vạn Thọ, Vạn Thạnh... Tuy ở đông nhưng chủ yếu là nam giới, nhiều thứ sinh hoạt chung em cảm thấy bất tiện và không yên tâm.
Được biết, năm 2015, chỉ tính riêng số HS từ xã đảo Vạn Thạnh vào học tại Trường THCS Văn Lang, Trường THPT Huỳnh Thúc Kháng, Trường THPT Nguyễn Thị Minh Khai (thị trấn Vạn Giã) có 107 em. Ngoài ra, ở Vạn Giã còn có khá đông HS từ các xã Đại Lãnh, Vạn Thọ... lưu trú. Các em đều ở độ tuổi từ 11 đến 18, đang tuổi dậy thì, có nhiều thay đổi về tâm sinh lý nhưng phải một mình tự lập. Vì vậy, những chuyển biến tâm lý nếu không được chỉ bảo kịp thời dễ dẫn đến ứng xử tiêu cực, gây hại cho bản thân các em.
Các chủ hộ cho thuê phòng trọ tại thị trấn Vạn Giã cho biết, HS sống xa gia đình không có sự quản lý của cha mẹ dễ nảy sinh các thói hư tật xấu. Một số em đã có quan hệ tình cảm khác giới, nhưng chủ trọ cấm không cho vào nhà nên các em gặp gỡ bên ngoài. Vì vậy, việc kiểm soát của chủ nhà trọ chỉ hạn chế được phần nào chứ không thể quản lý các em.
Cần đẩy mạnh công tác tư vấn
Thực tế là vậy, nhưng cũng như các địa phương khác, vấn đề giáo dục sức khỏe sinh sản (SKSS) vị thành niên ở huyện Vạn Ninh chỉ mới dừng lại ở việc tuyên truyền chung chung. Nhà trường và ngành Dân số hầu như chưa có biện pháp tiếp cận giúp đỡ, định hướng đối với nhóm HS sống xa gia đình.
Ông Nguyễn Quốc Thanh, Phó Hiệu trưởng Trường THPT Huỳnh Thúc Kháng cho biết: “Từ trước đến nay, nhà trường tổ chức nhiều buổi sinh hoạt tư vấn giáo dục giới tính, nhưng thực tế chưa chú ý tới nhóm HS sống xa gia đình để định hướng cho các em khi không có người thân bên cạnh”. Bà Nguyễn Thị Thu Khuê, cán bộ chuyên trách Dân số - Kế hoạch hóa gia đình (DS-KHHGĐ) thị trấn Vạn Giã cũng thừa nhận địa phương chưa có kế hoạch tiếp cận tư vấn kiến thức chăm sóc SKSS, kỹ năng phòng, chống xâm hại cho các HS sống xa gia đình; cũng chưa triển khai hoạt động thăm hỏi, tuyên truyền cho các chủ hộ cho thuê trọ về vấn đề này. Tuy chưa phát hiện trường hợp mang thai tuổi vị thành niên hoặc xảy ra xâm hại ở đối tượng HS thuê trọ nhưng nguy cơ không phải là ít.
Ông Trần Thanh Phương, Phó Giám đốc Trung tâm DS-KHHGĐ huyện Vạn Ninh cho biết, thời gian tới, trung tâm sẽ phối hợp với ban dân số các địa phương và đoàn thanh niên kêu gọi các em tham gia sinh hoạt đoàn đội tại địa bàn các em ở trọ, vận động các em tham gia câu lạc bộ tư vấn tiền hôn nhân; trang bị thêm kiến thức SKSS, giới tính để các em vững vàng hơn khi sống xa gia đình. Đồng thời, chỉ đạo đội ngũ cán bộ dân số tăng cường liên hệ, tuyên truyền cho các chủ nhà trọ để kịp thời nắm bắt thông tin về tình hình trẻ vị thành niên từ địa phương khác đến lưu trú học tập trên địa bàn nhằm tránh xảy ra hậu quả đáng tiếc.
Duy Anh Thư
