Xã Ninh Phú: Hoán đổi đất có "sổ đỏ" nhưng chỉ được cấp đất tạm thời

Gia đình bà Cao Thị Trâm và ông Huỳnh Hữu Lộc (trú thôn Bằng Phước, xã Ninh Phú, thị xã Ninh Hòa) vừa có đơn phản ánh đến Báo Khánh Hòa về việc năm 2016, UBND xã Ninh Phú thỏa thuận hoán đổi đất nông nghiệp của gia đình ông bà để xây dựng chợ Ninh Phú. Đến nay đã 7 năm trôi qua, từ đất có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ), sau khi hoán đổi, gia đình bà Trâm mới chỉ được giao đất tạm thời, chưa có cơ sở pháp lý để cấp GCNQSDĐ.

Bị thiệt thòi sau khi hoán đổi đất với xã 

Bà Trâm (81 tuổi) cho biết, năm 2012, bà nhận thừa kế 255m² đất nông nghiệp (có GCNQSDĐ) của chị gái là bà Cao Thị Phường. Ngày 18-11-2016, UBND xã Ninh Phú đã thỏa thuận với gia đình bà hoán đổi 255m² đất nêu trên để xây dựng chợ Ninh Phú. Việc thỏa thuận được lập biên bản hoán đổi có sự đồng ý của hai bên. Theo đó, trong thời gian chờ thực hiện thủ tục thu hồi đất, UBND xã Ninh Phú sẽ tạm giao cho bà 1 thửa đất nông nghiệp khác diện tích 340m² ở thôn Văn Định. Tuy nhiên, phần đất này không có đường thoát nước, thường xuyên bị ngập, chỉ sản xuất được một vụ hè thu nên gia đình bà xin trả lại và đổi một thửa đất khác. Sau nhiều lần kiến nghị, đến ngày 3-11-2022, UBND xã Ninh Phú đã tạm giao cho gia đình bà một thửa đất nông nghiệp khác có diện tích 260m² ở thôn Văn Định (thuộc quỹ đất nông nghiệp do UBND xã quản lý). Tuy nhiên, vào thời điểm này, ông bà đã lớn tuổi nên không sản xuất được, thửa đất bị bỏ hoang. 

Thửa đất nông nghiệp UBND xã Ninh Phú hoán đổi cho bà Cao Thị Trâm.

Do kinh tế khó khăn nên gia đình bà Trâm muốn chuyển nhượng quyền sử dụng đất để lo cho cuộc sống tuổi về già và cho con cháu. Tuy nhiên, đất được hoán đổi chỉ là giao tạm, không được cấp GCNQSDĐ nên không chuyển nhượng được. “Gia đình tôi đã chấp nhận thiệt thòi, hoán đổi đất nông nghiệp (có GCNQSDĐ) cho xã xây chợ Ninh Phú để đổi lấy một thửa đất tạm, sản xuất không hiệu quả. Hơn 7 năm trôi qua, tuy nhiều lần kiến nghị để được cấp GCNQSDĐ ở thửa đất hoán đổi nhưng chính quyền địa phương vẫn chưa giải quyết để đảm bảo quyền lợi chính đáng của gia đình tôi”, bà Trâm nói.

Theo tìm hiểu của phóng viên, ngày 10-12-2014, HĐND tỉnh ban hành Nghị quyết số 13 về thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, cộng đồng trong năm 2015 trên địa bàn tỉnh, trong danh sách các dự án thu hồi đất có công trình xây dựng chợ Ninh Phú (thôn Bằng Phước), diện tích 0,48ha. Triển khai các chủ trương của cấp trên, UBND thị xã Ninh Hòa, UBND xã Ninh Phú thực hiện các bước tiếp theo để triển khai thi công. Đến tháng 7-2020, công trình xây dựng chợ Ninh Phú được nghiệm thu, bàn giao đưa vào sử dụng; ngày 5-1-2021, UBND thị xã Ninh Hòa phê duyệt quyết toán công trình hoàn thành. Tuy nhiên, đến nay, việc thu hồi đất, bồi thường và hỗ trợ cho các hộ dân có đất trồng lúa thuộc công trình chợ Ninh Phú (8 trường hợp với tổng diện tích 4.870m²) vẫn chưa xử lý xong, trong đó có trường hợp của gia đình bà Trâm. 

Xã tự ý thỏa thuận là chưa đúng quy trình thu hồi đất

Bà Phạm Nguyệt Anh - Chủ tịch UBND xã Ninh Phú cho biết, không chỉ riêng gia đình bà Trâm, hiện tại, 8 trường hợp nêu trên đều có nguyện vọng và đề nghị Nhà nước tiến hành các thủ tục thu hồi và hoán đổi đất trồng lúa tại vị trí khác cho các hộ để tiếp tục sản xuất; đồng thời đề nghị cấp có thẩm quyền xem xét cấp GCNQSDĐ tại vị trí đất mới đã hoán đổi để người dân an tâm, ổn định đời sống. Cuối tháng 11, UBND xã Ninh Phú đã có báo cáo, xin ý kiến chỉ đạo của UBND thị xã Ninh Hòa theo nguyện vọng của người dân nhằm tránh khiếu kiện kéo dài. 

Trao đổi với phóng viên, ông Nguyễn Minh Thư - Phó Chủ tịch UBND thị xã Ninh Hòa cho biết, công trình chợ Ninh Phú trước đây do UBND xã Ninh Phú tự ý thỏa thuận hoán đổi đất với các hộ dân (cấp đất tạm), chưa thực hiện đúng quy trình để thực hiện dự án thu hồi đất nên hiện nay, cơ quan chức năng không có cơ sở pháp lý để chỉnh lý biến động GCNQSDĐ, ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của người dân. Để khắc phục các thiếu sót nêu trên và đảm bảo quyền lợi chính đáng cho người dân, UBND thị xã đã giao Trung tâm Phát triển quỹ đất thị xã chủ trì, phối hợp với Phòng Tài nguyên và Môi trường cùng các cơ quan có liên quan căn cứ Luật Đất đai, tham mưu thị xã thu hồi đất của các hộ dân đã bàn giao để thực hiện công trình chợ Ninh Phú; lập phương án bồi thường theo hướng tham mưu UBND thị xã trình UBND tỉnh quyết định thu hồi đất nông nghiệp do UBND xã Ninh Phú quản lý để thực hiện giao đất nông nghiệp (bồi thường) cho các hộ dân. Đồng thời, giao UBND xã Ninh Phú có văn bản hướng dẫn các hộ dân đăng ký đề nghị cấp GCNQSDĐ với các trường hợp giao đất không đúng thẩm quyền khi hoán đổi đất thực hiện các công trình. 

THÁI THỊNH