Từ ngày 1-7: Điều tra, thu thập thông tin về kinh tế - xã hội của 53 dân tộc thiểu số

Từ ngày 1-7, Cục Thống kê tỉnh Khánh Hòa thực hiện điều tra, thu thập thông tin về thực trạng kinh tế - xã hội (KT-XH) của 53 dân tộc thiểu số - DTTS (viết tắt là điều tra KT-XH DTTS) trên địa bàn tỉnh. Trao đổi về vấn đề này, bà Lê Thị Trúc Phương - Cục trưởng Cục Thống kê tỉnh cho biết:

Bà Lê Thị Trúc Phương - Cục trưởng Cục Thống kê tỉnh.

- Điều tra KT-XH DTTS năm 2024 được thực hiện tại 54 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. Cuộc điều tra nhằm thu thập thông tin về dân số, điều kiện nhà ở của hộ DTTS và các điều kiện KT-XH nhằm phản ánh thực trạng KT-XH của 53 DTTS để biên soạn các chỉ tiêu thống kê thuộc Hệ thống chỉ tiêu thống kê quốc gia và Hệ thống chỉ tiêu thống kê về công tác dân tộc phục vụ xây dựng và hoạch định chính sách phát triển KT-XH cho các vùng DTTS giai đoạn 2026 - 2030. Kết quả cuộc điều tra còn làm cơ sở cập nhật hệ thống thông tin, dữ liệu thống kê về DTTS tại Việt Nam.

- Xin bà cho biết về đối tượng điều tra, thời gian và phương pháp thực hiện điều tra?

- Đối tượng điều tra bao gồm: Hộ dân cư người DTTS; nhân khẩu thực tế thường trú tại các hộ DTTS tính đến thời điểm điều tra (bao gồm cả những người thuộc lực lượng vũ trang hiện nay ăn, ngủ tại hộ) và điều tra về tình hình kinh tế, an sinh xã hội, văn hóa, y tế, giáo dục của xã thuộc vùng đồng bào DTTS và miền núi theo Quyết định số 861 ngày 4-6-2021 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt danh sách các xã khu vực III, khu vực II, khu vực I thuộc vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2025. Trong cuộc điều tra này, địa bàn vùng DTTS được quy định là địa bàn có số lượng người DTTS đang sinh sống chiếm từ 15% trở lên so với tổng số dân của địa bàn.

Thời gian điều tra được thực hiện từ ngày 1-7 đến 15-8. Điều tra KT-XH DTTS năm 2024 sử dụng phương pháp thu thập thông tin trực tiếp. Đối với Phiếu hộ, điều tra viên đến từng hộ để hỏi người cung cấp thông tin và ghi đầy đủ các câu trả lời vào phiếu điều tra điện tử được thiết kế trên thiết bị di động thông minh. Những người tạm vắng trong suốt thời gian điều tra, điều tra viên có thể hỏi những người khác trong hộ, hoặc dựa vào những tài liệu do người thân hoặc chính quyền cung cấp để ghi phiếu điều tra. Nội dung điều tra đối với hộ gồm các thông tin về: Nhân khẩu; giáo dục; di cư; hôn nhân; sử dụng bảo hiểm y tế; việc làm; lịch sử sinh và tình hình sử dụng biện pháp tránh thai của nữ từ 10 đến 49 tuổi; người chết của hộ trong 12 tháng qua; nhà ở và điều kiện sinh hoạt của hộ; đất ở, đất sản xuất của hộ; một số loại gia súc chủ yếu của hộ; tình hình tiếp cận dịch vụ công cộng của hộ.

Đối với Phiếu xã, điều tra viên gặp những người có trách nhiệm cung cấp thông tin của UBND xã để thu thập thông tin và điền vào phiếu điện tử trên trang thông tin điện tử của cuộc điều tra (Phiếu Webform). Nội dung điều tra đối với UBND xã gồm thông tin chung về đặc điểm của xã; sử dụng điện, đường, giao thông; trường học và trình độ giáo viên; nhà văn hóa; y tế và vệ sinh môi trường; chợ và cụm - khu công nghiệp; trình độ của cán bộ, công chức cấp xã; tôn giáo, tín ngưỡng; mức độ phủ sóng điện thoại và Internet.

- Cục Thống kê tỉnh đã chuẩn bị cho việc thực hiện cuộc điều tra này như thế nào, thưa bà?

- Qua rà soát, toàn tỉnh có 113 địa bàn thuộc phạm vi điều tra. Trong đó, có 87 địa bàn (mỗi địa bàn chọn 30 hộ với tổng số 2.610 hộ) thuộc các địa phương: Khánh Sơn, Khánh Vĩnh, Cam Lâm, Ninh Hòa và Cam Ranh; 22 địa bàn (mỗi địa bàn chọn 40 hộ với tổng số 880 hộ) thuộc các địa phương: Khánh Sơn, Khánh Vĩnh, Ninh Hòa và 4 địa bàn điều tra toàn bộ (xã Khánh Hiệp, xã Khánh Bình thuộc huyện Khánh Vĩnh, xã Diên Tân, xã Suối Tiên thuộc huyện Diên Khánh).

Cục Thống kê tỉnh đã tuyển chọn lực lượng tham gia điều tra và tổ chức tập huấn nghiệp vụ cho người lập bảng kê, điều tra viên, tổ trưởng, giám sát viên cấp tỉnh, cấp huyện, lãnh đạo phòng dân tộc cấp huyện. Điều tra KT-XH DTTS có nội dung phức tạp, tiếp cận hộ là người DTTS nên ưu tiên chọn điều tra viên là người tại địa phương, am hiểu địa bàn, biết tiếng dân tộc và có khả năng tiếp cận với hộ để thực hiện điều tra. Tổng số có 149 điều tra viên, giám sát viên tham gia thực hiện điều tra.

Để cuộc điều tra được thuận lợi, Cục Thống kê tỉnh đã ban hành kế hoạch tuyên truyền nhằm cung cấp thông tin về mục đích, ý nghĩa, nội dung cơ bản của cuộc điều tra tới các cơ quan, đơn vị, tổ chức, cá nhân, đặc biệt là người DTTS để tạo sự ủng hộ, tham gia tích cực của các cấp, ngành và nhân dân, góp phần vào thành công của cuộc điều tra.

- Xin cảm ơn bà!

HOÀNG DUNG (Thực hiện)