Đây là vấn đề được nhiều phụ huynh học sinh quan tâm trong năm học này. Đánh giá như thế nào cho đúng năng lực học sinh và không bị cảm tính?
Đây là vấn đề được nhiều phụ huynh học sinh (HS) quan tâm trong năm học này. Đánh giá như thế nào cho đúng năng lực HS và không bị cảm tính?
1 năm vẫn có 2 bài kiểm tra chấm điểm
Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD-ĐT) vừa ban hành quy định đánh giá HS tiểu học, có hiệu lực thi hành từ ngày 15-10-2014. Theo đó, sẽ không áp dụng việc dùng điểm số để đánh giá thường xuyên mà thay vào đó là những lời nhận xét theo hướng tích cực để động viên, khích lệ HS. Ngoài đánh giá thường xuyên bằng nhận xét, nhà trường vẫn duy trì đánh giá định kỳ bằng điểm số. Tuy nhiên, số lần kiểm tra định kỳ ít đi, chỉ kiểm tra định kỳ vào cuối học kỳ 1 và cuối năm. Đề bài kiểm tra định kỳ phù hợp với chuẩn kiến thức, kỹ năng, gồm các câu hỏi, bài tập được thiết kế theo mức độ nhận thức của HS.
Tiết học của lớp 5/4 Trường Tiểu học Phương Sài, Nha Trang. |
Vào cuối học kỳ 1 và cuối năm học, giáo viên (GV) chủ nhiệm cùng với GV các môn dạy cùng lớp, thông qua nhận xét quá trình và kết quả học tập, hoạt động giáo dục khác để tổng hợp đánh giá mức độ hình thành và phát triển năng lực, phẩm chất của từng HS. Theo đó, quá trình học tập từng môn học, HS được xếp một trong hai mức: hoàn thành hoặc chưa hoàn thành; mức độ hình thành và phát triển năng lực phẩm chất được xếp một trong hai mức: đạt hoặc chưa đạt. GV chủ nhiệm ghi nhận xét, kết quả tổng hợp đánh giá vào học bạ. Học bạ là hồ sơ chứng nhận mức độ hoàn thành chương trình và xác định những nhiệm vụ, những điều cần khắc phục, giúp đỡ đối với từng HS khi bắt đầu vào học kỳ 2 hoặc năm học mới.
Nhiều ưu điểm
Theo bà Hoàng Thị Lý - Phó Giám đốc Sở GD-ĐT, việc thay đổi cách đánh giá HS tiểu học bằng nhận xét thay vì điểm số không chỉ thể hiện sự đổi mới căn bản toàn diện GD-ĐT mà còn rất nhân văn. Trước đây, việc dùng điểm số để đánh giá thường xuyên đã gây không ít áp lực cho HS và cả phụ huynh. Giờ đây, quy định đánh giá thường xuyên bằng nhận xét không chỉ nhằm vào kết quả mà còn động viên, khuyến khích HS cố gắng trong cả quá trình. Ngoài ra, trong quá trình học còn chú trọng đến việc HS tự đánh giá, HS đánh giá lẫn nhau, cha mẹ HS cũng tham gia đánh giá. Đánh giá không phải các bài kiểm tra mà bằng các sản phẩm và bằng nhận xét của HS. Với cách đánh giá như thế này, quan hệ giữa gia đình và nhà trường sẽ thường xuyên hơn. Với việc đánh giá mới này không phải chỉ những HS có điểm số cao, HS giỏi toàn diện mới được khen mà cuối học kỳ, cuối năm, GV chủ nhiệm có thể đề xuất nhiều hình thức khen thưởng như khen HS giỏi 1 môn học, một hoạt động, khen về thái độ học tập, tinh thần vượt khó giúp đỡ bạn bè…
Đồng tình với nhận xét trên, cô Trương Minh Hiền - GV Trường Tiểu học Phương Sài (TP. Nha Trang) nói: “Đây là một bước tiến quan trọng của Bộ GD-ĐT trong việc thay đổi kiểm tra, đánh giá HS. Việc nhận xét những sự tiến bộ, sự thành công trong học tập của HS mới mang lại hứng thú, niềm vui cho các em. Chúng ta không thể so sánh em này với em khác, vì điều kiện học tập, khả năng tiếp thu của HS không hoàn toàn giống nhau. Quan trọng là so sánh kết quả học tập với mục tiêu GD”.
Liệu có cảm tính?
Tuy ủng hộ việc không chấm điểm trong đánh giá thường xuyên đối với bậc tiểu học nhưng rất nhiều phụ huynh HS lo lắng liệu năng lực của con em mình có được đánh giá đúng. Bên cạnh đó, việc đánh giá bằng nhận xét rất dễ theo kiểu cảm tính. Cô Trương Minh Hiền chia sẻ: “Những lo lắng này của phụ huynh là điều tất nhiên vì quy định quá mới mẻ. Việc đánh giá HS bằng cách chấm điểm có ưu điểm là định lượng được kết quả học tập nhưng không tốt là có sự so sánh giữa HS này với HS khác. Ngoài ra, không thể nói việc chấm điểm sẽ chính xác hơn nhận xét, đánh giá vì việc chấm điểm còn phụ thuộc vào đề thi dễ hay khó, phụ thuộc vào tâm lý HS khi làm bài…”.
Hiện nay, không chỉ GV mà ban giám hiệu các trường cũng rất lo lắng, băn khoăn khi áp dụng cách đánh giá mới này. Cô Huỳnh Thị Mỹ Phước - Hiệu phó Trường Tiểu học Phương Sài nói: “Tuy đã áp dụng thí điểm việc đánh giá HS bằng nhận xét từ năm ngoái đối với HS khối 1, nhưng khi áp dụng chính thức chúng tôi rất băn khoăn vì đã bước vào năm học mới rồi nhưng các trường vẫn chưa được hướng dẫn cụ thể. Đội ngũ GV chắc chắn vất vả hơn trước vì vừa dạy vừa dành nhiều thời gian công sức hơn cho việc theo sát, gần gũi từng HS, bám sát lớp để có những lời nhận xét chính xác”.
Trao đổi với chúng tôi về vấn đề này, bà Hoàng Thị Lý cho biết, cuối tháng 9, Bộ GD-ĐT sẽ tập huấn cho tất cả các tỉnh. Trên cơ sở đó, Sở sẽ hướng dẫn cụ thể cho các trường và tất cả các thầy cô giáo. Trách nhiệm của nhà trường hiện nay là tuyên truyền cho phụ huynh HS hiểu được cách đánh giá xếp loại mới để phụ huynh cùng hỗ trợ và tham gia vào việc đánh giá HS.
THU HIỀN